Przemysł celulozowo-papierniczy w Polsce w latach 1950-1955. Socjalistyczne zarządzanie, planowanie a realizacja

Marek Nita

doi:10.31261/WSN.2001.01.17

Opublikowane: 2001-12-30

Tom 2 (2001)

Przemysł celulozowo-papierniczy w Polsce w latach 1950-1955. Socjalistyczne zarządzanie, planowanie a realizacja

Marek Nita

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31261/WSN.2001.01.17

Abstrakt

Artykuł autorstwa Marka Nity przedstawia rozwój przemysłu celulozowo-papierniczego w Polsce w latach 1950-1955, ukazując wpływ socjalistycznego zarządzania, planowania i realizacji na tę gałąź przemysłu. Opisuje proces odbudowy zakładów po zniszczeniach wojennych, nacjonalizację przedsiębiorstw, zmiany organizacyjne w zarządzaniu (powstanie nowych ministerstw i reorganizacje), a także próbę wdrożenia planu 6-letniego, wzorowanego na modelu radzieckim. Mimo ambitnych założeń, pełnej odbudowy przemysłu nie osiągnięto z powodu nadmiernej centralizacji, nieefektywnego zarządzania, niedoborów kadrowych i przestarzałego wyposażenia technicznego. Autor analizuje produkcję papieru, celulozy i tektury, wskazując na trudności w realizacji planów oraz ich wpływ na zatrudnienie, rozwój infrastruktury, dokumentację naukowo-techniczną i poziom czytelnictwa społeczeństwa.

Słowa kluczowe:

przemysł papierniczy , plan 6-letni , socjalistyczne zarządzanie , nacjonalizacja , odbudowa powojenna

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Nita, M. (2001). Przemysł celulozowo-papierniczy w Polsce w latach 1950-1955. Socjalistyczne zarządzanie, planowanie a realizacja. Wieki Stare I Nowe, 2, 302–325. https://doi.org/10.31261/WSN.2001.01.17

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Bibliografia

Nita M.: Przemysł celulozowo-papierniczy w Polsce w latach 1944/45-1949. W: Studia z historii gospodarczej ziem polskich. Red. J. Kwak. Katowice 1995.
Google Scholar

Stan obecny przemysłu celulozowo-papierniczego w porównaniu z okresem przedwojennym (maszynopis z listopada z 1945 roku).
Google Scholar

Kraul E.: Zarys rozwoju przemysłu papierniczego. „Życie Gospodarcze” 1945/46, nr 15.
Google Scholar

Landau Z., Tomaszewski J.: Robotnicy przemysłowi w Polsce. Materialne warunki bytu 1918-1939. Warszawa 1971.
Google Scholar

Marchiewska-Szrajerowa J.: Przemysł papierniczy. „Przegląd Gospodarczy” 1938.
Google Scholar

II Zjazd Przemysłowy Ziem Odzyskanych, Wrocław, Warszawa, Jelenia Góra, 13-15.10.1946.
Google Scholar

Kraul E.: Zarys rozwoju przemysłu papierniczego. „Życie Gospodarcze” 1946, nr 15a.
Google Scholar

Upaństwowienie i odbudowa przemysłu w Polsce (1944-1948). Materiały do druku przygotowała H. Jędruszczak. T. 1. Warszawa.
Google Scholar

Gołębiowski J. W.: Walka PPR o nacjonalizację przemysłu. Warszawa 1961.
Google Scholar

Gołębiowski J. W.: Nacjonalizacja przemysłu w Polsce. Warszawa 1965.
Google Scholar

Gołębiowski J. W.: Problemy nacjonalizacji przemysłu. W: Uprzemysłowienie ziem polskich w XIX i XX wieku. Wrocław-Warszawa-Kraków 1970.
Google Scholar

Topiński J.: Nacjonalizacja przemysłu w Polsce. W: Polska Ludowa. Materiały i studia. T. 6. Warszawa 1967.
Google Scholar

Wielki proces nadużycia w przemyśle papierniczym. „Papiernik” 1949, nr 1.
Google Scholar

Przykładowa kara dla sabotażystów gospodarczych w przemyśle papierniczym. „Papiernik” 1949, nr 2.
Google Scholar

Nita M.: Przemysł celulozowo-papierniczy w Polsce Ludowej w latach 1944/45-1975. (Zagadnienia ekonomiczne i techniczne). Katowice 1987 (maszynopis pracy doktorskiej).
Google Scholar

