Fenomen przekładu w postjugosłowiańskiej literaturze emigracyjnej

Katarzyna Majdzik-Papić

doi:10.31261/PLS.2023.13.11

Published: 2023-10-25

Vol. 13 (2023)

The Phenomenon of Translation in the Post-Yugoslav Literature of Exile

Katarzyna Majdzik-Papić

Section: VARIA

https://doi.org/10.31261/PLS.2023.13.11

Abstract

The article presents the strategies for describing the phenomenon of translation in the post-Yugoslav literature of exile, referring to the concept of born translated literature by R.L. Walkowitz and perception of the role of translation in contemporary culture by B. Bachmann-Medick and Mieczysław Dąbrowski. The author presents selected translation strategies of post-Yugoslav writers who play the role of their own translators and describe the experience of otherness, exile and translation.

Keywords:

strategies of translation , post-Yugoslav literature , exile literature , exophonic literature , multilingualism

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Majdzik-Papić, K. (2023). The Phenomenon of Translation in the Post-Yugoslav Literature of Exile. Przekłady Literatur Słowiańskich [Translations of Slavic Literatures], 13, 1–23. https://doi.org/10.31261/PLS.2023.13.11

Cited by / Share

References

Abrasowicz G.: (Trans)pozycje idei w postjugosłowiańskim dramatopisarstwie i teatrze (1990—2020). Perspektywa transkulturowa. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2021.
Google Scholar

Asher C.: The Progressive Past: How History Can Help Us Serve Generation 1.5. „Reference & User Service Quarterly” 2011, vol. 51, no. 1, s. 43—48.
Google Scholar

Babić D.: Krvavi Diznilend. „Polja” 2014, vol. 59, 486, s. 202—205. https://polja.rs/wp-content/uploads/2015/11/486-26.pdf [dostęp: 20.04.2021].
Google Scholar

Bachmann-Medick D.: Cultural Turns. Nowe kierunki w naukach o kulturze. Tłum. K. Krzemieniowa. Oficyna Naukowa, Warszawa 2012.
Google Scholar

Bloom H.: Mapp of Misreading. Oxford University Press, Oxford—New York 2003.
Google Scholar

Cidilko V.: Mirko Kovač ili o jeziku i književnosti. „Slavica Tergestina” 2004, vol. 11—12, s. 139—161.
Google Scholar

Czapliński P.: Kontury mobilności. W: Poetyka migracji. Doświadczenie granic w literaturze polskiej przełomu XX i XXI wieku. Red. P. Czapliński, R. Makarska, M. Tomczok. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, s. 9—42.
Google Scholar

Dąbrowski M.: Współczesna literatura emigracyjna/migracyjna: rewizja pojęć analitycznych. „Rocznik Komparatystyczny” 2015, nr 6, s. 395—413.
Google Scholar

Derrida J.: Des Tours de Babel. W: idem: Difference and Translation. Ed. J. Graham. Cornell University Press, New York 1985, s. 165—207.
Google Scholar

Đorđević D.: Žarko Radaković: traume, rođenja, samoće i emigracije. „Philological Studies” 2020, vol. 18, no. 1, s. 121—155.
Google Scholar

Duda M.: Dubravka Ugrešić. Pisarka i literatura zdeterytorializowana. „Forum Poetyki” 2015, jesień [2], s. 18—31.
Google Scholar

Gadamer H.-G.: Wahrheit und Methode. Grundzüge einer philosophischen Hermeneutik. Mohr Siebeck, Tübingen 1975.
Google Scholar

Gordić Petković V.: Jugoslavija u postjugoslovenskoj prozi: književnost i pamćenje. „Kultura” 2018, nr 161, s. 249—259.
Google Scholar

Helbig-Mischewski B.: Emigracja jako kastracja. Twórczość Leszka Oświęcimskiego, Krzysztofa Niewrzędy, Wojciecha Stamma, Dariusza Muszera i Janusza Rudnickiego. W: Poetyka migracji. Doświadczenie granic w literaturze polskiej przełomu XX i XXI wieku. Red. P. Czapliński, R. Makarska, M. Tomczok. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, s. 156—171.
Google Scholar

Hitzke D., Majić I.: The State(s) of Post-Yugoslav Literature. „Kakanien Revisited”, 15.05.2012. https://www.kakanien-revisited.at/beitr/re_visions/DHitzke_IMajic1.pdf [dostęp: 20.04.2021].
Google Scholar

