Rozwój rynku usług lotniczych a kwestia ochrony środowiska
Abstrakt
Ciągły rozwój lotnictwa cywilnego, a co za tym idzie – infrastruktury lotniczej, stawia przed ustawodawcą wyzwania związane z potrzebą zminimalizowania negatywnego wpływu działalności lotniczej na środowisko naturalne. W artykule wskazano, że istnieje wiele regulacji, które zapewniają ochronę środowiska przed skutkami działalności lotniczej. Ponadto zwrócono uwagę na dynamikę liczby operacji lotniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z prognozami do 2040 r. W konsekwencji podkreślono, iż działania organów międzynarodowych, europejskich oraz ustawodawcy krajowego powinny się skupiać na zwiększaniu obostrzeń dotyczących ochrony środowiska w związku z rozwojem działalności lotniczej.
Słowa kluczowe
ochrona środowiska; operacje lotnicze; działalność lotnicza
Bibliografia
Biskup K., Decyzja środowiskowa jako niezbędny element wniosku o założenie lotniska, w: Działalność lotnicza w Polsce, red. K. Biskup, Z. Bukowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2015, s. 113–120.
Biskup K., „Ekologiczne lotniska” – regulacje prawne w przedmiocie funkcjonowania prośrodowiskowej infrastruktury lotniczej, „Problemy Transportu i Logistyki” 2017, nr 4, s. 9–17, https://doi.org/10.18276/ptl.2017.40-01.
Borek A., Działalność lotnicza w unijnej polityce klimatycznej, z uwzględnieniem pakietu „Fit for 55”. Przyczynek do dyskusji, w: Prawo lotnicze w dobie kryzysu lotnictwa cywilnego, red. A. Konert, Oficyna Wydawnicza Uczelni Łazarskiego, Warszawa 2022, s. 27–45.
Bukowski Z., Koncepcja zrównoważonego rozwoju a działalność lotnicza, w: Uwarunkowania działalności lotniczej, red. K. Biskup, Z. Bukowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2016, s. 157–167.
Bukowski Z., Biskup K., Lotnictwo i infrastruktura lotnicza w ujęciu statystycznym, w: Prawne, administracyjne i ekonomiczne uwarunkowania działalności lotniczej w Polsce, red. K. Biskup, Z. Bukowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2014, s. 19–30.
Bukowski Z., Biskup K., Lotnictwo i infrastruktura lotnicza w ujęciu statystycznym w latach 2005–2013, w: Działalność lotnicza w Polsce, red. K. Biskup, Z. Bukowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2015, s. 13–24.
Ciechanowicz-McLean J., Konstytucyjna zasada wolności gospodarczej a ochrona środowiska, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, t. 31, s. 99–108.
Czekałowska M., Konstytucyjna zasada wolności działalności gospodarczej versus konstytucyjny nakaz ochrony środowiska, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 2, s. 175–192, https://doi.org/10.15804/ppk.2016.02.09.
Daley B., Air transport and the environment, Ashgate Publishing, Farnham 2012.
Dubiński Ł., Prawne aspekty ochrony środowiska przed hałasem związanym z eksploatacją lotniska, w: Działalność lotnicza w Polsce, red. K. Biskup, Z. Bukowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2015, s. 121–133.
Folgier A., Warunki tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania wokół infrastruktury lotniczej, w: Prawne, administracyjne i ekonomiczne uwarunkowania działalności lotniczej w Polsce, red. K. Biskup, Z. Bukowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2014, s. 101–112.
Gubrynowicz A., Emisja gazów cieplarnianych ze statków powietrznych: kontrowersje w świetle prawa międzynarodowego i europejskiego, w: 50 lat konwencji tokijskiej – bezpieczeństwo żeglugi lotniczej z perspektywy przestrzeni powietrznej i kosmicznej. Księga dedykowana Profesorowi Markowi Żyliczowi, red. Z. Galicki, K. Myszona-Kostrzewa, Stowarzyszenie Absolwentów WPiA UW, Warszawa 2014, s. 205–206.
Karski L., Art. 1, w: idem, System handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Komentarz, Wolters Kluwer, LEX 2012.
Prawo lotnicze w dobie kryzysu lotnictwa cywilnego, red. A. Konert, Oficyna Wydawnicza Uczelni Łazarskiego, Warszawa 2022, https://open.icm.edu.pl/server/api/core/bitstreams/6fd922fd-d006-42db-aba6-35239b9489d9/content.
Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2006.
Stach A., Jakość powietrza, którym oddychamy – spojrzenie z kosmosu, w: Człowiek i środowisko. Artykuły opracowane na podstawie referatów wygłoszonych podczas XXII sesji naukowej z cyklu „Dwugłos Nauki” 26 listopada 2020 roku, w: Człowiek i środowisko, red. M. Świtoński, Polska Akademia Nauk – Oddział w Poznaniu, Poznań 2021, s. 33–52, https://publikacje.pan.pl/Content/120212/PDF/2021-01-DWUN-03-Stach.pdf [dostęp: 29.08.2023].
