Kompetencja międzykulturowa w nauczaniu języka polskiego jako obcego
Abstrakt
In the article the following terms have been revised: competences, communicative competence, intercultural competence. The classification of some new competences required in glottodidactics has been suggested. In the presented model the intercultural competence has been included and its relationship with other competences has been described. The guidelines of Common European Framework of Reference for Languages have been discussed here. Educational application has shown how the new competences should be developed.
Słowa kluczowe
competences; intercultural competences; glottodidactics
Bibliografia
(ESOKJ 2003) Europejski system opisu kształcenia językowego, uczenie się nauczanie, ocenianie, 2003, przeł. Martyniuk W., Warszawa: Języki Obce w Szkole.
Bachman L.F., Palmer A., 1996, Language Testing in Practice, Oxford: Oxford University Press.
Bachmann S., Gerhold S., Wessling G., 1996, Aufgaben – und Übungstypologie zum interkulturellen Lernen mit Beispielen aus Sichtwechsel – neu, „Zielsprache Deutsch”, nr 27.
Banach B., 2001. Interkulturowa tendencja we współczesnej glottodydaktyce, w: Habrajska G., red., Język w komunikacji, t. 3, Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły HumanistycznoEkonomicznej.
Burkat, A. Jasińska, M. Małolepsza A. Szymkiewicz, 2005, 2009, Hurra!!! Po polsku, cz. 1, 2, 3, Kraków: Prolog.
Byram M., 1997, Teaching and Assessing Intercultural Communicative Competence, Clevedon: Multilingual Matters.
Canale M., Swain M., 1980, Theoretical bases of communicative approaches to second language and testing, „Applied Linguistics”, nr 1, s. 1–47.
Cummins J., 1979, Cognitive/academic language proficiency, linguistic interdependence, the optimum age question and some other matters, „Working Papers in Bilingualism”, nr 19, s. 97–205.
Gębal P.E. 2009, Nauczanie języków i kultur drugich. Rozwiązania systemowe na przykładzie Szwajcarii, w: MakoszyBogdan J., red., Tradycja i perspektywy dialogu języków i kultur. Teoria i praktyka, Warszawa: Wszechnica Polska.
Gębal P.E., 2010, Dydaktyka kultury polskiej w kształceniu językowym cudzoziemców, Kraków: Universitas.
Grucza F., ChomiczJung K., red., 1996, Problemy komunikacji interkulturowej. Jedna Europa – wiele języków i wiele kultur, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Hall E., 2001, Ukryty wymiar, Warszawa: Wydawnictwo Muza.
Hofstede G., 1966, An American in Paris: The Influence of Nationality on Organization Theories, „Organization Studies” 1966, 17/3.
Hofstede G., 1996, Europe Versus Asia: Thruth Versus Virtue, „European Review”, 1996, vol. 4, no. 3.
Hymes D.H., 1972, On communicative competence, w: Pridge J.B., Holmes J., red., Sociolinguistics: selected readings, Harmondsworth: Penguin.
Mackiewicz M., red., 2005, Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej.
Madeja A., Morcinek B., 2008, Polski mniej obcy, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Mikułowski-Pomorski J., 2006, Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym, Kraków: Universitas.
Miodunka W., 2006, Cześć jak się masz, cz. 1 i 2, Kraków: Universitas.
Morreale S.P., Spitzberg H., J.K. Barge J.K., 2007, Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności, przeł. Izdebski P., Jaworska A., Kobylińska D., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Myczko K., 2005, Kompetencja interkulturowa jako cel kształcenia językowego, w: Mackiewicz M., red., Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej.
Sielatycki M., 2005, Kompetencje nauczyciela w Unii Europejskiej, „Internetowy Magazyn CODN”, nr 3, http://www.trendy.codn.edu.pl, [dostęp: 16.04.2008]
Sierocka B., red., 2005, Aspekty kompetencji komunikacyjnej, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
Szelc-Mays M., 2001, Coś wam powiem – ćwiczenia komunikacyjne dla grup średnich, Kraków: Universitas.
Torenc M., 2007, Nauczanie międzykulturowe – implikacje glottodydaktyczne, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
Zarzycka G., 2000a, Dialog międzykulturowy. Teoria oraz opis komunikowania się cudzoziemców przyswajających język polski, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Zarzycka G., 2000b, Typy zakłóceń w komunikacji międzykulturowej, w: Habrajska G., red., Język w komunikacji, t. 3, Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły HumanistycznoEkonomicznej.
Zarzycka G., 2001, Typy zakłóceń w komunikacji międzykulturowej, w: Habrajska G., red., Język w komunikacji 3, Łódź: WSHE ŁÓDŹ, s. 243–258.
Zarzycka G., 2002, O interkulturowej kompetencji komunikacyjnej, „Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, z. 12.
Żydek-Bednarczuk U., 2010, Autostereotypy i standardy kulturowe Polski i Polaka Słowacji i Słowaka w dialogu międzykulturowym, w: Ruchała K., red., Biblioteki na terenach. pogranicza i ich rola w kształtowaniu społeczeństw wielokulturowych. Materiały pokonferencyjne. Wybór, Bielsko Biała, Žilina: „Książnica Beskidzka”, s. 34–51.
prof. dr hab., Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0001-6947-6654
Zainteresowania badawcze: lingwistyka tekstu, media i dyskursy medialne, nowe media, lingwistyka kulturowa, pragmatyka, glottodydaktyka. Członek międzynarodowego projektu CULTMEDIA, Członek Państwowej Komisji Poświadczenia Języka Polskiego jako Obcego. Autorka licznych rozpraw wydanych w kraju i za granicą, redaktorka tomów naukowych, współautorka podręczników z zakresu języka polskiego dla szkół ponadpodstawowych: Mów i pisz po polsku (2001) oraz licealnych: Współczesna polszczyzna (1996), Barwy epok (2002, 2003, 2004). Monografie: Struktura tekstu rozmowy potocznej, 1994; Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu, 2005.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
