Traditional tattoo of the Croats inhabiting Bosnia and Herzegovina as a model of physical culture
Abstract
Ornamental tattoo is a decorative element of the body of many cultures, often associated with a specific profession, for example a sailor, soldier, or with belonging to a given tribe, social group or subculture. The traditional tattoo of the Croats from the areas of Bosnia and Herzegovina was a manifestation, praise for certain ideals. It was part of the culture of the local Christian community. It was worn on the body as an indelible sign of religious affiliation and protection against Islamization. To this day, in many villages of Bosnia and Herzegovina it is possible to come across elderly women with traditional tattoos
Keywords
Traditional Croatian tattoo; Bosna and Herzegovina; patterns of culture
References
Andrijanić B.: Wytatuowany znak wiary. „Gość Niedzielny” 2012, nr 14. https://www.gosc.pl/doc/1121865.Wytatuowany-znak-wiary [data dostępu: 12.03.2012].
Benedict R.: Wzory kultury. Przeł. J. Prokopiuk. Warszawa 2005.
Bilski R.: Wstęp. W: Bałkany 15 lat po wojnie. Red. M. Skóra, Z. Skupień, M. Sowiński. Kraków 2011, s. 5–6.
Braun-Falco O. et al.: Dermatologia. T. 2. [Przeł. A. Czaplewski et al.]. Lublin 2004.
Breczko S.: Ciało w socjologii – między indywidualizacją a polityzacją. „Kultura Współczesna.
Teoria, Interpretacje, Praktyka” 2009, nr 1 (59): Kultura ucieleśniona, s. 19–28.
Budzyńska N.: Niezmywalny znak wiary. „Przewodnik Katolicki” 2011, nr 4. https://www.przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2011/Przewodnik-Katolicki-4-2011/Kultura/Niezmywalnyznak-wiary [data dostępu: 12.12.2013].
Capus P.: Tatouages en Bosnie-Hercégovine. „Bulletins de la Société d’anthropologie de Paris” 1849, t. 5, serie 4, s. 625–632.
Cynarski W.J.: Spotkania, konflikty, dialogi – analiza wybranych obszarów kultury fizycznej i turystyki kulturowej. Rzeszów 2010, s. 16.
Delio M.: Tatoo. The Exotic Art of Skin Decoration. London 1995. Encyklopedia powszechna PWN. Warszawa 1996.
Giddens A.: Socjologia. Przeł. A. Szulżycka. Warszawa 2008.
Glück L.: Die Tätowierung der Haut bei den Katholiken Bosniens und Herzegowina. W: Wissenschaftliche Mitteilungen aus Bosnien und Herzegowina. Bd 2. Wien 1884, s. 400–461.
Gopal J.: Podszepty Gabriela. Islam. Bilans krytyczno-historyczny. Przeł. M. Wysocki. Freiburg–Wrocław 2006 (za: http://religiapokoju.blox.pl/2011/05/islam-i-niewonictwo-seksualne-kobiet [data dostępu: 12.03.2012]).
Jelski A.: Tatuaż. Warszawa 1993.
Klaić B.: Rječnik stranih riječi (tudjice i posudjenice). Zagreb 1985.
Kłoskowska A.: Kultura masowa. Krytyka i obrona. Warszawa 1964.
Kosiewicz J.: Filozoficzne aspekty kultury fizycznej i sportu. Warszawa 2004.
Krawczyk Z., Dziubiński Z.: Socjologia kultury fizycznej. Warszawa 1995.
Lipoński W.: Mocowanie duszy z ciałem. O humanistyczny wymiar sportu. W: Kultura fizyczna w społeczeństwie nowoczesnym. Red. Z. Dziubiński, K.W. Jankowski. Warszawa 2009, s. 221–237
Lombroso C.: Tatuaż przestępcy. Fragment dzieła Człowiek zbrodniarz w stosunku do antropologii, jurysprudencji i dyscypliny więziennej. Przeł. J.L. Popławski. Gdańsk 2014.
Marjanić S.: Tetovirana duša. „Frakcija. Magazin za izvedbene umjetnosti” 1997, br. 4, s. 70–74.
Mužić I.: Hrvatska povijest devetog stoljeća. Split 2007.
Nowocień J.: Studium o pedagogice kultury fizycznej – Study on Pedagogy of Physical Culture. Warszawa 2013.
Pawłucki A.: Nauki o kulturze fizyczne. Wrocław 2013.
Pawłucki A.: Pedagogika wartości ciała. Gdańsk 1996.
Pawłucki A.: Rozważania o wychowaniu. Gdańsk 1994.
Petrić M.: O pitanju porijekla običaja tatuiranja kod balkanskih naroda. „Glasnik etnografskog muzeja u Beogradu” 1967, vol. 39–40, s. 219–237.
Petrić M.: Običaj tatuiranja kod balkanskih naroda. Sarajevo 1973.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. T. 1. Oprac. zespół. Red. M. Peter, M. Wolniewicz. Poznań 1974.
Pośpiech J.: Wychowanie fizyczne i sport szkolny w krajach europejskich – wybrane problemy. Opole 2003.
Słownik wyrazów obcych. Red. W. Kopaliński. Warszawa 1980.
Snopek M.: Tatuaż. Element współczesnej kultury. Toruń 2010.
Sztompka P.: Socjologia. Analiza społeczeństwa. Warszawa 2003.
Truhelka Ć.: Tetoviranje katolika u Bosni i Hercegovini. „Glasnik Zemaljskog muzeja” 1984, br. 6.
Wieczorkiewicz A.: Kultura ucieleśniona. Wprowadzenie. „Kultura Współczesna. Teoria, Interpretacje, Praktyka” 2009, nr 1 (59): Kultura ucieleśniona, s. 5–7.
Zekić M.: Muzułmanie Bośniaccy – najbardziej zachodni autochtoniczni muzułmanie czy najbardziej wschodni muzułmańscy Europejczycy. W: Widziane, czytane, oglądane – oblicza obcego.
Inny i obcy w kulturze. Cz. 1. Red. P. Cieliczko, P. Kuczyński. Warszawa 2008, s. 64–75.
Zwoliński A. ks.: Mowa ciała. Gesty, stroje, tatuaże, makijaż… Kraków 2006.
Instytut Turystyki Wydział Finansów i Zarządzania Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu Poland
https://orcid.org/0000-0002-6605-1180
Lidia Pac-Pomarnacka, absolwentka filologii słowiańskiej (profil serbsko-chorwacki) na Uniwersytecie Wrocławskim, tytuł doktora nauk o kulturze fizycznej uzyskała w Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu (temat rozprawy doktorskiej: „Wzory kultury fizycznej a role społeczne w grupach etnicznych Bałkanów: Boszniaków, Chorwatów, Czarnogórców”). Adiunkt w Instytucie Turystyki w Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu. Miłośniczka krajów byłej Jugosławii, zainteresowania badawcze skupia na wzorach kultury oraz turystyce kulturowej Półwyspu Bałkańskiego. Drugi obszar eksploracji naukowych stanowi indyjski krąg kulturowy. Obecnie prowadzi badania nad wzorami kultury fizycznej w odniesieniu do ról społecznych w regionie Kerala w Indiach.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
