Danuty Abrahamowicz szkoła przekładu
Abstrakt
Danuta Abrahamowicz’s school of translation
The author of the article focuses on the specific school of translation formulated by the well‑known Polish translator of Slovak literature, Danuta Abrahamowicz in the Slovak environment of the second half of the 20th century. The article defines all aspects of Abrahamowicz’s translatological activities. Her literary studies, critical, publishing, editorial and translation activity are examined in the article and finally, the article shows the ways in which Abrahamowicz perceived translation and the various ways of implementing it in a new horizon of reception to become a fact of the target culture.
Key words: translation, Slovak literature in Polish translation, Danuta Abrahamowicz, Polish literature in Slovakia, Polish and Slovak literary contacts
Bibliografia
Abrahamowicz D.: Dominik Tatarka: Farská republika / Republika proboszczów. Archiwum Biblioteki Slawistycznej. Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec.
Abrahamowicz D.: Dramatyczny rozdział historii slawistyki. „Slavia Occidentalis” 1978, nr 35, s. 1—13.
Abrahamowicz D.: Hlasiści wobec Polski i polskiej literatury. „Pamiętnik Słowiański” 1968, t. 16, s. 258—264.
Abrahamowicz D.: Jan Baudouin de Courtenay i Słowacy. „Slavica Slovaca” 1967, nr 4, s. 379—406.
Abrahamowicz D.: Jozef Škultéty a Poliaci. W: Jozef Škultéty 1853—1948. Martin, Matica slovenská, 1970, s. 168—174.
Abrahamowicz D.: Literatura słowacka. Wybór tekstów. Archiwum Biblioteki Slawistycznej. Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec.
Abrahamowicz D.: Mały słownik słowacko‑polski. Warszawa, WSiP, 1994.
Abrahamow icz D.: „Miesięcznik Małopolski”. W: Wydawnictwa podziemne w powojennym Krakowie. Kraków 1993, s. 79—80.
Abrahamowicz D.: Nowe spojrzenie na modernizm słowacki. „Pamiętnik Słowiański” 1966, s. 379—406.
Abrahamowicz D.: Polonica w Słowacji w latach 1880—1918. W: Rocznik Komisji Historycznoliterackiej II. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964.
Abrahamowicz D.: Polonika w czasopismach słowackich w latach 1880—1918. Zarys problematyki. Warszawa, PAN, 1962, s. 83—108.
Abrahamowicz D.: Poľská literatúra na Slovensku na prelome 19. a 20. storočia, vzťahy slovenskej a poľskej literatúry. Bratislava, SAV, 1972.
Abrahamowicz D.: Posłowie. W: Ołowiany ptak. Opowiadania słowackie. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1982, s. 481—487.
Abrahamowicz D.: Przekład jako wykładnik recepcji (H. Sienkiewicz). W: Związki i paralele literatur polskiej i słowackiej. Red. M. Bob row n ick a . Wrocław, PAN, 1972, s. 149—157.
Abrahamowicz D.: Recenzja powieści J.C. Hronskiego „Jozef Mak”. Archiwum Biblioteki Slawistycznej. Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec.
Abrahamowicz D.: Recepcja Kazimierza Przerwy‑Tetmajera w Słowacji. „Slavia Occidentalis” 1967, nr 26, s. 3—16.
Ba snet t S.: Culture and Translation. W: A Companion to Translation Studies. Ed. P. Kuhiwczak, K. Littau. Clevedon, Buffalo, Toronto, Multilingual Matters ltd, 2007.
Bassnett S.: Translation Studies. 3rd. Edition. New York, Routledge, 2002.
Berman A.: Przekład jako doświadczenie obcego. W: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Tłum. K. Jaśtal. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2009, s. 249—264.
Bukowski P., Heydel M.: Przekład — język — literatura. W: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2009.
Chrobák D.: Las / Les. Tłum. D. Abrahamowicz . Katowice, „Śląsk”, 1979.
Drug Š.: Danuta Abrahamowiczová a slovenská literatúra. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 29—37.
Ďuríčková M.: Królowa Dunaju: baśnie, podania i legendy o Bratysławie. Tłum. D. Abrahamowicz. Katowice, „Śląsk”, 1989.
Fabrý R.: Ja, to ktoś inny. Tum., wybór i posł. J. Waczków. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1980.
Hviezdoslav P.O.: Dzieci Prometeusza. Tłum. A. Babuchowsk i, L. Engelking, J. Litwiniuk, A. Czcibor‑Piotrowski. Kraków, Towarzystwo Słowaków w Polsce, 1999.
Hvišč J.: Prekladateľské postupy Danuty Abrahamowiczowej. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 38—46.
