Współczesna powieść historyczna - stąd do starożytności

Mikołaj Woźniak
https://orcid.org/0000-0002-2808-3659

Abstrakt

Celem pracy jest próba scharakteryzowania współczesnej powieści historycznej. Przetestowane zostają założenia Pawła Ćwikły dotyczące esencjonalnych cech fabularnej literatury historycznej. W ramach studium przypadku analizie poddaję twórczość Ewy Kassali, międzynarodowej pisarki polskiego pochodzenia. By zdobyć informacje, korzystam z metody narracyjnej Nathalie Heinich. Główne motywy w twórczości Kassali zidentyfikowane w ten sposób zbiegają się z przyjętymi założeniami: nacisk kładziony jest na ponadczasowe zdarzenia fabularne, przy dbałości o realizm historyczny. Elementem dodatkowym jest, na wzór Henryka Sienkiewicza, pisanie „ku pokrzepieniu serc” i podnoszenie morale czytelnika.


Słowa kluczowe

metoda narracyjna; powieść historyczna; Ewa Kassala; Henryk Sienkiewicz

Opracowania

Anderson P., 2011: From Progress to Catastrophe: The Historical Novel. „London Review of Books”, Vol. 3, s. 24—28.

Barthes R., 1997: Przyjemność tekstu. Przeł. A. Lewańska. Warszawa: Wydawnictwo KR.

Bourdieu P., Passeron J.C., 1990: Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Przeł. E. Neyman. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ćwikła P., 2021: Lucien Goldmann, autor „Don Kichota”. Perspektywa socjologii literatury. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 17, nr 4, s. 28—43.

Ćwikła P., 2022: Powieść historyczna. Maszynopis w posiadaniu autora.

Eco U., 1996: Interpretacja i nadinterpretacja. Przeł. T. Bieroń. Kraków: Znak.

Edling C., Rydgren J., eds., 2011: Sociological Insights of Great Thinkers: Sociology through Literature, Philosophy and Science. Denver: Praeger.

Heinich N., 2000: Être écrivain. Création et identité. Paris: La Découverte.

Heinich N., 2019: Sztuka jako wyzwanie dla socjologii. Rozmowy z Julienem Ténédosem. Przeł. J.M. Kłoczowski. Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki.

Hock R.R., 2004: Forty Studies that Changed Psychology: Explorations into the History of Psychological Research (5th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

Julkowska V., 2018: Problem „wizualizacji” przeszłości w narracjach o historii w pierwszej połowie XIX w. „Studia Historica Gedanensia”, T. IX, s. 138—156.

Łęcki K., 1999: Literatura piękna. W: Encyklopedia socjologii. T. 2: K—N. Red. W. Kwaśniewicz et al. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 128—134.

Maurice L., 2017: From ‘I Claudius’ to Private Eyes: Rome and the Detective in Popular Fiction. In: Eadem: Rewriting the Ancient World: Greeks, Romans, Jews and Christians in Modern Popular Fiction. Leiden: Brill, s. 17—48.

Morales H., Olivo D., 2021: Trends in Gender Portrayal in the Marvel Cinematic Universe Avengers Series: A Conventional Content Analysis. „Journal of Student Research”, Vol. 10 Is. 1. https://doi.org/10.47611/jsrhs.v10i1.1348.

Ramsden E., Adams J., 2009: Escaping the Laboratory: The Rodent Experiments of John B. Calhoun & Their Cultural Influence. „Journal of Social History”, Vol. 42, No. 3, s. 761—792.

Źródła internetowe

Ładuniuk A., 2018: Ewa Kassala: Kleopatra wykorzystywała seks, by utrzymać władzę i niezależny Egipt. „Dziennik Zachodni”. plus.dziennikzachodni.pl/ewa-kassala-kleopatra-wykorzystywala-seks-by-utrzymac-wladze-i-niezalezny-egipt/ar/13545093 [dostęp: 27.02.2022].

MiPBP, 2019: O silnych kobietach opowie Ewa Kassala. Portal miejski Wodzisław Śląski. wodzislaw-slaski.pl/o-silnych-kobietach-opowie-ewa-kassala [dostęp: 27.02.2022].

Wałęga M, 2018: „Boska Nefretete” E. Kassala, czyli znów Egiptem mój świat się toczy. Los Libros. loslibros-wehikulczasu.blogspot.com/2018/02/boska-nefretete-e-kassala-czyli-znow.html [dostęp: 27.02.2022].

Wieczór autorski z Ewą Kassalą. Nowiny.pl, 2020. www.nowiny.pl/wydarzenia/wieczor-autorski-z-ewa-kassala-8531.html [dostęp: 27.02.2022].

Woźniak M., 2022: Wywiad z Ewą Kassalą. 30.01.2022. Nagranie dostępne online: https://we.tl/t-4H7BrIAVzj [dostęp: 27.02.2022]; transkrypcja: docs.google.com/document/d/1pT1ODYTAUhky9P6PoMURuuB1Fz72yWTl/ [dostęp: 27.02.2022].

Inne

Kassala E., 2015: Żądze Kleopatry. Katowice: Sonia Draga.

Kassala E., 2016: Boska Nefretete. Katowice: Sonia Draga.

Kassala E., 2018: Hatszepsut. Katowice: Sonia Draga.

Kassala E., 2019a: Królowa Saby. Katowice: Videograf.

Kassala E., 2019b: Maria Magdalena. Kapłanka, dama, apostołka. Katowice: Videograf.

Kassala E., 2020: Semiramida. Katowice: Videograf.

Kassala E., 2021: Maria Magdalena. Wyzwolona kobiecość, odnaleziona boskość. Katowice: Videograf.

Lechoń J., 1920: Herostrates. poezja.org/wz/Jan_Lechon/4696/Herostrates [dostęp: 27.02.2022].

Wilde O., 2020 [1890]: Portet Doriana Greya. Fundacja Nowoczesna Polska. https://nowoczesnapolska.org.pl/2019/10/18/portret-doriana-graya-na-wolnych-lekturach/ [dostęp: 27.02.2022].

Pobierz

Opublikowane : 2022-12-29


WoźniakM. (2022). Współczesna powieść historyczna - stąd do starożytności. Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa, 13, 1-12. https://doi.org/10.31261/GSS_SN.2022.13.03

Mikołaj Woźniak  mikwoz@outlook.com
Szanghajski Uniwersytet  Polska
https://orcid.org/0000-0002-2808-3659




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).