Góra W.: Polska Rzeczpospolita Ludowa 1944-1974. Warszawa 1974.
Google Scholar

Góra W.: Polska Ludowa 1944-1984. Zarys dziejów politycznych. Lublin 1986.
Google Scholar

Sejm uchwala plan 6-letni. Warszawa 1951.
Google Scholar

Kaliński J., Landau Z.: Gospodarka Polski w XX wieku. Warszawa 1998.
Google Scholar

Kaliński J.: Polityka gospodarcza Polski w latach 1948-1956. Warszawa 1987.
Google Scholar

Wilczewski R.: Rozwój przemysłu w Polsce w latach 1944-1955. W: Gospodarka Polski Ludowej 1944-1955. Warszawa 1974.
Google Scholar

Jeżowski K.: Zarządzanie przemysłem. Warszawa 1970.
Google Scholar

Jeżowski K.: Zarządzanie przemysłem. Warszawa 1963.
Google Scholar

Góra W.: Polska Rzeczpospolita Ludowa 1944-1974. Warszawa 1976.
Google Scholar

Bobrowski Cz.: Wspomnienia ze stulecia. Lublin 1985.
Google Scholar

Różański H.: Śladami wspomnień i dokumentów (1943-1948). Warszawa 1987.
Google Scholar

Jezierski A., Leszczyńska C.: Historia gospodarcza Polski. Warszawa 1998.
Google Scholar

Kruszyna J.: Przemiany w organizacji i zarządzaniu przemysłem kluczowym PRL w latach 1945-50. Katowice 1961.
Google Scholar

Kweit J.: Elementy teorii przedsiębiorstwa. Warszawa 1959.
Google Scholar

Haus B.: Ewolucja struktur organizacyjnych przemysłu. Warszawa 1983.
Google Scholar

Wojewnik J.: Ekonomika i programowanie rozwoju przemysłu. Warszawa 1976.
Google Scholar

Majerczyk B.: Prawne podstawy zmian w zarządzaniu przemysłu i przedsiębiorstwem w Polsce w latach 1950-1960. Katowice 1962.
Google Scholar

Staniecki H.: Zasady i zadania nowej organizacji uspołecznionego przemysłu. „Papiernik” 1950, nr 9.
Google Scholar

Libiszowski S., Cieślowski T.: Ekonomika i organizacja obrotu artykułami papierniczymi. Warszawa-Łódź 1954.
Google Scholar

Rulski Z.: Ze wspomnień przetwórcy. „Przegląd Papierniczy” 1980.
Google Scholar

Zalewski J.: Ocena sytuacji przemysłu przetworów papierowych i materiałów biurowych po wydzieleniu go z ram CZPP. „Papiernik” 1951, nr 11.
Google Scholar

Libiszowski S., Ciupiński S.: XXXV rocznica Centrali Papieru. „Przegląd Papierniczy” 1980.
Google Scholar

Jeżewski K.: Zarządzanie przemysłem. Warszawa 1963.
Google Scholar

XXV lat Instytutu Celulozowo-Papierniczego w Łodzi. „Przegląd Papierniczy” 1977.
Google Scholar

Surewicz W., Libiszowski S.: Łódź, centrum polskiego papiernictwa. „Przegląd Ekonomiczno-Społeczny Miasta Łodzi” 1978, nr 5.
Google Scholar

Kronika ICP. „Biuletyn ICP” 1955, nr 2.
Google Scholar

Jamer B.: Osiągnięcia i perspektywy rozwoju Instytutu Celulozowo-Papierniczego. „Nauka Polska” 1966, nr 2.
Google Scholar

W pierwszą rocznicę. „Biuletyn ICP” 1953, nr 1/2.
Google Scholar

W.R.: 3 lata pracy ICP. Z prac Działowego Ośrodka Dokumentacji Naukowo-Technicznej ICP. „Biuletyn ICP” 1954, nr 7/8.
Google Scholar

Kronika ICP. „Biuletyn ICP” 1954, nr 2.
Google Scholar

Kronika ICP. „Biuletyn ICP” 1956, nr 9/10.
Google Scholar

Podkowiński J.: Srebrny jubileusz BPPP 1946-1971. „Przegląd Papierniczy” 1971.
Google Scholar

