Galicyjscy uchodźcy wojenni w Żywcu w latach 1914–1915


Abstrakt

Celem artykułu jest przybliżenie procesu napływu galicyjskich uchodźców wojennych do Żywca w okresie od sierpnia 1914 do maja 1915 roku. W tekście przedstawiono dane liczbowe oraz informacje pozwalające scharakteryzować pod względem wyznaniowym i zawodowym przybyłych do Żywca uchodźców. Zwrócono również uwagę na zaangażowanie mieszkańców miasta w pomoc przybyłej ludności. Brak danych w literaturze historycznej uniemożliwia pełne porównanie zjawiska napływu uchodźców w innych miastach skrajnie zachodniej części Galicji. Zebrane w artykule informacje mogą posłużyć za materiał porównawczy w badaniach tego zagadnienia w kontekście innych miejscowości.


Słowa kluczowe

Żywiec; Galicja; Austro-Węgry; I wojna światowa; uchodźcy wojenni w czasie I wojny światowej

Augustin F., Kroniki żywieckie od czasów zamierzchłych do 1845 r., wyd. S. Grodziski et al., Żywiec—Kraków 2007.

Bigo J., Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicji, Wielkiem Księstwie Krakowskim i Księstwie Bukowińskim z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytorialnych kraju, Lwów 1914.

Chajko G., Kuria metropolitalna obrządku łacińskiego we Lwowie w dwudziestoleciu międzywojennym.

Struktura, skład personalny, zadania, w: Kurie (archi)diecezjalne Kościoła rzymskokatolickiego w II Rzeczypospolitej, red. M. Dębowska, Lublin 2016.

Chwalba A., Uchodźcy z Galicji 1914—1918, w: Galicja: studia z dziejów społeczno-gospodarczych, red. M. Baczkowski, T. Kargol, Kraków 2017.

Czwarte sprawozdanie dyrekcyi C.K. Wyższej Szkoły Realnej w Żywcu za rok szkolny 1913/14, Kraków 1914.

Hampel J., Kiryk F., Sucha Beskidzka, Kraków 1998.

Jeziorski S., Dwa światy, w: Księga pamiątkowa Szkoły Realnej, Państwowego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Żywcu, red. J.S. Polaczek, Żywiec 1959.

Kasznica S., Nadobnik M., Najważniejsze wyniki spisu ludności i spisu zwierząt domowych według stanu z d. 31 grudnia 1910 r., w: „Wiadomości Statystyczne o Stosunkach Krajowych”, red. T. Pilat, t. 24, z. 1, Lwów 1911.

Kenig P., Spyra J., Miasto w latach I wojny światowej, w: Bielsko-Biała. Monografia miasta, t. 3: Bielsko od wojen śląskich do zakończenia I wojny światowej (1740—1918), red. I. Panic, Bielsko-Biała 2010.

Lam S., Życie wśród wielu, Warszawa 1968.

Lenczowski F., Materiały do dziejów miasta Żywca od XV do XVIII w., Kraków 1957.

Meus K., Kęty pod berłem Habsburgów (1772—1918), w: Kęty. Blaski i cienie miasta w minionych wiekach. Monografia historyczna, t. 2, red. K. Meus, M. Tylza-Janosz, D. Żurek, Kęty 2019.

Mieroszewski H., Pamiętnik z czasów wojny od 30/7 1914—30/11 1919 mający być jedynie wyrazicielem moich przygód, wrażeń, obserwacji i myśli, jak również wydarzeń ogólnych, oprac. P.A. Budziński, Opoczno 2017.

Piąte sprawozdanie dyrekcyi C.K. Wyższej Szkoły Realnej w Żywcu za rok szkolny 1914/15, Kraków 1915.

Polak J., I wojna światowa (1914—1918), w: Bielsko-Biała. Monografia miasta, t. 2: Biała od zarania do zakończenia I wojny światowej (1918), red. I. Panic, Bielsko-Biała 2010.

Ruszała K., Galicyjski eksodus. Uchodźcy podczas I wojny światowej w Monarchii Habsburgów, Kraków 2020.

Słownik biograficzny Żywiecczyzny, t. 3, red. A. Urbaniec, Żywiec 2000.

Witos W., Moje wspomnienia, Warszawa 1981.

Wykaz adwokatów do Krakowskiej Izby Adwokackiej należących, Kraków 1912.

Zyzakowie. Dzieci Józefa i Marii, red. K. Rodzoniowa, Żywiec 2012.

Zyzak W., Wspomnienia, Żywiec 2005.

Pobierz

Opublikowane : 2022-07-14


SzczepaniakP. (2022). Galicyjscy uchodźcy wojenni w Żywcu w latach 1914–1915. Wieki Stare I Nowe, 17(22), 1-17. https://doi.org/10.31261/WSN.2022.22.02

Piotr Szczepaniak  pr.szczepaniak@gmail.com
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0002-2562-7710




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).