Zapolska K., Problematyka wpływu podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na środowisko – uwagi ogólne, w: Państwo, gospodarka, prawo. Księga dedykowana Profesorowi Cezaremu Kosikowskiemu z okazji jubileuszu pracy naukowej na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, red. A. Piszcz, M. Olszak, M. Etel, Temida 2, Białystok 2015, s. 127–139.
Żylicz M., Prawo lotnicze międzynarodowe, europejskie i krajowe, wyd. 2, LexisNexis, Warszawa 2011.
Źródła internetowe:
Analiza przewozów w polskich portach lotniczych w roku 2020, Departament Rynku Transportu Lotniczego, Warszawa 2020, Urząd Lotnictwa Cywilnego [online], https://ulc.gov.pl/_download/statystyki/2020/analiza_4_kwartal_2020.pdf [dostęp: 13.09.2023].
Analiza przewozów w polskich portach lotniczych w 2022 roku, Departament Rynku Transportu Lotniczego, Warszawa 2023, Urząd Lotnictwa Cywilnego [online], https://www.ulc.gov.pl/_download/statystyki/2022/analiza_4_kwartal_2022_final_002.pdf [dostęp: 13.09.2023].
Analiza przewozów w polskich portach lotniczych w pierwszym kwartale 2023 roku, Departament Rynku Transportu Lotniczego, Warszawa 2023, Urząd Lotnictwa Cywilnego [online], https://www.ulc.gov.pl/_download/statystyki/2023/analiza_1_kwartal_2023_do_publikacji.pdf [dostęp: 13.09.2023].
Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation (CORSIA), International Civil Aviation Organization (ICAO) [online], https://www.icao.int/environmental-protection/CORSIA/Pages/default.aspx [dostęp: 3.09.2023].
CORSIA states for chapter 3 state pairs, International Civil Aviation Organization (ICAO) [online], https://www.icao.int/environmental-protection/CORSIA/Pages/state-pairs.aspx [dostęp: 3.09.2023]. Krajowy Program Ochrony Powietrza do roku 2020 (z perspektywą do 2030), Ministerstwo Środowiska – Departament Ochrony Powietrza, Warszawa 2015, Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, https://www.gov.pl/web/klimat/krajowy-program-ochrony-powietrza [dostęp: 2.09.2023].
Łagodniejsze wymogi wobec linii lotniczych w obliczu Covid-19: Rada przyjmuje mandat, Rada UE i Rada Europejska [online], 21.01.2021, https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2021/01/27/new-covid-19-slot-relief-to-help-airlines-and-avoid-ghost-flightscouncil-adopts-mandate/ [dostęp: 13.09.2023].
Prognoza ruchu lotniczego 2022–2040, Urząd Lotnictwa Cywilnego [online], 2023, https://www.ulc.gov.pl/_download/personel_lotniczy/dla-egzaminatora/Prezentacja_-_Prognoza_ruchu_lotniczego_dla_Polski_na_lata_2022-2040.r.pdf [dostęp: 13.09.2023].
Projekcja liczby obsłużonych pasażerów oraz liczby operacji pasażerskich w Polsce do roku 2035, Urząd Lotnictwa Cywilnego [online], 2023, https://ulc.gov.pl/_download/wiadomosci/06_2017/prognoza_2017.pdf [dostęp: 13.09.2023].
Raport o oddziaływaniu lotnictwa europejskiego na środowisko 2019, European Union Aviation Safety Agency (EASA) [online], https://www.easa.europa.eu/eco/sites/default/files/2021-09/P219473_EASA%20EAER%202019-PL.pdf [dostęp: 5.02.2024].
Szuman B., Lipka P., Reklewski T., Emisja spalin z silników lotniczych, Urząd Lotnictwa Cywilnego [online], 2013, https://www.ulc.gov.pl/_download/informacje/emisja_spalin_z_silnikw_lotn.pdf [dostęp: 3.09.2023].
Zamojska A., Tłoczyński D., Prognoza ruchu lotniczego dla Polski na lata 2022–2040, w: Liczba operacji lotniczych w Polsce. Wyznaczone wartości roczne prognoz (w wariantach bazowym, niskim i wysokim) w horyzoncie 2023–2040, Urząd Lotnictwa Cywilnego [online], https://www.ulc.gov.pl/_download/personel_lotniczy/dla-egzaminatora/Prognoza_2023-liczba_operacji.pdf [dostęp: 13.09.2023].
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Polska
https://orcid.org/0000-0001-6963-1837
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
