Nauczanie języka i kultury polskiej na Bałtyckim Uniwersytecie Federalnym im. Immanuela Kanta w warunkach zdalnych
Abstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie problematyki nauczania języka i kultury polskiej w warunkach zdalnych na przykładzie Bałtyckiego Uniwersytetu Federalnego im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie. Przedstawiony został przebieg wydarzeń edukacyjnych i kulturalnych promujących język i kulturę polską w roku akademickim 2020/2021, takich jak: Międzynarodowe Multimodalne Dyktando oraz konkurs krasomówczy PaintTalks, które zostały zorganizowane w ramach Dni Języka i Kultury Polskiej. Dodatkowo omówiono sposoby realizacji dwóch kursów przedmiotowych przeznaczonych dla studentów studiów licencjackich na kierunku filologia obca: język polski i literatura, które w całości odbyły się w formie online; są to: Wprowadzenie do kultury polskiej i Praktyczny język polski. Uwzględnione zostało także badanie ilościowe, a kwestionariusz ankietowy prezentuje opinie i refleksje uczestników kursów na temat atrakcyjności i efektywności takiej formy uczenia się języka obcego. Powodem podjęcia wybranej tematyki jest potrzeba odpowiedzi na aktualne wyzwania edukacyjne związane z nauczaniem online oraz zaprezentowanie różnorodnych przedsięwzięć promujących język i kulturę polską poza granicami kraju. Tekst wpisuje się we współczesne badania nad promocją języka polskiego jako obcego oraz glottodydaktyczne poszukiwania dotyczące polonistyk światowych.
Słowa kluczowe
nauczanie kultury; język polski jako obcy; nauczanie online; nauczanie w warunkach zdalnych; polska kultura jako obca; promocja języka polskiego
Bibliografia
Cellary W., 2020, Edukacja w świetle pandemii, w: Nauczanie po pandemii. Nowe pytania czy nowe odpowiedzi na stare pytania?, opr. J. Lubacz, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, s. 15–24.
Janus A., 2020, Refleksje z pierwszych dni i pierwszych wrażeń, w: Zdalne kształcenie akademickie dorosłych w czasie pandemii, red. J. Czarkowski i in., Wydawnictwo DiG, Warszawa, s. 15–26.
Krzyżyk D., 2018, Ogólnopolski Konkurs Ortograficzny DYKTANDO i jego rola w rozbudzaniu zainteresowań językowych Polaków oraz w propagowaniu wzorców poprawnej pisowni. Rys historyczny, w: Katowice jako ośrodek nauki i kultury w XX i XXI wieku, red. A. Barciak, Muzeum Historii Katowic, Katowice, s. 219–230.
Machoła A., 2017, TEDx w polskiej szkole, „Języki Obce w Szkole”, nr 3, s. 34–37.
Makarowa P., Zubricka E., 2020, Gry terenowe w kształceniu kompetencji kulturowych i zawodowych w procesie nauczania języka polskiego jako obcego, w: W kręgu kultury i języka. Innowacje w nauczaniu i promocji języka polskiego jako obcego, red. M. Gębka-Wolak, T. Szkapienko, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 217–231.
Prensky M., 2001, Digital Natives. Digital Immigrants. Part 1, „On the Horizon”, vol. 9, no. 5, s. 1–6.
Sartori G., 2007, Homo videns. Telewizja i postmyślenie, przeł. J. Uszyński, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Szkapienko T., 2020, Konkurs ortograficzny „Polskie dyktando” w Kaliningradzie, w: W kręgu kultury i języka. Innowacje w nauczaniu i promocji języka polskiego jako obcego, red. M. Gębka-Wolak, T. Szkapienko, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 203–216.
Szkapienko T., Zubricka E., Grochowina M., 2021, Doświadczenia z realizacji projektu promocji języka polskiego i kultury w warunkach zdalnych, w: Nauczanie języka polskiego w Rosji i rosyjskiego w Polsce. Doświadczenia, problemy, perspektywy, red. O. Kasymowa, B. Latypowa, O. Gawrylowa, Wydawnictwo Centrum Rosyjsko-Polskiego Dialogu i Porozumienia, Ufa, s. 245–253.
Wodołazkin Е., 2016, Totalnyje oszybki, Topsb.tv, https://topspb.tv/news/2015/04/22/totalnyie-oshibki-v-kakih-slovah-bolshe-vsego-oshibalis-uchastniki-totalnogo-diktanta/ [dostęp: 15.01.2022]
Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0003-1210-3544
MAŁGORZATA GROCHOWINA – mgr, Kolegium Doktorskie, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, Polska.
Od 2018 roku uczestniczka Programu Lektorzy NAWA i asystentka w Instytucie Nauk Humanistycznych Bałtyckiego Uniwersytetu Federalnego w Kaliningradzie (Rosja). Jej zainteresowania badawcze związane są z nauczaniem kultury i języka polskiego jako obcego, dwujęzycznością, językiem emigracji. Wybrane publikacje:
Polish Language in Kaliningrad (Russia) at the Beginning of the 21th Century: Foreign, Second or Native Language (Parana 2020), Kształcenie kompetencji kulturowych w nauczaniu studentów polonistyki na Bałtyckim Uniwersytecie Federalnym w Kaliningradzie (Toruń 2020), Język polski kaliningradzkiej Polonii (Hamburg 2021).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).