Higiena werbalna na portalu Feminoteka.pl
Abstrakt
The aim of the article is to present a discussion on language on the portal Feminoteka.pl. This nonacademic debate, led by average language speakers, is being analysed through the category of verbal hygiene, which refers to popular, egalitarian and everyday speech. The strategies used by feminists reveal their attempts to transform the style of communication in Poland. They promote discourse of equality, a form of social interaction that uses both argumentation (in a rhetorical sense) and communication practices (in a normative sense) to favour feminist notions.
Słowa kluczowe
feminist discourse; verbal hygiene; discourse of equality
Bibliografia
Bojarska K., 2011, Wpływ androcentrycznych i inkluzywnych płciowo konstrukcji językowych na skojarzenia z płcią, w: „Studia Psychologiczne”, nr 49 (2).
Bralczyk J., 2003, O języku polskiej polityki lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, Warszawa.
Butler J., 2011, Walczące słowa. Mowa nienawiści i polityka performatywu, przeł. Ostolski A., Warszawa.
Cameron D., 2001, Verbal Hygiene, London–New York.
Cameron D., 2013, The one, the many and the Other: Representing multi and monolingualism in post9/11 verbal hygiene, w: „Critical Multilingualism Studies”, nr 1–2.
Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A., 1997 (2010), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Kraków.
Fairclough N., 1989, Language and Power, London–New York.
Gajda S., 2014, Styl jako emergentna własność tekstu, w: Grochala B., Pałuszyńska E., red., Teksty, podteksty i konteksty. O współczesnej polszczyźnie i jej kontaktach z innymi językami słowiańskimi. Tom jubileuszowy dedykowany Profesor Bożenie Ostrołęckiej-Frączak, Łask 2014.
Graff A., 2010, Polskie rozmowy o płci. Dyskurs publiczny III Rzeczpospolitej z feministycznej perspektywy, w: Czyżewski M., Kowalski S., Tabako T., red., Retoryka i polityka. Dwudziestolecie polskiej transformacji, Warszawa.
Hołojda K., 2013, Jak Polki postrzegają feminatywy?, w: Małocha-Krupa A., Hołojda K., Krysiak P., Pietrzak W., Równościowy savoirvivre w tekstach publicznych, Warszawa.
Kielos K., 2014, Jedyna płeć. O tym, dlaczego prześladuje cię homo oeconomicus, przeł. Haykowska M., Warszawa.
Klemensiewicz Z., 1965, Higiena językowego obcowania, w: „Język Polski”, z. 1.
Leder A. (w rozmowie z Grzegorzem Sroczyńskim), Folwark polski, w: „Gazeta Wyborcza”, 12–13.04.2014; http://wyborcza.pl/magazyn/1,137770,15785648,Folwark_polski.html, [dostęp 16.07.2014].
MałochaKrupa A., 2012, Polski dyskurs równościowy płci – ogląd językoznawczy, w: Michalewski K., red., Język nowych mediów, Łódź.
Markowski A., Puzynina J., Kultura języka, w: Bartmiński J., red., Współczesny język polski, Lublin 2001.
Mateja M., 2011, Nowe media, nienowe treści. Feminizm w globalnej sieci, w: Jeziński M., Seklecka A., Wojtkowski Ł., red., Nowe media we współczesnym społeczeństwie, Toruń.
Podemski K., Wojna o język, w: „Gazeta Wyborcza”, 22.12.2013; http://poznan.gazeta.pl/poznan/1,36037,15167060,Podemski__Wojna_jezykiem__wojna_o_jezyk.html#ixzz2z2yiaBUq, [dostęp 16.07.2014].
Rejter A., 2013, Płeć – język – kultura, Katowice.
Steciąg M., 2012, Dyskurs ekologiczny w debacie publicznej, Zielona Góra.
Tokarczuk O., 2008, Wstęp pt. Kobieta nie istnieje, w: Butler J., Uwikłani w płeć, przeł. Krasuska K., Warszawa.
Witosz B., 2010, O dyskursie wykluczenia i dyskursach wykluczonych z perspektywy lingwistycznej, w: „Tekst i Dyskurs – Text und Diskurs”, nr 3.
Teksty źródłowe
Bratkowska K., O Polki ciało niepodległe!, http://feminoteka.pl/readarticle.php?article_id=1264, [dostęp 16.07.2014].
Gębala M., Kobieta w języku jest płcią, http://www.feminoteka.pl/readarticle.php?article_id=1154, [dostęp 16.07.2014].
Grzebalska W. (w rozmowie z Moniką Żychlińską), Powstanki. O kobietach powstania warszawskiego, http://www.feminoteka.pl/print.php?type=A&item_id=1113, [dostęp 16.07.2014].
Lewandowski M., EURO 2012 się zbliża, a media śmieją się z przemocy seksualnej i feministek, http://www.feminoteka.pl/readarticle.php?article_id=1162, [dostęp 16.07.2014].
Margolis Z. (w rozmowie z Martą Konarzewską), Polityka, feminizm, marsze szmat i seks, http://www.feminoteka.pl/readarticle.php?article_id=1283, [dostęp 16.07.2014].
Snochowska-Gonzalez C., O zarodkach, ludziach i dobrej strategii prochoice, http://www.feminoteka.pl/news.php?readmore=9569, [dostęp 16.07.2014].
Suchowierska A., Jaki problem?, http://www.feminoteka.pl/readarticle.php?article_id=1160, [dostęp 16.07.2014].
Szeżyńska A., Walcząca gramatyka – system rodzajowy w walce z płciową innością, http://www.feminoteka.pl/readarticle.php?article_id=1149, [dostęp 16.07.2014].
dr hab. profesor UZ w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego, kierownik Pracowni Dziennikarstwa IFP, stypendystka rządu Danii w 2010 roku (Cultural Agrement Program). Polska
https://orcid.org/0000-0002-6360-2987
Zainteresowania naukowe skupiają się wokół problemów komunikacji masowej, genologii dziennikarskiej i sposobów wykorzystywania języka w różnych dyskursach publicznych, w tym przede wszystkim w dyskursie ekologicznym. Najważniejsze publikacje: Dyskurs ekologiczny w debacie publicznej (2012); Informacja, wywiad, felieton. Sposób istnienia tradycyjnych gatunków dziennikarskich w radiu komercyjnym (2006); Kim jest językoznawca normatywista dziś? Przyczynek do dyskusji o zadaniach współczesnej normatywistyki („Poradnik Językowy”, nr 5/2014); Ekologia językoznawcza, czyli krytyczny nurt w ekolingwistyce („Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. LXVII/2012); Kryterium adekwatności środowiskowej w normatywnej ocenie terminologii ekologicznej („Zeszyty Prasoznawcze”, nr 3–4/2009). Członkini Polskiego Towarzystwa Językoznawczego oraz uczestniczka Forum Badań nad Językiem i Ekologią (Forum Research on Language and Ecology: http://www.ecoling.net).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
