„Punctum" braku. Przyczynek do analizy literackiego doświadczenia fotograficznego w poezji Wojciecha Wilczyka oraz Małgorzaty Lebdy

Irmina Bloch

doi:10.31261/ssp.2023.22.05

Opublikowane: 2023-12-27

Tom 22 Nr 2 (2023)

„Punctum" braku. Przyczynek do analizy literackiego doświadczenia fotograficznego w poezji Wojciecha Wilczyka oraz Małgorzaty Lebdy

Irmina Bloch

Dział: Rozprawy i artykuły

https://doi.org/10.31261/ssp.2023.22.05

Abstrakt

Autorka dokonuje analizy korespondencji mediów wizualnych i literatury. Na tej podstawie proponuje przyjrzenie się, po pierwsze, temu, w jaki sposób literaci, będący równocześnie fotografami, łączą literaturę i fotografię w swojej twórczości, a po drugie – zastanowienie się, czy można dostrzec ową świadomość fotograficzną w ich poezji. Przedstawia szczególną, foto-literacką podmiotowość na przykładzie tomów Sny uckermärkerów Małgorzaty Lebdy oraz Realizm Wojciecha Wilczyka w perspektywie fenomenologicznej, z uwzględnieniem badań na temat foto-tekstów oraz rozważań Marty Koszowy nad mediacyjną rolą fotografii we współczesnej prozie polskiej. Punktem wyjścia analizy komparatystycznej jest tytułowe punctum braku, a zatem warunkowana fotograficznie nieobecność dominująca w obu książkach poetyckich.

Słowa kluczowe:

Lebda , Wilczyk , photo-text , absence , contemporary Polish poetry , poetics of photographic experience , visuality

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Bloch, I. (2023). „Punctum" braku. Przyczynek do analizy literackiego doświadczenia fotograficznego w poezji Wojciecha Wilczyka oraz Małgorzaty Lebdy. Śląskie Studia Polonistyczne, 22(2), 1–21. https://doi.org/10.31261/ssp.2023.22.05

Cited by / Share

Bibliografia

Barthes Roland, 2008: Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Tłum. Jacek Trznadel. Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Belting Hans, 2007: Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie. Przekł. Mariusz Bryl. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Homer Sean, 2005: Jacques Lacan. Routledge Taylor & Grancis Group, London–New York.
Google Scholar

Jaworski Krzysztof, Wilczyk Wojciech, 2002: Kapitał w słowach i obrazach. Zakład Wydawniczy SFS, Kielce.
Google Scholar

Koszowy Marta, 2010: Fotografia jako medium doświadczania rzeczywistości we współczesnej literaturze polskiej. W: Sztuka w przestrzeni transmedialnej. Red. Tomasz Załuski. Wydawnictwo Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi, Łódź, s. 200–209.
Google Scholar

Koszowy Marta, 2013: W poszukiwaniu rzeczywistości. Mediacyjna rola fotografii we współczesnej prozie polskiej. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Lacan Jacques, 1998: The Seminar of Jacques Lacan. Book XI. The Four Fundamental Concepts of Psychoanalysis. Ed. Jacques-Alain Miller. Trans. into English Alan Sheridan. W.W. Norton & Company, London–New York.
Google Scholar

Lachman Magdalena, 2019: Fotogeniczność – nowa jakość komunikacji literackiej? W: Eadem: Jak (nie) być pisarzem. Literatura we współczesnej przestrzeni komunikacyjnej. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa, s. 421–526.
Google Scholar

Lebda Małgorzata, 2012: Sojusz literatury i fotografii. „ArtPapier”, nr 200. http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=151&artykul=3236 [dostęp: 26.04.2023].
Google Scholar

Lebda Małgorzata, 2014: Utajona mowa obrazu. Rola poetyki w interpretacji fotografii współczesnej. Wybrane przykłady. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wydział Filologiczny. Praca doktorska. Komputeropis udostępniony przez autorkę.
Google Scholar

Lebda Małgorzata, 2016: Balansuję pomiędzy poezją i fotografią. Rozm. przepr. Łukasz Grzesiczak. Co Jest Grane 24, 16.06.2016.
Google Scholar

http://cojestgrane24.wyborcza.pl/cjg24/1,13,20251219,0,Balansuje-pomiedzy-poezja-i-fotografia.html [dostęp: 26.04.2023].
Google Scholar

