Polski dyskurs prywatności
Abstrakt
The main hypothesis presented in this article is the very existence of the discourse of privacy that is rooted in culture. This research covers the area of Polish contemporary discourse. The author claims that certain parts of the world of discourse consist of specific genres of speech and cultural scripts that determine the subsequent language choices of those who communicate. The author also implies that privacy as a psychosocial feature is relative and it is revealed in a bipolar (PRIVATE – PUBLIC) structure. She implies that there is the migration of the discourse of privacy manifestations from their natural context („internal world“ of an individual, home, family, friends) to the public discourse. Such transgressive behaviour of participants of the „worlds of texts“ is one of the most important features of postmodern contemporaneity.
Słowa kluczowe
discourse; privacy; intimacy; contemporaineity; diary
Bibliografia
Antas J., 2002, Zasady polskiej grzeczności, w: Szpila G., Chłopicki W., red., Język trzeciego tysiąclecia II, t. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, Kraków.
Austen J., 2008, Opactwo Northanger, tłum. Partyga E., Warszawa.
Chilvers I., 1999, Intimisme, in: Chilvers I., A Dictionary of TwentiethCentury Art, Oxford. http://www.encyclopedia.com [dostęp: 15.03.2013].
Debray R., 2010, Wprowadzenie do mediologii, Warszawa.
Drozdowski R., Krajewski M., red., 2007, Prywatnie o publicznym / publicznie o prywatnym. Poznań.
Gajda S., Teoria stylu i stylistyki, w druku.
Grochowski G., 2000, Tekstowe hybrydy. Literackość i jej pogranicza, Wrocław.
Handke K., 1995, Polski język familijny. Opis zjawiska, Warszawa.
Jacyno M., 2007, Kultura indywidualizmu, Warszawa.
Kita M., 2007, Szeptem albo wcale. O wyznawaniu miłości, Katowice.
Kita M., Prywatność w naukowym piśmiennictwie filologów / językoznawców, w druku.
Kudra A., 2011, Idiostylem w mur, czyli o idiolekcie, idiostylu i krytycznej analizie dyskursu – na przykładzie felietonów Krzysztofa Skiby w tygodniku „Wprost”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, cz. 2: Dziennikarstwo, nr 14.
Prost A., Vincent G., red, 2000, Historia życia prywatnego, tłum. Skanina K., Pierchała A., Trojańska E. i in., Wrocław.
Ptaszek G., 2007, Talk show. Szczerość na ekranie?, Warszawa.
Pułka L., 2010, Utracona prywatność. U progu XXwiecznej ekspansji mediów. Studia antropologiczne, Wrocław.
Sohn A.-M., 1996: Chrysalides: Femmes dans la vie privée (XIX–XX siècles), Paris.
Sokół M., Sokół R., 2008, Blog: więcej niż internetowy pamiętnik, Gliwice.
Stawiak-Ososińska M., 2009, Ponętna, uległa, akuratna… Ideał i wizerunek kobiety polskiej pierwszej połowy XIX wieku (w świetle ówczesnych poradników), Kraków.
prof. dr hab., Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0003-1456-634X
Pisze prace naukowe dotyczące współczesnej polszczyzny (zwłaszcza języka mediów, języka prywatnego i potocznego, grzeczności językowej), genologii językoznawczej (wywiad prasowy), komunikacji werbalnej, stylistyki językoznawczej, glottodydaktyki. Jest organizatorką cyklu konferencji internetowych poświęconych rozmowie i współredaktorką zbiorów studiów o rozmowie: Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu (Katowice 2003), Dialog a nowe media(Katowice 2004), Czas i konwersacja. Przeszłość i teraźniejszość (Katowice 2006). Jej artykuły ukazały się m.in. w „Biuletynie Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, „Stylistyce”, „Socjolingwistyce” „Języku Artystycznym” oraz w pracach zbiorowych. Jest autorką książek: Wywiad prasowy. Język — gatunek — interakcja (Katowice 1998), Językowe rytuały grzecznościowe (Katowice 2005), Szeptem albo wcale. O wyznawaniu miłości (Katowice 2007), Wybieram gramatykę! Gramatyka języka polskiego w praktyce (dla cudzoziemców zaawansowanych) (Katowice 1998, 2009, 2017), a także współredaktorką antologii Język w mediach (Katowice 2012, 2014). Pomysłodawczyni i organizatorka cyklu Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).