Polska literatura dla dzieci i młodzieży w przekładach na język słoweński
Abstrakt
The article discusses the translation of Polish children’s and young adult literature into Slovenian from the beginning to the present day. The first part includes a statistical overview of all Slovenian translations of Polish works for children and young adults published in book form between 1912 and 2020. The overview provides information on the dynamics of translations, the most translated authors and works, and the most prominent translators. The second part focuses
on the young adult bestseller W pustyni i w puszczy [In Desert and Wilderness] by Henryk Sienkiewicz, which is the most popular Polish work for young readers in Slovenia. The discussion of the Polish original is followed by a translatological analysis of the Slovenian editions and a presentation of their reception. Both parts of the article deal with a topic that has not been studied in detail so far and fill an important gap in the research on Slovenian-Polish contacts.
Słowa kluczowe
Slovenian-Polish contacts; Polish children’s and young adult literature; Slovenian translations; statistical overview; Henryk Sienkiewicz
Bibliografia
Literatura
Blažić M., 1995/1996, Bralni in pisni interesi v slovenskih osnovnih šolah, „Jezik in slovstvo”, nr 3, s. 149—156.
Blažić M., 2009, Infrastruktura slovenske mladinske književnosti, w: Stabej M., red., Infrastruktura slovenščine in slovenistike, Ljubljana, s. 83—87.
Breznik M., 2003, Učinki založniške industrije in bralne kulture, „Knjižnica”, nr 4, s. 23—49.
Cichoń A., 2004, W kręgu zagadnień literatury kolonialnej — „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza, „ER(R)GO”, nr 1, s. 91—108.
Črnič A. i in., 2013, Religious Pluralisation in Slovenia, „Teorija in praksa”, nr 1, s. 205—232.
Dović M., 2007, Slovenski pisatelj: razvoj vloge literarnega proizvajalca v slovenskem literarnem sistemu, Ljubljana.
Ermolaev H., 1997, Censorship in Soviet Literature, 1917—1991, Lanham.
Fischer J. i in., red., 2005, Slovenska novejša zgodovina: od programa Zedinjena Slovenija do mednarodnega priznanja Republike Slovenije 1848—1992, 2 t., Ljubljana.
Gruda M., 2014, Bibliografia przekładów literatury polskiej w Słowenii w latach 2007—2012, „Przekłady Literatur Słowiańskich”, nr 2, s. 453—494.
Hladnik M., 2009, Slovenski zgodovinski roman, Ljubljana.
Ibrahim H.A., 1985, African Initiatives and Resistance in North-East Africa, w: Boahen A.A., red., Africa under Colonial Domination 1880—1935, Paris, s. 63—86.
Ilich I., 1974, O pisatelju in njegovem delu, w: Sienkiewicz H., V puščavi in goščavi, t. 2, Vodnik F., przeł., Ljubljana, s. 160—163.
Klobucka A., 2001, Desert and Wilderness Revisited: Sienkiewicz’s Africa in the Polish National Imagination, „The Slavic and East European Journal”, nr 2, s. 243-259.
Kocijan G., Koruza J., Pogačnik J., 1960, Bibliografski pregled slovenskih prevodov iz poljske književnosti, w: Štefan R., Poljska književnost, Ljubljana, s. 473—536.
Kocijančič-Pokorn N., 2012, Post-Socialist Translation Practices: Ideological Struggle in Children’s Literature, Amsterdam.
Lefevere A., 1992, Translation, Rewriting, and the Manipulation of Literary Fame, London.
Lenard L., 1917, Henryk Sienkiewicz, „Dom in svet”, nr 1—2, s. 67—69.
Mahnič J., 1955/1956, Domače branje naših dijakov, „Jezik in slovstvo”, nr 10, s. 293—298.
Markiewicz H., 1996/1997, Sienkiewicz Henryk Adam, w: tenże, red., Polski słownik biograficzny, t. 37, Warszawa—Kraków, s. 203—216.
Markiewicz H., 2006, Pozytywizm, Warszawa.
Muszyńska-Vizintin A., 2016, Przekłady literatury polskiej w Słowenii w 2015 roku, „Przekłady Literatur Słowiańskich”, nr 2, s. 187—198.
Sienkiewicz H., 1912, Skozi pustinje in puščavo: roman iz Mahdijevih časov, Lenard L., przeł., Ljubljana.
Sienkiewicz H., 1952, V puščavi in goščavi, Vodnik F., przeł., Ljubljana.
Sienkiewicz H., 2005, W pustyni i w puszczy, Kraków.
Stroj A., 1894, Z ognjem in mečem, „Dom in svet”, nr 7, s. 222—223.
Štefan R., 1960, Poljska književnost, Ljubljana.
Vodnik F., 1964, Henrik Sienkiewicz, w: Sienkiewicz H., V puščavi in goščavi, Vodnik F., przeł., Ljubljana, s. 342—344.
Vrtovec V., 1913, Skozi pustinje in puščavo, „Dom in svet”, nr 1, s. 35—36.
Zajc M., Polajnar J., 2012, Naši in vaši: iz zgodovine slovenskega časopisnega diskurza v 19. in začetku 20. stoletja, Ljubljana.
Žnideršič M., 1999, Vpliv države na slovensko založništvo 1945—1999, w: Žnideršič M.,
Podmenik D., Kocijan G., red., Knjiga in bralci IV, Ljubljana, s. 115—160.
Źródła internetowe
IZUM, 2021, COBISS, https://www.cobiss.si/ [data dostępu: 28.02.2021].
NUK, 2021, Slovenska bibliografija, http://sb.nuk.uni-lj.si/ [data dostępu: 28.02.2021].
O založbi, 2021, https://www.koleda.si/?page=novica&id=44 [data dostępu: 28.02.2021].
Onichimowska A., 2021, O mnie, http://www.annaonichimowska.pl/index.html [data dostępu: 28.02.2021].
UNESCO, 2008, Index Translationum, http://www.unesco.org/xtrans/bsstatlist.aspx?m=11 [data dostępu: 28.02.2021].
Zubrzycka E., 2021, O mnie, https://elzbietazubrzycka.pl/o-mnie/ [data dostępu: 28.02.2021].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
