Twórczość poetycka Nikołaja Kynczewa w Bułgarii i Polsce
Abstrakt
This article presents analyses and interpretations of the work of the Bulgarian poet Nikolay Kanchev (1936—2007), collected in the Polish-language volume Against the Absence (2020), translated by Wojciech Gałązka. It takes into account the critical context of the Polish and Bulgarian reception of Nikolay Kanchev’s poetry. The
presence of Nikolay Kanchev’s work in Poland since the 1980s is possible thanks to the long-standing efforts of his translator, Wojciech Gałązka. In his homeland, the poet experienced the censorship’s rejection of his first two volumes Presence (1965) and As a Mustard Seed (1968), many years of silence (1968—1980), and a successful but belated reception since the 1990s. A review of historical-literary studies makes it possible to
identify the ideological and aesthetic choices of Kanchev’s poetry — neoclassicism, metarealism, conceptualism, philosophical intellectualism, laconicism, and paradoxicality.
Słowa kluczowe
Bulgarian poetry of XX century; Nikolay Kanchev; Wojciech Gałązka; reception in Bulgaria and Poland
Bibliografia
Barańczak S., 1971: Nieufni i zadufani. Romantyzm i klasycyzm w młodej poezji lat sześćdziesiątych. Wrocław—Warszawa—Kraków—Gdańsk, Ossolineum.
Gałązka W., 1981: Posłowie. W: N. Kynczew: Niczym ziarno gorczycy. W. Gałązka, tłum. Kraków, Wydawnictwo Literackie, s. 125—128.
Gałązka W., 2020: O autorze. W: N. Kynczew: Przeciwko nieobecności. W. Gałązka, tłum. Kraków, Scriptum, s. 203—205.
Gałązka W., Siedlecka S., 2021, [online]: O literaturze bułgarskiej, języku i przekładzie Rozmowa z Wojciechem Gałązką. „Przekłady Literatur Słowiańskich”, t. 11, cz. 1, s. 1—27. Dostępne w Internecie: https://doi.org/10.31261/PLS.2021.11.01.01 [dostęp: 26.04.2022].
Juda C., 1994: Przeciwko nieobecności. Uwagi wstępne o poezji Nikołaja Kynczewa. „Zeszyty Naukowe UJ. Prace Historycznoliterackie”, z. 88, s. 113—120.
Kynczew N., 2020: Przeciwko nieobecności. W. Gałązka, tłum. Kraków, Scriptum.
Дойнов П., 2006: Завръщане на поетически абсолют. Поезията на Николай Кънчев през 90-те години на XX век. W: „70 години Николай Кънчев. Юбилеен вестник”, декември, s. 4.
Дойнов П., 2008: Николай Кънчев — оттатък Езоповия комплекс, в поетическия абсолют. W: П. Дойнов, ред.: Николай Кънчев в българската литература и култура. София, Кралица Маб, s. 50—78.
Дойнов П., 2012: Николай Кънчев — оттатък Езоповия комплекс. W: П. Дойнов, ред.: Алтернативният канон: поетите. София, Нов български университет, s. 95—110.
Иванов Н., 2011: Творбата метафора, или Поезията на Николай Кънчев. „Литературен вестник”, бр. 36, s. 9—10.
Игов С., 1990: Поезията на Николай Кънчев. София, Перо.
Кръстева Г., 2014: В „утробата на кита”, или „тихият вик” на българските поети през 60-те и 70-те години на ХХ век. „Poznańskie Studia Slawistyczne”, nr 6, s. 311—324.
Лазовски А., 1966: Противоречиво своеобразие. „Септември”, кн. 3, s. 235—238.
Ликова Р., 2001: Поетично „присъстивие” на Николай Кънчев. W: Eadem: Литературни търсения през 90-те години. Проблеми на постмодернизма. София, Академично издателство Проф. Марин Дринов, s. 319—327
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0002-8461-2025
DOROTA GOŁEK-SEPETLIEWA | dr nauk humanistycznych, adiunkt na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; literaturoznawczyni. Ukończyła studia bułgarystyczne na kierunku filologia słowiańska na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 2009 roku obroniła pracę doktorską zatytułowaną Formuły absurdu w twórczości poetyckiej Konstantina Pawłowa. Prowadzi badania z zakresu historii literatury bułgarskiej XX i XXI wieku ze szczególnym uwzględnieniem twórczości poetyckiej. Ostatnio jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół poetyckich dyskursów pamięci oraz kategorii pamięci w badaniach literaturoznawczych.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
