Czesława Miłosza rodzinna Europa pomiędzy Szetejniami a zatoką San Francisco
Abstrakt
The article takes up the essential motif of European identity and memory, in Czesław Miłosz’s creativity and biography. The author aims to reconstruct Miłosz’s ideas of his own sense of belonging to Central and Eastern part of the old continent, of ‘the other Europe’, that in the writer’s memory served as an important reference point, even in the periods of depression or feeling of loss of identity caused by long emigration. Having analysed the convictions expressed by Miłosz in Native Realm, the author of the article aims to present the specific way of viewing the Nobel Laureate’s concept of Polish identity as well as European identity.
Słowa kluczowe
Czesław Miłosz; Polish identity; European identity; Native Ream
Bibliografia
Antonelli R., 2000, I magazzini della memoria. Luoghi e tempi dell’Europa (Magazyny Pamięci. Miejsca i czasy Europy), Florencja.
Bauman Z., 2003, Intervista sull’identità, Rzym.
Bielawska D., 2004, Jak został wyciosany „Kamień z Katedry” Zbigniewa Herberta, „Twórczość”, nr 2/3.
Błoński J., 1995a, Europa Miłosza, „NaGłos”, nr 20.
Błoński J., 1995b, Uparte trwanie baroku, „Znak”, nr 482.
Bodin P.A., 1997, Miłosz i Rosja. Z perspektywy szwedzkiej, „Teksty Drugie”, nr 5.
Brodski J., 1985, Dlaczego Kundera myli się co do Dostojewskiego, „Zeszyty Literackie”, nr 11.
Brodski J., 1996, Poezje wybrane, Kraków.
Brodskij I., 1988, „Un volto non comune”. Discorso per il Premio Nobel [„Niezwykła twarz”.
Przemowa z okazji odebrania Nagrody Nobla], w: Brodskij J., Profilo di Clio, Mediolan.
Deleuze G., 1988, Le pli. Leibniz et le Baroque, Paryż.
Fiut A., 1988, Czesława Miłosza autoportret przekorny. Rozmowy z Aleksandrem Fiutem, Kraków.
Giovanni Paolo II (Jan Paweł II), 2005, Memoria e identità. Conversazioni a cavallo dei millenni [Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci], Mediolan.
Gombrowicz W., 1971, Dziennik 1959–1961, Paryż.
Grudzińska-Gross I., 2007, Miłosz i Brodski. Pole magnetyczne, Kraków.
Hul L., 1995, Dwa kręgi europejskiej tożsamości. Rodzinna Europa Czesława Miłosza i Europa w rodzinie Marii Czapskiej, w: Staniszewski A., red., Studia i szkice o twórczości Czesława Miłosza, Olsztyn.
Jan Paweł II, 1980, Allocutio Lutetiae Parisiorum ad Christianos fratres a Sede Apostolica seiunctos habita, 31 maggio 1980: AAS 72 [1980] 704.
Jarzębski J., 1996, Le particulier et l’universel dans la littérature polonaise de l’emigration, w: Delaperrière M., red., Littérature et émigration. Europe centrale et orientale, Paryż.
Jarzębski J., 1998, Partykularyzm i uniwersalizm w literaturze polskiej emigracji, w: Jarzębski J., Pożegnanie z emigracją. O powojennej prozie polskiej, Kraków.
Kristeva J., 1988, Etrangers à nousmêmes, Paryż.
Kundera M., 1984, The Tragedy of Central Europe, “New York Review of Books”, 26.04.
Loseff L., 1995, La Venezia di Iosif Brodskij: realtà d’oltrespecchio [Wenecja Josifa Brodskiego: rzeczywistość zza lustra], w: Strada V., red., I Russi e l’Italia [Rosjanie i Włochy], Mediolan.
Marinelli L., 2008, Fra Oriente europeo e Occidente slavo. Russia e Polonia, Roma.
Miłobędzki A., 1980, Architektura polska XVII wieku, t. 1, Warszawa.
Miłosz C., 1983a, La Combe, w: Vincenz S., Po stronie dialogu, t. 1, Warszawa.
Miłosz C., 1983b, Świadectwo poezji. Sześć wykładów o dotkliwościach naszego wieku, Paryż.
Miłosz C., 1985, Odczyt z okazji otrzymania Nagrody Nobla (8 grudnia 1980), w: Miłosz C., Zaczynając od moich ulic, Kraków.
Miłosz C., 1986, O naszej Europie, „Kultura”, nr 4.
Miłosz C., 1990, Rodzinna Europa, Warszawa.
Miłosz C., 1992, De la Baltique au Pacifique, Paryż.
Miłosz C., 1999, Piesek przydrożny, Kraków.
Miłosz C., 2001, Szukanie ojczyzny, Kraków.
Miłosz C., 2010, Rosja. Widzenia transoceaniczne, Warszawa.
Miłosz C., Venclova T., 1979, Dialog o Wilnie, „Kultura”, nr 1/2.
Modzelewski K, 2004, Barbarzyńska Europa, Warszawa.
Niero A., 2004, „…questo paesaggio, capace di fare a meno di me”. Brodskij fra Pietroburgo (nascita) e Venezia (doppia sparizione) [„…ten krajobraz, zdolny obyć się beze mnie”. Brodski między Petersburgiem (narodziny) i Wenecją (podwójne zniknięcie)], „Insula”, nr 18.
„Partisan Review”, 1992, nr 4.
Pelc J., 2004, Barok – epoka przeciwieństw, II edycja, Kraków.
Samsonowicz H., 1993, Rola pogranicza cywilizacji europejskiej w kształtowaniu świadomości narodowej, w: DąbekWiregowa T., Makowiecki A.Z., red., Kategoria narodu w kulturach słowiańskich, Warszawa.
Toruńczyk B., 1987, O królach i duchach z opowieści wschodnioeuropejskich, „Zeszyty Literackie”, nr 20.
profesor zwyczajny, kierownik Katedry Języka i Literatury Polskiej na Uniwersytecie „La Sapienza” w Rzymie. Włochy
https://orcid.org/0000-0001-9898-0331
Członek zagraniczny PAN i PAU, Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza oraz komitetów i rad redakcyjnych polskich czasopism naukowych („Pamiętnik Literacki”, „Prace Filologiczne – seria literacka”, „Postscriptum Polonistyczne”). Redaktor naczelny włoskiego rocznika „pl.it – Rassegna italiana di argomenti polacchi”. Autor i redaktor kilku książek (m.in. Storia della letteratura polacca, 2004 – tłum. pol. Historia literatury polskiej, 2009) i ponad stu rozpraw i szkiców na różne tematy polonistyczne i komparatystyczne. Interesuje się literaturą staropolską i Oświecenia, XIX w. (studia o Mickiewiczu i Sienkiewiczu) i XX w. (od futuryzmu i „trzech wariatów” do teatru Kantora, poezji Wata itd.). Obok stosunków polskowłoskich i polskorosyjskich (Tra Oriente europeo e Occidente slavo, 2008), ważne ogniwo jego badań stanowi teoria literatury, ze szczególnym uwzględnieniem problemów historii i historiografii literackiej, oraz teorii i praktyki przekładu literackiego.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