Gallas W.: XV-lecie Biura Projektów Przemysłu Papierniczego. „Przegląd Papierniczy” 1960.
Google Scholar

Podkowiński J.: Biuro Projektów Przemysłu Papierniczego w Łodzi. „Przegląd Papierniczy” 1959.
Google Scholar

Mandala H.: XXV-lecie Zakładów Mechanicznych Przemysłu Papierniczego w Krapkowicach. „Przegląd Papierniczy” 1976.
Google Scholar

Minc H.: Osiągnięcia i plany gospodarcze. Referat wygłoszony w dniu 18 grudnia 1948 roku na Kongresie PZP. Wytyczne sześcioletniego planu rozwoju i przebudowy gospodarczej Polski. Warszawa 1949.
Google Scholar

Kalinowski J.: Planowanie gospodarcze. W: Gospodarka Polski Ludowej 1944-1955. Warszawa 1974.
Google Scholar

Secomski K.: Podstawowe zadania planu 6-letniego. Warszawa 1950.
Google Scholar

Szczegółowy 6-letni plan rozwoju gospodarczego i budowy podstaw socjalizmu na lata 1950-1955. T. 1-3. PKPG. Warszawa 1950.
Google Scholar

Knyziak Z.: Czynniki wzrostu produkcji przemysłowej w Polsce w latach 1950-1960. Warszawa 1964.
Google Scholar

Plan 6-letni przemysłu papierniczego. Łódź 1949.
Google Scholar

Jarek S.: Drogi rozwojowe przemysłu celulozowo-papierniczego w planie 6-letnim. „Papiernik” 1950, nr 12.
Google Scholar

Szwarcsztajn E.: Przemysł papierniczy w planie 6-letnim. Warszawa 1953.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Zadania przemysłu papierniczego w planie 6-letnim. „Przegląd Papierniczy” 1950.
Google Scholar

Minc H.: Plan 6-letni rozwoju gospodarczego i budowy podstaw socjalizmu w Polsce. Ustawa o planie 6-letnim nowym Manifestem Lipcowym. W: Plan 6-letni. Warszawa 1950.
Google Scholar

Minc H.: Sześcioletni plan rozwoju gospodarczego i budowy podstaw socjalizmu w Polsce. Referat wygłoszony na V Plenum KC PZPR 15 lipca 1950 roku. „Nowe Drogi” 1950, nr 4.
Google Scholar

Tomaszewski J.: Rozwój gospodarczy PRL 1944-1969. Warszawa 1960.
Google Scholar

Jaroszewicz P.: Przerywam milczenie. Warszawa 1991.
Google Scholar

Walka narodu polskiego o pokój i plan 6-letni. Warszawa 1951.
Google Scholar

Szyr E.: Węzłowe zagadnienia gospodarcze. „Nowe Drogi” 1951, nr 6.
Google Scholar

Landau Z., Roszkowski W.: Polityka gospodarcza II Rzeczypospolitej i Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Warszawa 1995.
Google Scholar

Heller M., Niekricz A.: Utopia u władzy. Londyn 1987.
Google Scholar

Jezierski A., Leszczyńska C.: Historia gospodarcza Polski w zarysie do 1989 roku. Warszawa 1994.
Google Scholar

Rusiński W.: Zarys historii gospodarczej Polski na tle dziejów gospodarczych powszechnych. Warszawa 1986.
Google Scholar

Góra W.: Polska Ludowa 1944-1948. Zarys dziejów politycznych. Lublin 1986.
Google Scholar

Wilczewski K.: Rozwój przemysłu w Polsce w latach 1947-1955. W: Gospodarka Polski Ludowej 1944-1955. Warszawa 1986.
Google Scholar

Karpiński A.: Zagadnienia socjalistyczne industrializacji Polski. Warszawa 1958.
Google Scholar

Kaliński J.: Ocena okresu 1944-1955 w gospodarce Polski Ludowej 1944-1975. W: Gospodarka Polski Ludowej 1944-1955. Warszawa 1986.
Google Scholar