Hooks B.: Margines jako miejsce radykalnego otwarcia. Tłum. E. Domańska. „Literatura na Świecie” 2008, nr 1—2, s. 108—117.
Google Scholar

Jarzębski J.: Powieść jako autokreacja. Wydawnictwo Literackie, Kraków—Wrocław 1984.
Google Scholar

Jovanović N.: Čovek, jabuka, knjiga. W: Život na drugom jeziku. Ur. V. Vircburger. Službeni glasnik, Beograd 2019, s. 169—184.
Google Scholar

Judah T.: Yugoslavia is Dead. Long Live the Yugosphere. European Institute, LSE, London 2009.
Google Scholar

Kassabova K.: Girl at War by Sara Nović Review — When Childhood Lurches Into Nightmare. „The Guardian”, 11.06.2015. https://www.theguardian.com/books/2015/jun/11/girl-at-war-sara-novic-review [dostęp: 9.03.2021].
Google Scholar

Klaić D.: The End of Multicultural World. „Index on Censorship” 1993, vol. 22, issue 7, s. 3—5.
Google Scholar

Kosmalska J.: Twórczość Polaków na Wyspach Brytyjskich. Transnarodowy zwrot w polskiej literaturze. „Teksty Drugie” 2016, nr 3, s. 165—186.
Google Scholar

Kosmos I.: Mapiranje egzila u djelima postjugoslavenskih autora [doktorski rad/praca doktorska]. Sveučilište u Zagrebu, Zagreb 2015.
Google Scholar

Kubik D.: Predrag Matvejević: Jugosłowianin na emigracji, czyli między azylem i egzylem. „Pamiętnik Słowiański” 2011, t. 61, z. 2, s. 127—145.
Google Scholar

Levanat-Peričić M.: Kako se gnijezdio Balkan na “jugoslavenskoj Atlantidi” (Četiri pogleda na reprodukciju orijentalizma u postjugoslavenskoj književnosti). „Sic: časopis za književnost, kulturu i književno prevođenje” 2016, vol. 6, no. 2. https://www.sic-journal.org/Article/Index/396 [dostęp: 27.10.2022].
Google Scholar

Levanat-Peričić M.: The Chronotope of Exile in the Post-Yugoslav Novel and the Boundaries of Imaginary Homelands. „Colloquia Humanistica” 2018, no. 7, s. 82—97.
Google Scholar

Majdzik K.: Dyskurs przestrzeni — przestrzeń dyskursu. Obraz miasta w „Innej Wenecji” Predraga Matvejevicia. „Italica Vratislaviensa” 2015, nr 7, s. 105—121.
Google Scholar

Majdzik K.: Intentio translatoris. Strategia translatoryczna powieści „Ministerstwo Bólu” Dubravki Ugrešić. W: (Nie)dosłowność w przekładzie. Od literatury dziecięcej po teksty specjalistyczne. Red. J. Dybiec-Gajer. Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”, Kraków 2015, s. 57—67.
Google Scholar

Majdzik K.: Przekład, czyli na styku dwóch podmiotowości. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.
Google Scholar

Matijević T.: National, Post-national, Transnational. Is Post-Yugoslav Literature an Arguable or Promising Field of Study? W: Grenzräume — Grenzbewegungen: Ergebnisse der Arbeitstreffen des Jungen Forums Slavistische Literaturwissenschaft in Basel 2013 und Frankfurt (Oder) und Słubice 2014. Bd. 1. Hrsg. N. Frieß, G. Lenz, E. Martin. Universitätsverlag Potsdam, Potsdam 2016, s. 101—112.
Google Scholar

Nowak-Bajcar S.: Mapy czasu. Serbska proza postmodernistyczna wobec wyzwań epoki. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
Google Scholar

Nycz R.: Tropy „ja”: koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia. „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1994, nr 2 (26), s. 7—27.
Google Scholar

Nycz R.: Sylwy współczesne. Universitas, Kraków 1996.
Google Scholar

Petrović T.: Yuropa. Jugoslovesnko nasleđe i politike budućnosti u postjugoslovenskim društvima. Fabrika knjiga, Beograd 2012.
Google Scholar

