Literatura podróżnicza na polonistycznych kursach literatury światowej. Propozycje dydaktyczne
Abstrakt
Teksty zaliczane do literatury podróżniczej pozostają materiałem niedostatecznie wykorzystywanym w dydaktyce literatury światowej, a także w obrębie studiów polonistycznych. Niniejszy artykuł stara się wyjść naprzeciw takiemu stanowi rzeczy, formułując autorską propozycję dydaktyczną. W zamierzeniu ma ona pomóc w konstruowaniu programów przyszłych kursów literatury światowej na studiach polonistycznych. W planie genologicznym bazuje ona na wykorzystaniu szerokiej gamy zagranicznych utworów podróżopisarskich, pochodzących z różnych kręgów kulturowych i odmiennych epok historycznoliterackich oraz reprezentujących rozmaite gatunki literackie. Z kolei w planie wykonawczym jej istota dydaktyczna
bazuje na jednoczesnym i skoordynowanym wykorzystaniu dwóch nowoczesnych technik nauczania: sformułowaniu zadań o charakterze kreacyjnym oraz na postawieniu otwartych pytań o charakterze problemowym, mających sprowokować studentów do wysiłku intelektualnego. Aktywność studentów staje się dzięki temu jednym z głównych celów zajęć dydaktycznych, prowadzonych przez nauczyciela kontrolującego całość tak sprofilowanego procesu dydaktycznego. Formą nauczania najbardziej sprzyjającą realizacji tej idei dydaktycznej staje się zaś konwersatorium lub wykład konwersatoryjny, które ułatwiają efektywną, wielowektorową interakcję intelektualną i współpracę zespołową.
Słowa kluczowe
dydaktyka literatury; literatura podróżnicza; literatura światowa
Bibliografia
Andrzejewski T., 1958, Opowiadania egipskie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Bishop E., 1995, 33 wiersze, red. S. Barańczak, Kraków: Znak.
Bishop E., 2018, Santarém. Wiersze oraz trzy małe prozy, red. A. Sosnowski, Stronie Śląskie: Biuro Literackie.
Bennett A., Royle N., 2015, This Thing Called Literature. Reading, Thinking, Writing, Abingdon and New York: Routledge.
Budrewicz O., 1974, Pozłacana dżungla, Warszawa: Iskry.
Caplan B., 2018, The Case Against Education. Why the Education System Is a Waste of Time and Money, Princeton: Princeton University Press.
Damrosch D., red., 2009, Teaching World Literature, New York: The Modern Language Association of America.
Fuss D., Gleason W.A., red., 2016, The Pocket Instructor. Literature. 101 Exercises for the College Classroom, Princeton: Princeton University Press.
Harari Y.N, 2018, 21 lekcji na XXI wiek, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Harper S.N., 1988, Strategies for Teaching Literature at the Undergraduate Level, “The Modern Language Journal”, vol. 72, no. 4, s. 402–414.
Kostenzer C., 2009, Die literarische Reportage. Über eine hybride Form zwischen Journalismus and Literatur, Innsbruck: Studienverlag.
Mendelsund P., 2014, What We See When We Read, New York: Vintage.
Okoń W., 2016, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa: Żak.
Ribeyro J.R., 2016, Słowo niemowy. Wybór opowiadań, wybrał i posłowiem opatrzył Pindel T., Kraków: Universitas.
Swick T., 2016, The Joys of Travels: And Stories That Illuminate Them, New York: Skyhorse.
Theroux P., 2016, Stary Ekspres Patagoński. Pociągiem przez Ameryki, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Turkowska E., 2013, Integracyjny model kształcenia literackiego i językowego na kursie literatury niemieckojęzycznej, w: tejże, Kształcenie nauczycieli języków obcych, Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe, s. 126–138.
Whitfield P., 2011, Travel. A Literary History, Oxford: Bodleian Library.
Youngs T., 2013, The Cambridge Introduction to Travel Writing, Cambridge: Cambridge University Press.
Jilin International Studies University, Chiny Chiny
https://orcid.org/0000-0002-6389-3315
SZYMON GĘBUŚ – dr, Jilin International Studies University, Chiny.
Interesuje go przede wszystkim współczesna literatura niemieckojęzyczna (głównie fantasy i twórczość austriackiego pisarza Martina Pollacka) oraz dydaktyka literatury światowej. Wybrane publikacje: Ein geschrumpftes Universum. Geschichtskonstruktionen im Prosawerk Martin Pollacks. Themenkomplexe und Darstellungstechniken (Drezno 2017), W kierunku pełni. Literatura światowa na studiach germanistycznych (Włocławek 2017), Streifzüge durch den entlegenen Kontinent. Südamerika in gegenwärtigen deutschen Reisereportagen. Erwägungen auf dem Hintergrund der Geopoetik (Madryt 2018).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
