Uchwycić stratę, albo „kamyki cmentarne” z Melbourne
Abstrakt
Migration always involves loss, which inspires potential writers and is itself often the focus of migrants’ narratives. Seen through this monodimensional attachment to things left behind and hence not particularly valued, written and unwritten stories of migrants’ experiences are themselves prone to disappear, together with the memory of their authors. This paper examines the work of a biographer and poet, Bogumiła Żongołłowicz, commited to recovering and preserving achievements of Polish postwar migrants in Australia, reclaiming forgotten or unappreciated literary works for future readers, and celebrating life and memory of those who would otherwise perish as well.
Słowa kluczowe
Australia; life writing; migration; poetry
Bibliografia
Berger J., Mohr J., 2010, A Seventh Man, London.
Besemeres M., 2010, The Ethnographic Work of CrossCultural Memoir, „a/b: Auto/Biography Studies”, No 25.2.
Bhugra D., Matthew B., 2005, Migration, cultural bereavement and cultural identity, „World Psychiatry”, No. 4.1.
Błotnicka L., 2007, Przez zieloną granicę, wstęp, wybór i oprac. Żongołłowicz B., Toruń.
Bruner J., 1991, The Narrative Construction of Reality, „Critical Inquiry”, No. 18.1.
Czaplik-Lityńska B., 2007, Coś więcej w literaturze niż literatura, w: Kosowska E., Gomóła, A., Jaworski E., red., Antropologia kultury – antropologia literatury, Katowice.
Eakin P.J., 1999, How Our Lives Become Stories: Making Selves, London.
Eisenbruch M., 1991, From posttraumatic stress disorder to cultural bereavement: diagnosis of Southeast Asian refugees, „Social Science & Medicine”, No. 33.
Gawroński A., 1999, Mój punkt widzenia, wybór i oprac. Żongołłowicz B., Toruń.
Gawroński A., 2001, Zapiski z dwóch światów, oprac. Żongołłowicz B., Toruń.
Gawroński A., 2015, Australijskie awantury, wybór i oprac. Żongołłowicz B., Perth.
Gosk H., red., 2012, Narracje migracyjne w literaturze polskiej XX i XXI wieku, Kraków.
Godlewski G., 2004, Literatura i literatury. O kilku przesłankach możliwej a nawet koniecznej, lecz wciąż jeszcze nie istniejącej antropologii literatury, w: Bolecki W., Nycz R., red., Narracja i tożsamość. Narracje w kulturze, Warszawa.
Gronowski R., 2005, Listy z Australii Romana Gronowskiego, wstȩp, wybór i oprac. Żongołłowicz B., Toruń.
Gunew S., 1994, Framing Marginality: Multicultural Literary Studies, Melbourne.
Gunew S., 1996, Performing Ethnicity: The Demidenko Show and its Gratifying Pathologies, „Australian Feminist Studies”, No. 23.
Hatzimanolis E., 1996, Multiple Ethnicity Disorder: Demidenko and the Cult of Ethnicity, w: Women Writing: Views & Prospects, 1975–1995, Canberra.
Hooton J.W., 1993, Introduction, w: Walsh K., Hooton J.W., eds., Australian Autobiographical Narratives: to 1850, Canberra.
Huggan G., 2002, The Postcolonial Exotic: Marketing the Margins Author, Londyn, Nowy Jork.
Jackiewicz K., 2006, Poezje wybrane, wstęp, wybór i oprac. Żongołłowicz B., Perth.
Kosowska E., 2004, O niektórych przesłankach uprawiania antropologii literatury, w: Bolecki W., Nycz R., red., Narracja i tożsamość. Narracje w kulturze, Warszawa.
Kryszak J., 2002, Słowo wstępne, w: Żongołłowicz B., Śmierci nie moje, Toruń.
Lejeune P., 1975, Le pacte autobiographique, Paryż.
Louwerse H., 2007, Homeless Entertainment: On Hafid Bouazza’s Literary Writing, Oxford.
McNeill L., 2004, Generic Subjects: reading Canadian death notices as life writing, „Life Writing”, Vol. 2.
Niedźwiedzki D., 2012, Tożsamość społeczna migrantów wahadłowych jako wyzwanie badawcze, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 4.
Noskowski W., 2011, Dziennik z pierwszych tygodni w Australii. Rok 1911, wstęp i oprac. Żongołłowicz B., Perth.
Nycz R., 2007, Antropologia literatury – kulturowa teoria literatury – poetyka doświadczenia, „Teksty Drugie”, nr 6.
Ommundsen W., 2004, Multicultural Writing in Australia, w: Birns N., McNeer R., eds., A Companion to Australian Literature since 1900, Rochester, Nowy Jork.