Lebda Małgorzata, 2018a: Małgorzata Lebda: Ćwiczenia z uważności. Rozm. przepr. Agnieszka Budnik. Wielkopolska. Kultura u Podstaw, 9.05.2018. https://kulturaupodstaw.pl/malgorzata-lebda-cwiczenia-z-uwaznosci/ [dostęp: 26.04.2023].
Google Scholar

Lebda Małgorzata, 2018b: Sny uckermärkerów. Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar

Lebda Małgorzata 2021: Mer de Glace. Warstwy, Wrocław.
Google Scholar

Lebda Małgorzata, 2022: [List elektroniczny z 26.01.2022 do autorki artykułu]. Archiwum prywatne.
Google Scholar

Lebda Małgorzata, Siderski Rafał, 2021a: Biegnąc od źródła do ujścia. Czytanie wody: Wisła. Pismo. Magazyn Opinii, 1.09.2021. https://magazynpismo.pl/soczewka/czytanie-wody-wisla/ [dostęp: 5.12.2023].
Google Scholar

Lebda Małgorzata, Siderski Rafał, 2021b: Dyskusje o Fotografii vol. 17:
Google Scholar

Lebda/Siderski – Czytanie wody. Rozm. przepr. Jakub Dziewit. Facebook, gazeta-fotograficzna.org. https://www.facebook.com/gazetafotograficzna.org/videos/601300491202396 [dostęp: 26.04.2023].
Google Scholar

Michałowska Marianna, 2012: Foto-teksty. Związki fotografii z narracją. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar

Nattier Jan, 1992: The „Heart Sūtra”: A Chinese Apocryphal Text? „The Journal of the International Association of Buddhist Studies”, vol. 15 (2), s. 153–223.
Google Scholar

Nycz Ryszard, 2012: Poetyka doświadczenia. Teoria – nowoczesność – literatura. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
Google Scholar

Polewczyk Aleksandra, 2017: Na początku był „brulion”. O modelach kultury i poezji roczników sześćdziesiątych. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Sikora Stanisław, 2004: Między przezroczystością a nieprzezroczystością: aporia fotografii. W: Antropologia wobec fotografii i filmu. Red. Grzegorz Pełczyński, Ryszard Vorbrich. Biblioteka Telgte, Poznań, s. 9–25.
Google Scholar

Sikora Tomasz, 2001: Zamiast wstępu: Nihilologia rediviva. W: Wokół nihilizmu. Red. Grzegorz Sowiński, Wydawnictwo A, Kraków, s. 7–21.
Google Scholar

Sowiński Grzegorz, 2001: Zamiast posłowia: Między „nihilizmem” a postnihilizmem. W: Wokół nihilizmu. Red. Grzegorz Sowiński. Wydawnictwo A, Kraków, s. 263–275.
Google Scholar

Sztandara Magdalena, 2004: Słów kilka o fotografii. Propozycje badawcze i możliwe interpretacje. W: Antropologia wobec fotografii i filmu. Red. Grzegorz Pełczyński, Ryszard Vorbrich. Biblioteka Telgte, Poznań, s. 27–36.
Google Scholar

Wilczyk Wojciech, 2009: Niewinne oko nie istnieje. Galeria Atlas Sztuki i Korporacja Ha!art, Łódź–Kraków.
Google Scholar

Wilczyk Wojciech, 2017: Realizm. Wydawnictwo a5, Kraków.
Google Scholar

Wilczyk Wojciech, 2019: Słownik polsko-polski. Wydawnictwo Karakter, Kraków.
Google Scholar

Wilczyk Wojciech, 2023: Hiperrealizm [blog]. https://hiperrealizm.blogspot.com/ [dostęp: 26.04.2023].
Google Scholar

World Press Photo, 2022: Contest Opens for Entries on 1 December 2022. World Press Photo. https://www.worldpressphoto.org/contest/2022 [dostęp: 26.04.2023].
Google Scholar

Zalewska Anna, 2020: Trzy przekłady chińskie „Sutry serca doskonałości mądrości” (sanskr. „Prajñā-pāramitāhṛdaya-sūtra”; jap. „Hannya haramitta shingyō”). W: W kręgu literatury i myśli buddyjskiej. Red.
Google Scholar

Marek Mejor. Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, s. 269–275.
Google Scholar

Tom 22 Nr 2 (2023)
Opublikowane: 2024-07-09

ISSN: 2084-0772

eISSN: 2353-0928

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst