Promieniowanie K (komputerowe), czyli o oddziaływaniu rzeczywistości informatycznej na polszczyznę
Abstrakt
The article concerns the influence of the IT sector on the evolution of the Polish language. The author discusses changes in vocabulary: the introduction of new terms concerning computers (usually of English origin), into the Polish language and Polish dictionaries that have been published recently. He analyses the influence of virtual reality on communicative patterns of behaviour of contemporary Poles. He explains how the words that refer to computers and the Internet have become metaphors in contemporary Polish language and how they are being used in poetry.
Słowa kluczowe
computer vocabulary; Anglicism; technical metaphor
Bibliografia
Bańko M., red., 2000, Inny słownik języka polskiego, t. 1–2, Warszawa. (ISJP)
Buttler D., 1986, Tendencje rozwojowe w zasobie słownym powojennej polszczyzny, w: Kurkowska H., red., Współczesna polszczyzna. Wybór zagadnień, Warszawa.
Cudak R., Tambor J., 1995, O języku „komputerowców”, „Język Polski”, z. 3.
Doroszewski W., 1969, Słownik języka polskiego PAN, t. 9, Warszawa.
Doroszewski W., 1979, O kulturę słowa. Poradnik językowy, t. 3, Warszawa.
Kresa M., red., 2016, Słownik współczesnej gwary uczniowskiej, Warszawa. (SWGU)
Latusek A., Puchalska I., red., 2007, Słownik wyrazów obcych, Kraków. (SWOLiP)
Lem S., 1994, Dzienniki gwiazdowe, t. 1, Warszawa.
Lipska E., 2003, Ja, Kraków.
Maciołek M., 2010a, Angielskie zapożyczenia komputerowe i stopnie ich asymilacji w języku polskim, w: Mokrosz E., Pająk E., Zdziebko S., red., Young Linguists in Dialogue, Lublin.
Maciołek M., 2010b, Anglicyzmy komputerowe. Adaptacja i oddziaływanie na polszczyznę ogólną, w: Zbróg P., red., Współczesna polszczyzna w badaniach językoznawczych. Od leksyki do języka poezji, Kielce.
Maciołek M., 2013, Adaptacja terminów informatycznych w języku ogólnym i stylu artystycznym, w: HajdukGawron W., Madeja A., red., Adaptacje I. Język – Literatura – Sztuka, Katowice.
Mańczak-Wohlfeld E., 1992, Analiza dekompozycyjna zapożyczeń angielskich w języku polskim, Kraków.
Mańczak-Wohlfeld E., 1995, Tendencje rozwojowe współczesnych zapożyczeń angielskich w języku polskim, Kraków.
Mańczak-Wohlfeld E., red., 2010, Słownik zapożyczeń angielskich w polszczyźnie, Warszawa.
Matusiak J., 1997, Polskie słownictwo komputerowe, „Poradnik Językowy”, z. 1.
Miodek J., 2007, „Ja się po akcji resetuję”, w: tegoż, Słowo jest w człowieku. Poradnik językowy, Wrocław.
Piela A., 2016, Pozorna tożsamość. Polskie tradycjonalizmy z semantycznym archaizmem, Katowice.
Polański E., red., 2016, Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji, Warszawa.
Sławkowa E., 2004, „Naciśnij enter”. Nowe media w przestrzeni tekstu poetyckiego, w: Kita M., Grzenia J., red., Dialog a nowe media, Katowice.
Sobol E., red., 2003, Nowy słownik języka polskiego, Warszawa. (NSJP)
Sobol E., red., 2003, Słownik wyrazów obcych, Warszawa. (SWO PWN)
Szymborska W., 1962, Sól, Warszawa.
Widawski M., red., 2010, Slang UG. Słownik slangu studentów Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Witalisz A., 2007, Anglosemantyzmy w języku polskim – ze słownikiem, Kraków.
Witalisz A., 2015, English loan translations in Polish: wordformation patterns, lexicalization, idiomaticity and institutionalization, Frankfurt am Main.
Witalisz A., 2016, Przewodnik po anglicyzmach w języku polskim, Kraków.
Zabawa M., 2014, Bogactwo współczesnej „polszczyzny komputerowej”: o języku komputerowców kilkanaście lat później, w: Żmigrodzki P., PrzęczekKisielak S., red., Bogactwo współczesnej polszczyzny, Kraków.
Żmigrodzki P., 2008, Słowo – słownik – rzeczywistość, Kraków.
Netografia
http://epoznan.pl/newsnews-45407-Poznanskie_reklamy_wsrod_najgorszych_w_Polsce_& [dostęp: 30.01.2017].
http://fakty.tvn24.pl/aktualnosci,59/kaczynskii-tuskmajadwiewizjepolski,374005.html [dostęp: 30.01.2017].
http://kielce.wyborcza.pl/kielce/1,47262,11492478,Kazania_ksiedza_ze_Stopnicy_robia_furore_w_internecie.html?disableRedirects=true [dostęp: 30.01.2017].
http://siostramariegenevieve.blog.onet.pl/2016/03/27/zmartwychwstaniepanskie-2/ [dostęp: 30.01.2017].
http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,53600,2866024.html [dostęp: 30.01.2017].
http://www.rmf24.pl/tylkow-rmf24/daniedomyslenia/newsprofgruszczynskijasnopisniejestmozgiemelektronowymale,nId,1884839 [dostęp: 30.01.2017].
http://www.ssb24.pl [dostęp: 30.01.2017].
http://www.wsjp.pl [dostęp: 30.01.2017].
dr, Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0002-9147-1283
Jego zainteresowania naukowe to: rozwój zasobu leksykalnego polszczyzny współczesnej i historycznej, wpływ techniki na ewolucję języka, gramatyka historyczna i historia języka polskiego, glottodydaktyka polonistyczna. Jest autorem kilku książek: Na tropie form i znaczeń słów (2015), Kształtowanie się nazw owadów w języku polskim. Procesy nominacyjne a językowy obraz świata (2013), Głoski polskie. Przewodnik fonetyczny dla cudzoziemców i nauczycieli uczących języka polskiego jako obcego (2012, wyd. drugie uzupełnione – 2014; wspólnie z J. Tambor), Tęczowa gramatyka języka polskiego w tabelach, cz. 1 i 2 (2009, 2010, 2012, 2016) oraz współredaktorem tomów Ruch w języku – język w ruchu (2012) i Granice w języku – język w granicach (2014).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
