Barbarzyńcy w teatrze. Strategie artystyczne Moniki Pęcikiewicz, Moniki Strzępki i Wiktora Rubina
Abstrakt
The article concerns contemporary Polish theatre, and particularly the creativity of young directors who are in their thirties: Monika Pęcikiewicz, Monika Strzępka and Wiktor Rubin who give up the traditional theatre and mingle with mass and popular culture. The article also focuses on the problem of reception, because theatrical performances, distancing themselves from the traditional ones, still cause emotional reactions of conservative spectators who often feel shocked and offended by such theatre. Such performances ignore the hegemony of dramatical text – they deconstruct cause and effect order of narration, confront text with contemporary context, they are incoherent; they use new media to contact with a spectator by acting that is based on quoting a character and constant balancing between theatrical performance and private life.
Słowa kluczowe
contemporary theatre in Poland; antiaesthetics; postdramatic theatre; pop culture
Bibliografia
Baniewicz E., 2007, Nowa republika spryciarzy, „Dziennik” z dn. 26.06.
Cieślak J., 2010, Szekspir pocięty na kawałki, „Rzeczpospolita” z dn. 23.03., (online) http://www.rp.pl/ artykul/9131,450868_Szekspir_pociety_na_kawalki.html (dostęp: 27.07.2011).
Debord G., 2006, Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu, tłum. Kwaterko M., Warszawa.
Derkaczew J. 2006, Tramwajem po wirtualnej wiosce, „Gazeta Wyborcza” nr 141, z dn. 19.06.
Fazan K., 2010, Tandeta w złym czy dobrym gatunku? Antyestetyka w polskim teatrze dwudziestolecia (1989–2009), „Didaskalia”, nr 95.
Featherstone M., 2008, Ciało w kulturze konsumpcyjnej, tłum. Kurz I., w: Szpakowska M., red., Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa.
Foster H., 2010, Powrót Realnego. Awangarda u schyłku XX wieku, tłum. Borowski M., Sugiera M., Kraków.
Foucault M., 1995, Historia seksualności, tłum. Banasiak B., Komendant T., Matuszewski K., Warszawa.
Foucault M., 2009, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, tłum. Komendant T., Warszawa.
Goffman E., 1981, Człowiek w teatrze życia codziennego. tłum. Śpiewakowie H. i P., Warszawa.
Gruszczyński P., 2003, Ojcobójcy. Młodsi zdolniejsi w teatrze polskim, Warszawa.
Gruszczyński P., 2006, Nowi niezadowoleni, „Tygodnik Powszechny”, nr 24.
Kopaliński W., 2003, Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa.
Kowalczyk I., 2002, Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90., Warszawa.
Kowalczyk J.R., 2008, Od buntu i drwiny do arogancji, „Życie Warszawy” z dn. 5.04., (online) http://www.eteatr.pl/pl/artykuly/53921.html (dostęp: 27.07.2011).
Krajewski M., 2003, Kultury kultury popularnej, Poznań.
Kristeva J., 2007, Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Kraków.
Kucharski K., 2009, Po premierze spektaklu „Niech żyje wojna!!!” w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu, „Polska Gazeta Wrocławska” z dn. 5.12., (online) http://www.eteatr.pl/pl/artykuly/84418.html (dostęp: 27.07.2011).
Lehmann H.T., 2009, Teatr postdramatyczny, Kraków.
Mościcki T., 2007, Krytycy bez zasad, „Dziennik” z dn. 13.10., (online) http://kultura.dziennik.pl/artykuly/216224,krytycybezzasad.html (dostęp: 17.07.2011).
Mościcki T., 2008, Prorok i jego wyznawcy, „Odra” nr 5.
Nowak M. 2004, My czyli nowy Teatr, „Notatnik Teatralny” nr 32–33.
Pęcikiewicz M., 2008, Na krawędzi, „Notatnik Teatralny” nr 49–51.
Sadocha M. 2008, Siedmiu wspaniałych, „Notatnik Teatralny” nr 49–51.
Sarrazac J.P., red., 2007, Słownik dramatu nowoczesnego i najnowszego, tłum. Borowski M., Sugiera M., Kraków.
StankiewiczPodhorecka T., 2008, Kompleks prowincji, „Nasz Dziennik” z dn. 4.04., (online) http://www.eteatr.pl/pl/artykuly/53874.html (dostęp: 27.07.2011).
Strzępka M., 2010, Głosujemy na lepszy garnitur, a nie na programy, rozm. przepr. Liszka S., „Krytyka Polityczna”, (online),http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/StrzepkaGlosujemynalep szygarnituranienaprogramy/menuid1.html (dostęp: 28.07.2011).
Strzępka M., Demirski P. 2010, Potencjał rewolucyjny, rozm. przepr. Kwaśniewska M., „Didaskalia” nr 95.
Węgrzyniak R., 2004, Generacje i skandale. Kilka dygresji historycznych, „Notatnik Teatralny” nr 35.
Węgrzyniak R., 2007, Nowa lewica w teatrze, „Teatr” nr 5.
Węgrzyniak R., 2008, Cząsteczki, „Odra” nr 11.
Zupančič A., 2010, Absolutna komedia. Fizyka nieskończoności przeciw metafizyce skończoności, „Didaskalia” nr 97–98.
mgr, Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych, Uniwersytet Śląski, Polska. Polska
Redaktorka „Opcji”. Publikuje w „Teatrze”, „Notatniku Teatralnym” i „Śląsku”. W Teatrze Rozrywki w Chorzowie zajmuje się impresariatem.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
