Greenwashing w kontekście unormowań prawnych
-
Abstrakt
Problem greenwashingu, który polega, mówiąc w uproszczeniu, na wysuwaniu fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń na temat wpływu danego produktu lub przedsiębiorstwa na środowisko naturalne, jest coraz powszechniejszym zjawiskiem. Niniejszy artykuł stanowi próbę opisu rzeczywistej i potencjalnej odpowiedzi systemu prawa na ten problem.
Słowa kluczowe
greenwashing; marketing ekologiczny; środowisko
Bibliografia
Dolegowska E., A few thoughts on (non-)ecological advertising, „Polish Yearbook of Environmental Law” 2011, no. 1, s. 175–188.
Feinstein N., Learning from past mistakes: Future regulation to prevent greenwashing, „Boston College Environmental Affairs Law Review” 2013, vol. 40, issue 1, s. 229–257.
Fert B., Nierzetelny marketing ekologiczny (greenwashing) – opis zjawiska i próba jego kwalifikacji prawnej, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2015, nr 2, s. 235–250.
Kenig-Witkowska M.M., Prawo środowiska Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, wyd. 3, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
Lane E.L., Greenwashing 2.0, „Columbia Journal of Environmental Law” 2013, vol. 38, no. 2, s. 279–331.
Prandecki K., Polityka ochrony środowiska Unii Europejskiej i jej implementacja w Polsce, LAM – Wydawnictwo Akademii Finansów, Warszawa 2008.
de Sadeleer N., Environmental justice and international trade law, w: Environmental law and justice in context, eds. J. Ebbesson, P. Okowa, Cambridge University Press, New York 2009, s. 447–461.
de Sadeleer N., Environmental principles. From political slogans to legal rules, Oxford University Press, Oxford 2002.
Seele P., Gatti L., Greenwashing Revisited: In Search of a Typology and Accusation-Based Definition Incorporating Legitimacy Strategies, „Business Strategy and the Environment” 2017, vol. 26, issue 2, s. 239–252.
Steffen W. et al., The Anthropocene: Are humans now overwhelming the great forces of nature?, „Ambio” 2007, vol. 36, no. 8, s. 614–621.
Steffen W. et al., The Anthropocene: Conceptual and historical perspectives, „Philosophical Transactions of the Royal Society” 2011, vol. 369, s. 842–867.
Steffen W. et al., The Anthropocene: From global change to planetary stewardship, „Ambio” 2011, vol. 40, no. 7, s. 739–761.
Vieira de Freitas Netto S. et al., Concepts and forms of greenwashing: A systematic review, „Environmental Sciences Europe” 2020, vol. 32, no. 19, s. 1–12.
Williams J., Crutzen P.J., Perspectives on our planet in the Anthropocene, „Environmental Chemistry” 2013, vol. 10, issue 4, s. 269–280.
Wolniak R., Raportowanie społecznej odpowiedzialności biznesu a zjawisko greenwashingu, „Przegląd Organizacji” 2015, nr 2, s. 8–14.
Zalasiewicz J. et al., The new world of the Anthropocene, „Environmental Science & Technology” 2010, vol. 44, no. 7, s. 2228–2231.
Ź r ó d ł a i n t e r n e t o w e
Ankieta na potrzeby konsultacji publicznych dotyczących potencjalnego wniosku ustawodawczego w sprawie uzasadniania twierdzeń dotyczących ekologiczności. Dokument referencyjny, https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12511-Uzasadnionetwierdzenia-dotyczace-ekologicznosci-produktow-i-przedsiebiorstw_pl [dostęp: 10.08.2021].
ClientEarth składa pozew w sprawie nieuczciwych praktyk rynkowych stosowanych przez producentów i dystrybutorów „ekogroszku”, Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi [online], 27.04.2021, https://www.pl.clientearth.org/clientearth-sklada-pozew-w-sprawienieuczciwych-praktyk-rynkowych-stosowanych-przez-producentow-i-dystrybutorowekogroszku/ [dostęp: 10.08.2021].
Guides for the use of environmental marketing claims (Green guides), Federal Trade Commission [online], 11.10.2012, https://www.ftc.gov/policy/federal-register-notices/guides-useenvironmental-marketing-claims-green-guides [dostęp: 10.08.2021].
ICC framework for responsible environmental marketing communications, International Chamber of Commerce [online], 2019, https://iccwbo.org/publication/icc-framework-for-responsibleenvironmental-marketing-communications/ [dostęp: 10.08.2021].
Legislative proposal on substantiating green claims. Inception impact assessment, Komisja Europejska [online], https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/1-2511-Uzasadnione-twierdzenia-dotyczace-ekologicznosci-produktow-i-przedsiebiorstw_pl [dostęp: 10.08.2021].
Screening of websites for „greenwashing”: Half of green claims lack evidence, komunikat prasowy Komisji Europejskiej [online], 28.01.2021, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_21_269 [dostęp: 10.08.2021].
TerraChoice Environmental Marketing Inc., The six sins of greenwashing: A study of environmental claims in North American consumer markets, 2007, University of Saskatchewan, Office of Sustainability [online], https://sustainability.usask.ca/documents/Six_Sins_of_Greenwashing_nov2007.pdf [dostęp: 10.08.2021].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