Małecki M.: Zarys historii gospodarczej Polski. Kraków 1998.
Google Scholar

Radziwił A., Roszkowski W.: Historia 1939-1956. Warszawa 2000.
Google Scholar

Podhorodecki L.: Historia Polski 1796-1997. Warszawa 1998.
Google Scholar

Czubiński A.: Historia Polski XX wieku. Poznań 2000.
Google Scholar

Garlicki A.: Historia 1939-1997/98. Polska i świat. Warszawa 2000.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Idziemy naprzód. „Przegląd Papierniczy” 1950.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Osiągnięcia przemysłu papierniczego w drugim i zadania na trzeci rok planu 6-letniego. „Przegląd Papierniczy” 1952.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Przemysł papierniczy w połowie planu 6-letniego. „Przegląd Papierniczy” 1953.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Przemysł papierniczy w czwartym roku planu 6-letniego. „Przegląd Papierniczy” 1954.
Google Scholar

Pawłowski H.: Zadania przemysłu papierniczego w świetle planu w 1954 roku. „Przegląd Papierniczy” 1955.
Google Scholar

Łapiński J., Szwarcsztajn E.: Surowce włókniste i półprodukty przemysłu papierniczego w planie trzyletnim. „Przegląd Papierniczy” 1947.
Google Scholar

„Mały Rocznik Statystyczny 1939”. Warszawa 1939.
Google Scholar

Dziesięciolecie Zarządu Przemysłu Papierniczego. „Przegląd Papierniczy” 1955.
Google Scholar

Wykonania planu 6-letniego. Ważniejsze wskaźniki. Warszawa 1956.
Google Scholar

„Rocznik Statystyczny Inwestycji i Środków Trwałych 1946-1966”. Warszawa 1968.
Google Scholar

Aktualne zadania w przemyśle papierniczym (na marginesie narady aktywu gospodarczego przemysłu papierniczego odbytej 1 sierpnia w Kaletach). „Papiernik” 1950, nr 8.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Idziemy naprzód. „Papiernik” 1951.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Drugi rok planu 6-letniego w przemyśle papierniczym. „Papiernik” 1951, nr 7/8.
Google Scholar

Łachecki Cz.: Przemysł papierniczy w drugim i zadania na trzeci rok planu 6-letniego. „Przegląd Papierniczy” 1952.
Google Scholar

Bartnicki I.: Ocena osiągnięć produkcyjnych przemysłu papierniczego za I półrocze 1950 roku. „Papiernik” 1950, nr 8.
Google Scholar

Bartnicki I.: Ocena osiągnięć przemysłu papierniczego za I kwartał 1950 roku. „Papiernik” 1951, nr 9.
Google Scholar

Papiernicy idą do wyborów pod hasłami Frontu Narodowego. „Przegląd Papierniczy” 1952.
Google Scholar

Szóstakowska A.: Przemysł papierniczy w walce o realizację zadań produkcyjnych. „Życie Gospodarcze” 1952.
Google Scholar

1 Maja 1953. „Przegląd Papierniczy” 1953.
Google Scholar

Pawłowski H.: Zadania przemysłu papierniczego w świetle wykonania planu w 1954 roku. „Przegląd Papierniczy” 1955.
Google Scholar

Pawłowski H.: Na przełomie. „Przegląd Papierniczy” 1956.
Google Scholar

„Rocznik Statystyczny 1956.” Warszawa 1956.
Google Scholar

Zestawienie statystyczne CZPP z lat 1945-1955 (rękopis).
Google Scholar

Analiza działalności inwestycyjnej przemysłu celulozowo-papierniczego w latach 1945-1970. BPPP Łódź 1963.
Google Scholar

O znaczeniu i organizacji gospodarki remontowej maszyn papierniczych. „Przegląd Papierniczy” 1955.
Google Scholar

Narada partyjno-gospodarcza w Krapkowicach w dniu 20 maja 1953. Referat ministra Przemysłu Drzewnego i Papierniczego Knapika i stenogram z dyskusji (maszynopis).
Google Scholar

Libiszowski S.: Trochę o wszystkim (wspomnienia na temat planowania rozwoju przemysłu papierniczego). „Przegląd Papierniczy” 1981.
Google Scholar

„Rocznik Statystyczny Przemysłu 1945-1965.” Warszawa 1967.
Google Scholar

Tom 2 (2001)
Opublikowane: 2020-03-05

ISSN: 1899-1556

eISSN: 2353-9739

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Licencja CC

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Prześlij tekst

Przemysł celulozowo-papierniczy w Polsce w latach 1950-1955. Socjalistyczne zarządzanie, planowanie a realizacja

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Marek Nita

Informacje