Społeczno-kulturowe uwarunkowania postaw tolerancyjnych młodzieży z Cieszyna i Czeskiego Cieszyna (wybrane aspekty)
Abstrakt
In her article, Berenika Dyczek analyzes the attitudes of high-school students of Polish origin from Cieszyn and Český Těšín towards cultural diversity. Dyczek distinguishes empathic, conformist, active, and passive tolerance and juxtaposes these types with origin, religion, membership in organizations, and linguistic and cultural competence to ask whether there are correlations. She has used quantitative research (a survey with an auditorium questionnaire), which has allowed her to formulate the following conclusions: high cultural and linguistic competences correlate favorably with empathic and active tolerance, while low cultural and linguistic competences correlate with conformist and passive tolerance.
Słowa kluczowe
cultural diversity; tolerance; cultural competence
Bibliografia
Bernstein B., 1980: Socjolingwistyka a społeczne problemy kształcenia. W: Język i społeczeństwo. Red. M. Głowiński. Przeł. J. Arnold et al. Warszawa: Czytelnik, s. 83—119.
Bokszański Z., 1999: Tożsamość kolektywna a stereotypy. „Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica”, nr 28, s. 25—33.
Bourdieu P., 2005: Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przeł. P. Biłos. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Dyczek B., 2005: Pamięć historyczna a elementy tożsamości oraz niektóre aspekty kapitału kulturowego i społecznego młodzieży z Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. W: Forum Socjologiczne. Pamięć a przestrzeń. Red. P. Czajkowski, B. Pabjan, M. Zuber. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 258—297.
Dyczek B., 2020: Kapitał kulturowy i społeczny młodzieży na Śląsku Cieszyńskim. Wrocław: Wydawnictwo Chronicon.
Greń J., 1974: Statystyka matematyczna. Modele i zadania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Holt D.B., 1998: Does Cultural Capital Structure American Consumption? “The Journal of Consumer Research”, Vol. 25, No. 1, s. 1—25.
Korczyński T.M., 2017: Religijność a stereotypy narodowe. Analiza socjologiczna badań polskiej młodzieży w paradygmacie fenomenologicznej socjologii wiedzy. “Journal of Modern Science”, Vol. 32(1), s. 29—44.
Kurcz Z., 2010: Socjologia pogranicza i człowiek pogranicza w świetle polskich doświadczeń. W: Okolice socjologicznej tożsamości. Red. Z. Kurcz, I. Taranowicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 283—301.
Lewowicki T. et al., red., 2002: Kwestie wyznaniowe w społecznościach wielokulturowych Cieszyn: Uniwersytet Śląski Filia w Cieszynie.
Lewowicki T. et al., red., 2003: Świat wartości i edukacja międzykulturowa. Red. T. Lewowicki et al. Cieszyn—Warszawa: Uniwersytet Śląski Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP.
Lewowicki T. et al., red., 2008: Socjalizacja i kształtowanie się tożsamości — problemy i sugestie rozwiązań. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Lewowicki T., Ogrodzka-Mazur E., Urban J., red., 2009: Społeczne uwarunkowania edukacji międzykulturowej. T. 1: Konteksty teoretyczne. Warszawa—Cieszyn—Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Putnam R.D., 2008: Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych. Przeł. P. Sadura, S. Szymański. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Różańska A., 2010: Dynamika poczucia tożsamości religijnej młodzieży na pograniczu polsko-czeskim i jej edukacyjne uwarunkowania. W: Dziedzictwo kulturowe jako klucz do tożsamości pogranicza polsko-czeskiego. Red. H. Rusek, A. Pieńczak, J. Szczyrbowski. Cieszyn—Katowice—Brno: Offsetdruk i media, s. 248—263.
Rusek H., 2003: Tożsamość pogranicza. Wprowadzenie. W: Pogranicza kulturowe i etniczne w Polsce. Red. Z. Kłodnicki, H. Rusek. „Archiwum Etnograficzne”. T. 41. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Uniwersytet Wrocławski, s. 7–10.
Rusek H., Kasperek A., 2012: Sympatie i antypatie polsko-czeskie w świetle badań nad antagonizmem i pojednaniem polsko-czeskim na Śląsku Cieszyńskim. W: TRANSCARPATHICA Prace EuroInstytutu Polsko-Czesko-Słowackiego, T. 1: Pogranicze — Sąsiedztwo — Stereotypy. Przypadek polsko-czeskich relacji wraz z francusko--niemieckim casestudy. Red. A. Kasperek. Cieszyn—Katowice: Interfon, s. 97—129.
Rusek H., Pieńczak A., Szczyrbowski J., red., 2010: Dziedzictwo kulturowe jako klucz do tożsamości pogranicza polsko-czeskiego. Cieszyn—Katowice—Brno: Offsetdruk i media.
Świątkiewicz W., 1993: Rola religijności w procesach legitymizacji społecznego świata. W: Społeczny świat i jego legitymizacje. Red. Idem. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 25—43.
Znaniecki F., 1974: Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).