Opublikowane: 2022-06-29

Języki regionalne: zagrożenie czy umocnienie polskiej wspólnoty językowej?

Gerd Hentschel Logo ORCID
Dział: Różnorodność językowa, odmiany, regio- i profesjolekty
https://doi.org/10.31261/PS_P.2022.29.04

Abstrakt

Przedstawiony esej dotyczy pojęcia wspólnoty językowej. Pokazuje, że w niektórych dyskusjach politycznych, ale także naukowych, przyjmuje się je bez refleksji i naukowego namysłu. W takim rozumieniu jest wówczas podświadomie lub świadomie utożsamiane z pojęciem wspólnoty narodowej. Przywołane podejście wpisuje się w tradycję Leo Weisgerbera z jego koncepcjami, które dziś wydają się mgliste, takimi jak duch języka i światopogląd języka, które stanowią ideologiczne ramy dla odróżnienia jednych od drugich społeczności językowych i narodowych. W Europie XIX i XX wieku nie należy postrzegać tych koncepcji w zdecydowanie negatywnym świetle, wystarczy choć porównać różnorodność dzisiejszego europejskiego krajobrazu państwowego np. z sytuacją po Kongresie Wiedeńskim. Z drugiej strony, tego typu koncepcje mogą być również postrzegane jako przeszkoda w emancypacji językowej w odniesieniu do języków narodowych. Dialekty są początkowo jedynie konstruktami językowymi, którym przypisuje się dialektalność zgodnie z pewnymi cechami strukturalnymi. Czasami jednak użytkownicy różnych dialektów widzą siebie, swoją grupę jako coś większego, tj. jako wspólnotę językową lub etniczną, której podstawą są zwykle specyficzne wydarzenia o charakterze historycznym, społecznym i kulturowym. Na tym tle esej jest próbą konstruowania niewyłączającej koncepcji wspólnoty językowej, czyli takiej, w której duża wspólnota językowa akceptuje różne mniejsze i w której jednostki mogą należeć do więcej niż jednej, bez konfliktu lojalności.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Hentschel, G. (2022). Języki regionalne: zagrożenie czy umocnienie polskiej wspólnoty językowej?. Postscriptum Polonistyczne, 29(1), 1–13. https://doi.org/10.31261/PS_P.2022.29.04

Cited by / Share

otwarte drzwi, pusta sala

Tom 29 Nr 1 (2022)
Opublikowane: 2022-09-09


ISSN: 1898-1593
eISSN: 2353-9844
Ikona DOI 10.31261/PS_P

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.