Polacy w Australii. Archiwum, 2013, O Autorce, http://polesinaustralia.com/pl/aboutme/ [dostęp: 1.02.2016].
Rembowska-Płuciennik M., 2007, Poetyka i antropologia, w: Kosowska E., Gomóła, A., Jaworski E., red., Antropologia kultury – antropologia literatury, Katowice.
Rüggemeier A., 2010–2011, The Autobiographer as Family Archivist: Relational Autobiographies and the Many Modes of Writing a Life, „Amsterdam International Electronic Journal for Cultural Narratology”, No. 6, http://cf.hum.uva.nl/narratology/a11_anne_ruggemeier.htm [dostęp: 1.02.2016].
Telicki, M., 2007, Poeta jako antropolog, „Teksty Drugie”, nr 3.
Turczyński A., 1984, Bogumiły Stosuj wiersze niewielkie, „Zbliżenia”, nr 8.
Williams-Kwapisz K., 2015, Life Narratives, Common Language and Diverse Ways of Belonging, „Forum Qualitative Sozialforschung/Forum: Qualitative Social Research”, No. 16.2.
Williams-Kwapisz K., 2016a, Transnational literary cultures in Australia: Writers of Polish descent, w: Mascitelli B., Papalia G., Mycak S., red., The European Diaspora in Australia, Cambridge.
Williams-Kwapisz K., 2016b, Between utopia and autobiography, w: Arthur P.L., red., Australian Culture and Identity: Transnational Perspectives in Life Writing, Londyn, Nowy Jork.
Younge G., 2015, As migrants we leave home in search of a future, but we lose the past, „The Guardian”, http://www.theguardian.com/commentisfree/2015/mar/24/migrantsleavehomefuturepastborders [dostęp: 1.02.2016].
Zambrzycka, M., 2011, Antropologia literatury w badaniach z pogranicza literaturoznawstwa i kulturoznawstwa, „Kultura i Historia” nr 19, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl [dostęp: 17.03.2016].
ZduniakWiktorowicz M., 2012, Opowiadanie w ruchu. Literatura i badania postzależnościowe, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 3.
Zieliński W., 2004, Dosłowność zapisu, czyli oswajanie z koniecznością śmierci w poezji Bogumiły Żongołłowicz, w: tegoż, W literackiej krainie polskich kangurów, Rzeszów.
Żongołłowicz B., 1984, Lato w Surrey, Słupsk.
Żongołłowicz B., 1999, Andrzej Chciuk. Pisarz z antypodów, Kraków.
Żongołłowicz B., 2002, Śmierci nie moje, Toruń.
Żongołłowicz B., 2004, Kabaret LiterackoSatyryczny „Wesoła Kookaburra”, Toruń.
Żongołłowicz B., 2007, O pół globu od domu. Obraz Polonii australijskiej w twórczości Andrzeja Chciuka, Toruń.
Żongołłowicz B., 2008, Śmierci mi bliskie, Perth.
Żongołłowicz B., 2010, Jego były czerwone maki: życie i kariera Gwidona Boruckiego – Guido Lorraine’a, Toruń.
Żongołłowicz B., 2011, Pasje Bogumiły Żongołłowicz, rozmawiała Lidia Mikołajewska, „Przegląd Australijski”, http://przeglad.australink.pl/artykuly/maki.php [dostęp: 20.01.2016].
Żongołłowicz B., 2014, prywatna rozmowa, rozmawiała Katarzyna Kwapisz Williams, Melbourne.
Żongołłowicz B., 2015a, Przywracanie przeszłości, rozmawiała Małgorzata Sawicka, program Historia bez patyny, Radio Lublin.
Żongołłowicz B., 2015b, W literackiej krainie polskich kangurów, rozmawiała Maria Wieczorkiewicz, The News, http://www.thenews.pl/1/82/Artykul/226595,Wliterackiejkrainiepolskichkangurow#sthash.S2cmtQgy.dpuf [dostęp: 20.01.2016].
Żongołłowicz B., (Nie)śmiertelnie (w druku).
dr, Visiting Fellow w Centrum Studiów Europejskich, Australijski Uniwersytet Narodowy w Canberze. Australia
Przedmiotem jej badań jest antropologia literatury, literatura mniejszościowa i narracje migracyjne, a jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kulturowych skutków migracji, zagadnień pamięci, inności/obcości i utopii. Jest autorką licznych publikacji, m.in. specjalnego numeru „Life Writing” pt. Displaced Women: East EuropeanAustralian postwar narratives (2014), Life narratives, common language and diverse ways of belonging (2015) oraz Between utopia and autobiography (w druku).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
