Czas dojrzewania jako „okres krytyczny” w praktykowaniu języka odziedziczonego. Polski w Niemczech

Hanna Pułaczewska

doi:10.31261/PS_P.2022.29.11

Opublikowane: 2022-07-28

Tom 29 Nr 1 (2022)

Czas dojrzewania jako „okres krytyczny” w praktykowaniu języka odziedziczonego. Polski w Niemczech

Hanna Pułaczewska

Dział: Język polski i polonistyka za granicą

https://doi.org/10.31261/PS_P.2022.29.11

Abstrakt

Tematem artykułu jest wpływ okresu dojrzewania na użytkowanie języka polskiego przez młodzież pochodzenia polskiego wychowującą się od wczesnego dzieciństwa w niemieckiej Ratyzbonie. Przedstawione badanie, przeprowadzone wśród 30 respondentów w wieku 12–18 lat, oparte zostało na wywiadach, ankietach i teście językowym. Wyniki ukazują, w jaki sposób adolescencja prowadzi do zmniejszenia się udziału polszczyzny w życiu nastolatków. Zbadano różnicę między młodszą i starszą grupą wiekową w zakresie korzystania z polskojęzycznych mediów oraz stosowania języka polskiego w bezpośrednich kontaktach z rówieśnikami w Niemczech, związek między tymi dwoma aspektami oraz wpływ, jaki miały na nie inne czynniki społeczne i językowe. Zarówno wiek, jak i relacje z kolegami i koleżankami w języku polskim
okazały się wpływać na użytkowanie mediów w tym samym języku. Natomiast interakcje rówieśnicze w polszczyźnie były częstsze, jeśli rodzice częściej posługiwali się nią w komunikacji z dzieckiem. Część jakościową badania poświęcono kontekstom stosowania języka polskiego w grupie koleżeńskiej i motywacji do jego wykorzystywania. Rezultaty zostały zinterpretowane z perspektywy teorii socjalizacji językowej z uwzględnieniem ustaleń na temat okresu dojrzewania psychologii rozwoju. Stosunkowe zmniejszenie się roli języka polskiego w użytkowaniu mediów u starszych nastolatków zostało zinterpretowane jako efekt zmniejszającego się wpływu rodziców i wzrastającej roli rówieśników jako wzorców w osobistym rozwoju w tym okresie życia.

Słowa kluczowe:

język odziedziczony , emigracja , młodzież , grupa rówieśnicza , dojrzewanie , socjalizacja językowa

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pułaczewska, H. (2022). Czas dojrzewania jako „okres krytyczny” w praktykowaniu języka odziedziczonego. Polski w Niemczech. Postscriptum Polonistyczne, 29(1), 1–20. https://doi.org/10.31261/PS_P.2022.29.11

Cited by / Share

Bibliografia

Berry J.W., 1997, Immigration, Acculturation, and Adaptation, „Applied Psychology: An International Review”, vol. 46 (1), s. 5–68.
Google Scholar

Braun V., Clarke V., 2006, Using Thematic Analysis in Psychology, „Qualitative Research in Psychology”, vol. 3 (2), s. 77–101.
Google Scholar

Bukowski W.M., Hoza B., Boivin M., 1994, Measuring Friendship Quality During Preand Early Adolescence: The Development and Psychometric Properties of the Friendship Qualities Scale, „Journal of Social and Personal Relationships”, vol. 11, s. 471–484.
Google Scholar

Caldas S.J., Caron‐Caldas S., 2002, A Sociolinguistic Analysis of the Language Preferences of Adolescent Bilinguals: Shifting Allegiances and Developing Identities, „Applied Linguistics”, vol. 234, s. 490–514.
Google Scholar

Collins W.A., Russell G., 1991, Mother–Child and Father–Child Relationships in Middle Childhood and Adolescence: A Developmental Analysis, „Developmental Review”, vol. 112, s. 99–136.
Google Scholar

Duff P.A., 2012, Second Language Socialisation, in: The Handbook of Language Socialisation, eds. A. Duranti, E. Ochs, B.B. Schieffelin, Wiley, New York, s. 564–586.
Google Scholar

Hartup W.W., Stevens N., 1997, Friendships and Adaptation in the Life Course, „Psychological Bulletin”, vol. 1213, s. 355–70.
Google Scholar

LaFontana K.M., Cillessen A.H.N., 2010, Developmental Changes in the Priority of Perceived Status in Childhood and Adolescence, „Social Development”, vol. 191, s. 130–47.
Google Scholar

Larson R., Richards M.H., 1991, Daily Companionship in Late Childhood and Early Adolescence: Changing Developmental Contexts, „Child Development”, vol. 622, s. 284–300.
Google Scholar

Okita T., 2002, Invisible Work: Bilingualism, Language Choice and Childrearing in Intermarried Families, John Benjamins, Amsterdam–Philadelphia.
Google Scholar

Phinney J.S., 1989, Stages of Ethnic Identity Development in Minority Group Adolescents, „The Journal of Early Adolescence”, vol. 9 (1–2), s. 34–49.
Google Scholar

Pułaczewska H., 2018, Mütter sprechen – Erziehung mit Herkunftssprache Polnisch am Beispiel Regensburg, Verlag Dr. Kovač, Hamburg.
Google Scholar

Pułaczewska H., 2019, Importance of Friendship: An Overlooked Predictor of Heritage Language Skills and Cultural Knowledge in Teenagers of Polish Oorigin in Germany, „Language, Culture and Social Interaction”, vol. 22, s. 1–13.
Google Scholar

Hanna Pułaczewska

hanna.pulaczewska@usz.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-7155-8306

Afiliacja:

Uniwersytet Szczeciński Polska

Biogram

HANNA PUŁACZEWSKA – dr hab., Instytut Językoznawstwa, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, Polska.

Hanna Pułaczewska studiowała filologię angielską i językoznawstwo na uniwersytetach w Łodzi i w Ratyzbonie, habilitowała się z zakresu pragmatyki porównawczej języka polskiego, angielskiego i niemieckiego. Wykłada językoznawstwo anglojęzycznego obszaru językowego na Uniwersytecie Szczecińskim. Jej główne obszary badawcze to dwujęzyczność w ujęciu socjolingwistycznym i pragmatyka porównawcza.

Tom 29 Nr 1 (2022)
Opublikowane: 2022-09-09

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst

Czas dojrzewania jako „okres krytyczny” w praktykowaniu języka odziedziczonego. Polski w Niemczech

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Hanna Pułaczewska

Informacje