Między autobiografią a bedekerem. Pisarki jako przewodniczki

Justyna Zych

doi:10.31261/PS_P.2024.33.10

Opublikowane: 2024-05-24

Tom 33 Nr 1 (2024)

Między autobiografią a bedekerem. Pisarki jako przewodniczki

Justyna Zych

Dział: Non-fiction

https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.33.10

Abstrakt

Celem artykułu jest zasygnalizowanie i przeanalizowanie symptomatycznego zjawiska na polskim rynku wydawniczym, sytuującego się na pograniczu turystyki i literatury oraz odzwierciedlającego rozmaite powiązania i wzajemne inspiracje zachodzące między użytkową literaturą podróżniczą (przewodniki, spacerowniki), zaliczaną do non-fiction, a beletrystyką. Poświęcony jest on mianowicie serii bedekerów po miastach i wyspach, głównie europejskich, pt. „Podróż Nieoczywista”, ukazującej się od 2019 roku. Szczegółowej analizie poddane zostały przewodniki autorstwa trzech znanych pisarek: Grażyny Plebanek, Manueli Gretkowskiej i Katarzyny Tubylewicz. Studium koncentruje się przede wszystkim na współistnieniu w ich bedekerach i spacerownikach niefikcjonalności topografii miejskiej, autobiograficznych reminiscencji dotyczących opisywanych miejsc oraz nawiązań do fabuły utworów literackich – własnych i cudzych, których akcja rozgrywa się w tych lokalizacjach. Do przeprowadzenia analizy zastosowane zostały pojęcia i koncepcje zaczerpnięte z geopoetyki, studiów miejskich oraz gender studies. Artykuł stanowi przyczynek do zarysowania aktualnego obrazu literatury polskiej, w którym wyraźną tendencją jest przesunięcie gatunków peryferyjnych (przewodnik) w stronę literackiego centrum.

Słowa kluczowe:

przewodnik , autobiografia , fikcjonalność , literatura faktu

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Zych, J. (2024). Między autobiografią a bedekerem. Pisarki jako przewodniczki. Postscriptum Polonistyczne, 33(1), 1–15. https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.33.10

Cited by / Share

Bibliografia

Dielemans J., 2011, Witajcie w raju. Reportaże o przemyśle turystycznym, przeł. D. Górecka, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Google Scholar

Gretkowska M., 2020, Wenecja. Miasto, któremu się powodzi, Wielka Litera, Warszawa.
Google Scholar

Kubica G., 2006, Siostry Malinowskiego, czyli kobiety nowoczesne na początku XX wieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar

Madejski J., 2019, Wstęp. Przewodnik, bedeker, poradnik i geoliteratura, w: Geoliteratura. Przewodnik, bedeker, poradnik, red. J. Madejski, S. Iwasiów, Universitas, Szczecin–Kraków, s. 5–20.
Google Scholar

Mika M., 2007, Główne źródła informacji dla turystów, w: Turystyka, red. W. Kurek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 483–495.
Google Scholar

Plebanek G., 2021, Bruksela. Zwierzęcość w mieście, Wielka Litera, Warszawa.
Google Scholar

Rybicka E., 2014, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Szalewska K., 2017, Urbanalia – miasto i jego teksty. Humanistyczne studia miejskie, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Szalewska K., 2019, Bedeker i spacerownik – dwa modele lokalnego chronotypu, w: Geoliteratura. Przewodnik, bedeker, poradnik, red. J. Madejski, S. Iwasiów, Universitas, Szczecin–Kraków, s. 53–68.
Google Scholar

Tubylewicz K., 2019, Sztokholm. Miasto, które tętni ciszą, Wielka Litera, Warszawa.
Google Scholar

Zieniewicz A., 2020, Nauczanie kultury i pragnienie opowieści, w: Literackie obrazy kultury. Perspektywa glottodydaktyczna, red. J. Zych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 15–28.
Google Scholar

Justyna Zych

j.zych@uw.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-4346-5313

Afiliacja:

Uniwersytet Warszawski Polska

Biogram

JUSTYNA ZYCH – dr, Wydział Polonistyki, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, Polska. Doktorka literaturoznawstwa, absolwentka filologii polskiej i romańskiej UW. Jej zainteresowania badawcze to: geopoetyka, wielokulturowość i transkulturowość w literaturze, powieść, reportaż, literatura podróżnicza, literatura w glottodydaktyce. Najważniejsze publikacje: Obraz degradacji kultury francuskiej jako przejawu kryzysu cywilizacji europejskiej w Szkicach piórkiem Andrzeja Bobkowskiego („Przegląd Humanistyczny” 3/2011), L’Influence de la psychanalyse sur la critique littéraire en France (1914–1939) (Warszawa 2014), Najnowsze polskie powieści jako źródło wiedzy o życiu codziennym współczesnych Polaków (w: Literackie obrazy kultury. Perspektywa glottodydaktyczna, red. J. Zych, Warszawa 2020).

Tom 33 Nr 1 (2024)
Opublikowane: 2024-04-04

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst

Między autobiografią a bedekerem. Pisarki jako przewodniczki

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Justyna Zych

Informacje