Kontekst kulturowy a program edukacji językowo‑komunikacyjnej w L1. Głos w dyskusji


Abstrakt

The article’s theme concerns challenges encountered in the 21st century in the course of language communicative education within the scope of Polish as a native language. The author expresses conviction that socialisation process does not substitute for education, and therefore one of the paramount purposes/aims of language education within the scope of native language is to cater to the language-communicative needs of students stemming from cultural transformation taking place in the contemporary world. New tasks that a Polish language teacher needs to face are developing the so-called new communicative competency which facilitates communicative acts in media-dominated world of today, including digital media. The said tasks also involve counteracting the lowering of verbal communication standards, particularly the cases of verbal aggression and primitive vocabulary. 


Słowa kluczowe

cultural and communicative context; language socialisation; language education

Bralczyk J., Majkowska G.: Język mediów — perspektywa aksjologiczna. W: Język w mediach masowych. Red. J. Bralczyk, K. Mosiołek‑Kłosińska. Warszawa 2000.

Dąbrowska A.: Zmiany obszarów podlegających tabu we współczesnej kulturze. W: „Język a Kultura”. T. 20: Tom jubileuszowy. Red. A. Dąbrowska. Wrocław 2008.

Gajda S.: Nowe społeczności dyskursywne a edukacja komunikacyjna. W: Zmiany w publicznych zwyczajach językowych. Red. J. Bralczyk, K. Mosiołek‑Kłosińska. Warszawa 2001.

Goban‑Klas T.: Cywilizacja medialna. Warszawa 2005.

Jasik A.: Wyzwiska, obelgi, pogróżki w gwarze uczniowskiej (próba typologii gatunkowej). W: „Język a Kultura”. T. 17: Życzliwość i agresja w języku i kulturze. Red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska. Wrocław 2005.

Kowalski S.: O sejmowej etykiecie. W: Zmiany w publicznych zwyczajach językowych. Red. J. Bralczyk, K. Mosiołek‑Kłosińska. Warszawa 2001.

Marcjanik M.: Zmiany w etykiecie językowej ostatnich lat XX wieku. W: Zmiany w publicznych zwyczajach językowych. Red. J. Bralczyk, K. Mosiołek‑Kłosińska. Warszawa 2001.

Mead M.: Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego. Tłum. J. Hołówka. Warszawa 1978.

Ożóg K.: Współczesne problemy kształcenia humanistycznego — czy zmierzch kultury pisma?. W: Kształcenie językowe w dobie kultury masowej polisensorycznej. Red. U. Kopeć, Z. Sibiga. Rzeszów 2010.

Puzynina J.: Słowo — wartość — kultura. Lublin 1997.

Rzeszutek M.: Agresja w świadomości młodzieży. W: „Język a Kultura”. T. 17: Życzliwość i agresja w języku i kulturze. Red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska. Wrocław 2005.

Satkiewicz H.: Językowe przejawy agresji w mediach. W: Język w mediach masowych. Red. J. Bralczyk, K. Mosiołek‑Kłosińska. Warszawa 2000.

Smereka T.: Agresja i życzliwość w zachowaniach komunikacyjnych. W: „Język a Kultura”. T. 17: Życzliwość i agresja w języku i kulturze. Red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska. Wrocław 2005.

Skudrzyk A.: Czy zmierzch kultury pisma? O synestezji i analfabetyzmie funkcjonalnym. Katowice 2005.

Warchala J., Skudrzyk A.: Kultura piśmienności młodego pokolenia. Katowice 2010.

Wilk E.: Nawigacje słowa. Strategie werbalne w przekazach audiowizualnych. Kraków 2000.

Zgółkowie H. i T.: Polszczyzna mediów w komunikacji codziennej — ślady i naśladownictwa. W: Język w mediach masowych. Red. J. Bralczyk, K. Mosiołek‑Kłosińska. Warszawa 2000.

Życzliwość i agresja w języku i kulturze. „Język a Kultura”. T. 17. Red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska. Wrocław 2005.

Żydek‑Bednarczuk U.: Dyskurs medialny. W: Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny. Red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek‑Bednarczuk. Kraków 2013.

Żydek‑Bednarczuk U.: Nowe aspekty kompetencji komunikacyjnej. W: W trosce o dobrą edukację. Red. A. Janus‑Sitarz. Kraków 2009.

Pobierz

Opublikowane : 2020-10-06


NocońJ. (2020). Kontekst kulturowy a program edukacji językowo‑komunikacyjnej w L1. Głos w dyskusji. Z Teorii I Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego, 29, 111-121. https://doi.org/10.31261/TPDJP.2020.29.08

Jolanta Nocoń 
Uniwersytet Opolski  Polska
https://orcid.org/0000-0002-9709-1724




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).