Nienasyceni – o tym, co jedzą bohaterowie (dramatów) Witkacego
Abstrakt
The article is dedicated to culinary practices in Stanisław Ignacy Witkiewicz's drama. They are considered in relation to the idea of metaphysical insatiability and a “creative hunger” of exceptional individuality. Culinary tastes that dominate in Witkacy's writings are being analysed on the bases of the critical approaches of Lévi Strauss and Barthes as well as Malinowski's important works on cultural anthropology (Argonauts of the Western Pacific, 1922; The Sexual Life of Savages in NorthWestern Melanesia, 1929). The article concentrates also on the works of some wellknown representatives of the interwar period (Čapek, Schulz, Kafka) that are relevant to the subject.
Słowa kluczowe
cultural anthropology; Witkacy's drama; culinary practices and literature
Bibliografia
Bachtin M., 2008, Obrazy dołu materialnocielesnego w powieści Rabelais’go, w: Szpakowska M., red., Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, Kraków.
Bahneva K., 1980, On był obcością, „Dialog”, nr 8.
Бахнева К., 1983, С. И. Виткевич, в: Виткевич С. И., Пиеси, прев. Бахнева К., Лау-Буковска Д., София
Bahneva K., 1983, S.I. Witkiewicz, w: Witkiewicz S.I., Piesi, tłum. Bahneva K., Lau-Bukowska D., Sofia.
Barthes R., 2000, Wino i mleko, w: Barthes R., Pisma, t. 3, tłum. Dziadek A., Warszawa.
Brillat-Savarin A., 2003, Fizjologia smaku albo Medytacje o gastronomii doskonałej, tłum. J. Guze, Warszawa.
Buisine A., 2006, Casanova, tłum. SzeżyńskaMaćkowiak K., Warszawa.
Kryściak A., 2006, Przyjemne zniewolenie, „TEKSTY z ULICY”, nr 10, (online) http://www.memetyka.pl/dokumenty/pliki/zm10_8.pdf (dostęp: 24. 07. 2011).
Eco U., 1991, Dopiski na marginesie „Imienia róży”, w: Eco U., Imię róży, tłum. Szymanowski A., Warszawa.
Krogulska M., Podlaska I., 2011, Robert Makłowicz – Jedzenie jest jak seks, (online) http://gwiazdy.com.pl/component/article/6601robertmaklowiczjedzeniejestjakseks (dostęp: 24.07.2011).
Lévi-Strauss C., 2008, Trójkąt kulinarny, w: Szpakowska M, red., Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, Kraków.
Malinowski B., 1981, Dzieła, t. 3, tłum. Olszewska-Dyoniziak B., Szynkiewicz S., Warszawa.
Markowski J.P., 2010, Inne światy, inne języki, „Tygodnik Powszechny”, (online) http://tygodnik .onet.pl/33,0,47152,artykul.html (dostęp: 24.07.2011).
Nałkowski W., 1973, Forpoczty ewolucji psychicznej i troglodyci, w: Programy i dyskusje literackie Młodej Polski, oprac. PodrazaKwiatkowska M., Wrocław (i in.).
(Pismo Święte) Pismo Święte Nowego Testamentu i Psalmy. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem, 2005, oprac. Zespół Biblistów Polskich, Częstochowa.
Puzyna K., 1962, Wstęp, do: Witkiewicz S.I., Dramaty, t. 1–2, Warszawa.
Rimbaud A., 1993, Wiersze. Sezon w piekle. Iluminacje. Listy. tłum. Czechowicz J., Hartwig J., Iwaszkiewicz J., Jastrun M., Jaworski K.A., Kasprowicz J., Kłopotowska A., Kolankowski Kott J., Jastrzębiec-Kozłowski C., Lewik W., Lorentowicz J., Międzyrzecki A., Miłaszewski S., Miriam (Przesmycki Z.), Napierski S., Ostrowska B., Rytard J., Słonimski A., Tuwim J., Ważyk A., wybrał, oprac. i posłowiem opatrzył Międrzyrzecki A., Kraków.
(Skorpion cesarski) Skorpion cesarski, (online) http://pl.wikipedia.org/wiki/Skorpion_cesarski (dostęp: 24.07.2011).
(Szczękoczułkowce)Szczękoczułkowce, online) http://stawonogi14.webpark.pl/szczekoczulkowce. html (dostęp: 24.07.2011).
Witkiewicz S.I., 1985a, Dzieła wybrane, t. 1, Warszawa.
Witkiewicz S.I., 1985b, Dzieła wybrane, t. 2, Warszawa.
Witkiewicz S.I., 1985c, Dzieła wybrane, t. 3, Warszawa.
Witkiewicz S.I., 1985d, Dzieła wybrane, t. 4, Warszawa.
Witkiewicz S.I., 1985e, Dzieła wybrane, t. 5, Warszawa.
dr hab. prof. ATH, Uniwersytet Sofijski im. św. Klimenta Ochrydzkiego, Sofia, Bułgaria; Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Polska. Bułgaria
Literaturoznawczyni, badaczka polsko-bułgarskich związków literackich, tłumaczka literatury polskiej na język bułgarski. Interesuje się przede wszystkim historią literatury polskiej, problematyką przekładoznawczą oraz recepcją polskich dzieł w Bułgarii. Autorka książki Преселението на художественото слово [Wędrówki słowa poetyckiego] (1993), poświęconej poetyce bułgarskich przekładów polskiej poezji romantycznej i modernistycznej oraz francuskiego symbolizmu od końca XIX w. do lat 20. XX wieku oraz autorka prac z zakresu słowiańskiej komparatystyki, historii literatury polskiej oraz literatury bułgarskiej. Obecnie w druku są jej książki Боян Пенев. Любов. Писма. Наука [Bojan Penew. Miłość. Listy. Nauka] i Przez granice. Rozważania o polskiej i bułgarskiej literaturze. Tłumaczyła m.in. dramaty Witkacego. Autorka wielu artykułów naukowych w periodykach i tomach zbiorowych, aktywna uczestniczka konferencji krajowych i międzynarodowych. Odznaczona medalem „Zasłużony dla kultury polskiej” (1991).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