Pletikosa A.: Balkanizam kao kolonijalizam: „Ministarstvo boli” Dubravke Ugrešić kao „Deca ponoći” Salmana Rushdija. „Jat: časopis studenata kroatistike” 2013, vol. 1, no. 1, s. 160—171.
Google Scholar

Postnikov B.: Postjugoslavenska književnost? Sandorf, Zagreb 2012.
Google Scholar

Rakočević R.: „Post-jugoslovenska književnost”? Ogledala i fantomi. „Sarajevske Sveske” 2011, br. 35—36. http://sveske.ba/en/content/post-jugoslovenska-knjizevnost-ogledala-i-fantomi [dostęp: 20.04.2021].
Google Scholar

Ramazani J.: Poetyka transnarodowa. Tłum. I. Ostrowska. „Forum Poetyki” 2015, jesień [2], s. 42—63. https://www.researchgate.net/publication/286077839_Transnarodowy_modernizm_a_problem_temporalnej_spacjalizacji_w_Budowie_chinskiego_muru_Franza_Kafki#pf4 [dostęp: 27.10.2022].
Google Scholar

Rojas L.B.: Introducing the Cultural Mashup Dictionary: Our First Term, 1.5 Generation, 7.04.2011. https://www.scpr.org/blogs/multiamerican/2011/04/07/7099/introducing-the-cultural-mashup-dictionary-our-fir/ [dostęp: 20.04.2021].
Google Scholar

Rumbaut R.G.: Ages, Life Stages, and Generational Cohorts: Decomposing the Immigrant First and Second Generations in the United States. „The International Migration Review” 2004, vol. 38, no. 3, s. 1160—1205.
Google Scholar

Rybicka E.: Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich. Universitas, Kraków 2014.
Google Scholar

Slapšak S.: Twin Cultures and Rubik’s Cube Politics: The Dynamics of Cultural Production in Pro-YU, Post-YU, and Other YU Inventions. „Südosteuropa. Zeitschrift für Politik und Gesellschaft” 2011, H. 3, s. 301—314.
Google Scholar

Smulski J.: Autobiografizm jako postawa i jako strategia artystyczna. Na materiale współczesnej prozy polskiej. „Pamiętnik Literacki” 1988, nr 4, s. 83—101.
Google Scholar

Szperlik E.: Chorwacka (nie)pamięć o Jugosławii. Przemilczania, pominięcia i odpamiętania w prozie chorwackiej po roku 1991. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2019.
Google Scholar

Wachtel A.: Kada i zašto je „jugoslovenska kultura“ imala smisla? „Sarajevske sveske” 2002, br. 1, s. 251—261. http://www.sveske.ba/bs/content/kada-i-zasto-je-jugoslovenska-kultura-imala-smisla [dostęp: 20.04.2021].
Google Scholar

Walkowitz R.L.: Born Translated. The Contemporary Novel in an Age of World Literature. Columbia University Press, New York 2015.
Google Scholar

Život na drugom jeziku. Ur. V. Vircburger. Službeni glasnik, Beograd 2019.
Google Scholar

Katarzyna Majdzik-Papić

katarzyna.majdzik@us.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-0532-4587

Affiliation:

University of Silesia in Katowice Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

KATARZYNA MAJDZIK PAPIĆ | dr nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, przekładoznawczyni, adiunkt w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; absolwentka filologii chorwackiej na Uniwersytecie Śląskim i lingwistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół współczesnej literatury chorwackiej i serbskiej — ich historii, poetyki oraz recepcji przekładowej; ponadto zajmuje się teorią i praktyką translatorską oraz filozofią przekładu i przekładoznawstwa. Współredaktorka wyboru przekładów najnowszego dramatu chorwackiego Kroatywni. Autorka artykułów poświęconych chorwackiej literaturze kobiecej, przekładowi artystycznemu w ramach języka chorwackiego i polskiego oraz tekstów teoretycznych z zakresu przekładoznawstwa i filozofii przekładu. Autorka monografii: Przekład, czyli na styku dwóch podmiotowości (2015), Narzędzia analizy przekładu (współautor: D. Słapek, 2015).

Vol. 13 (2023)
Published: 2024-01-10

ISSN: 1899-9417

eISSN: 2353-9763

10.31261/PLS

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit

The Phenomenon of Translation in the Post-Yugoslav Literature of Exile

Abstract

Keywords:

Katarzyna Majdzik-Papić

Information