Jarunková K.: Ciche burze. Tłum. D. Abrahamowicz. Katowice, „Śląsk”, 1981.
Jesenský J.: Demokraci. Tłum. S. Dębski. Wstęp J. Dutkowski. Wyd. 2. Katowice, „Śląsk”, 1986.
Juchniewiczová V.: Danuta Abrahamowiczová ako autorka učebníc slovenského jazyka pre základné školy na pľskej časti Spiša a Oravy. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 60—69.
Kolasa W.M.: Prasa krakowskiej „Solidarności” 1980—2000 (Tradycje i rozwój). „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum” 2013, 17.
Lenčo J.: Rozpamiętywanie. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1982.
Michálik V.: Płomień i pocałunek. Tłum. A. Brosz, S. Grochowiak, M. Janusz et al. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1978.
Nord Ch.: Wprowadzenie do tłumaczenia funkcjonalnego. W: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Tłum. K. Jaśtal. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2009, s. 173—191.
Odarci ze skóry: mini‑antologia różnych odmian nadrealizmu czeskiego i słowackiego. Tłum. M. Grześczak, J. Waczków, J. Włodek. Warszawa, Miniatura, 1989.
Papierz M.: Ćwiczenia przekładowe — teoria i praktyka przekładu. W: Slovakistika v Poľsku. Zborník materiálov z 1. slovakistickej konferencie. Słowacystyka w Polsce. Materiały z I konferencji słowacystycznej. Red. J. Siatkowski, P. Káša. Warszawa—Kraków 1999, s. 67.
Papierz M.: Danuta Abrahamowicz (18.1.1937—27.3.1995). W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita 2000, s. 12—13.
Papierz M.: Danuta Abrahamowicz — propagatorka literatury słowackiej. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na
FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 18—23.
Pisarze świata. Red. J. Skrunda, J. Herma n. Warszawa, PWN, 1999.
Reisel V.: Smutne rozkosze. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1984.
Rúfus M.: Wiersze. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1977.
Sloboda R.: Armagedon na Grbie. Tłum. H. Bielawska‑Adamik, Š. Adamik. „Dialog” 2002, nr 4, s. 52—69.
Sloboda R.: Moja bratowa. Tłum. E. Chojnacka. W: Miejsce w zdarzeniu: antologia współczesnych opowiadań słowackich. Wyb. P. Darovec. Red. M. Papierz. Kraków, Towarzystwo Słowaków w Polsce, 1998.
Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000.
Spyrka L.: Bliskość kulturowa przekładów w obrębie literatury polskiej i słowackiej. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2012, t. 3, cz. 1, s. 184—199.
Steiner G.: Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu. Kraków, Universitas, 2000.
Šikula V.: Nie na każdej górce karczma. Z Rozarką. Tłum. D. Abrahamowicz. Katowice, „Śląsk”, 1970.
Šikula V.: Z Rozarką. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1983.
Tatarka D.: Gmina boża (kwiecień—maj 1968). Tłum. H. Janaszek‑Ivaničková. „Dziś” 1996, nr 7, s. 36—42.
Tatarka D.: Kogucik w agonii. Tłum. D. Abrahamowicz. „Literatura na Świecie” 1991, nr 3, s. 35—96.
Tatarka D.: Nagadywanki. Tłum. L. Engelking. „Literatura na Świecie” 1991, nr 3, s. 179—199.
Tatarka D.: Opowiem ci o Uli. Tłum. L. Engelking. „Gazeta Wyborcza” z 4—5.05.1996.
Tatarka D.: Sen o trzech kapeluszach. Tłum. K. Moćko. „Literatura na Świecie” 1991, nr 3, s. 102—158.
Ťažký L.: Dunajskie groby / Krdeľ Divých Adamov. Tłum. D. Abrahamowicz, C. Caputa, M. Sosnal et al. Katowice, „Śląsk”, 1970.
Tokarz B.: Przekład w dialogu międzykulturowym. W: Dialog czy nieporozumienie? Z zagadnień krytyki przekładu. Red. P. Fast, P. Janikowski. Katowice 2006.
Tokarz B.: Spotkania. Czasoprzestrzeń w przekładzie artystycznym. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010.
Válek M.: Niepojęte rzeczy. Tłum. wybór i posł. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1984.
Válek M.: Z głową w ogniu. Tłum. i wybór J. Waczków. Warszawa, PIW, 1971.
Žáry Š.: Uśmiechnięta dolina. Tłum. A. Kroh. Warszawa, LSW, 1983.
Uniwersytet Śląski, Instytut Filologii Słowiańskiej
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
