Różnorodność gatunkowa i tematyczna fan fiction w monografii Julii Eleny Goldmann pt. Fan Fiction Genres: Gender, Sexuality, Relationships and Family in the Fandoms “Star Trek” and “Supernatural”
Abstrakt
Niniejszy artykuł jest recenzją nowo opublikowanej monografii Julii Eleny Goldmann pt. Fan Fiction Genres: Gender, Sexuality, Relationships and Family in the Fandoms “Star Trek” and “Supernatural”. Rozprawa ta wydaje się ważna z kilku powodów. Jest interesującym wkładem w dziedzinę fan studies, która dopiero od niedawna rozwija się w Polsce ma interdyscyplinarny charakter; stanowi wypełnienie luki zwłaszcza w literaturoznawczych ujęciach działalności literackiej fanów; porusza problem reprezentacji w twórczości fanowskiej tak ważnych zjawisk społecznych jak płeć kulturowa, seksualność czy rodzina. Recenzja przybliża kolejne rozdziały publikacji, pochylając się przede wszystkim nad stroną metodologiczną. Goldmann omawia wytwory fanowskie na podstawie próby złożonej z kilku najpopularniejszych fanfikcji dotyczących dwóch wybranych fandomów, należących do określonych podgatunków w ramach slashu – gatunku fan fiction ukazującego romans dwóch mężczyzn. Celem analizy tych tekstów jest wyłonienie schematów narracyjnych typowych dla każdego z tych podgatunków, głównie poprzez weryfikowanie obecności motywów zaobserwowanych przez naukowców wcześniej badających slash. Równolegle autorka przygląda się reprezentacji płci kulturowej, seksualności i rodziny w próbkach każdego gatunku. Mimo pewnych zastrzeżeń metodologicznych opracowanie kończy się wnioskiem, iż recenzowana rozprawa stanowi bogatą i rzetelną analizę rozpatrywanych zjawisk, co przesądza o jej użyteczności dla wszystkich badaczy fandomu, a szczególnie jego amatorskiej twórczości literackie
Słowa kluczowe
fan fiction; gatunki literackie; slash; reprezentacja; gender; seksualność
Bibliografia
Bacon-Smith C., 1992, Enterprising Women: Television Fandom and the Creation of Popular Myth, University of Pennsylvania Press, Philadelphia.
Cicioni M., 1998, Male Pair-Bonds and Female Desire in Fan Slash Writing, in: Theorizing Fandom: Fans, Subculture, and Identity, eds. Ch. Harris, A. Alexander, Hampton Press, New Jersey, s. 153–178.
Connell R., 2015, Der gemachte Mann: Konstruktion und Krise von Männlichkeiten, 4th revised and extended edition, Springer VS, Wiesbaden.
Driscoll C., 2006, One True Pairing: The Romance of Pornography and the Pornography of Romance, in: Fan Fiction and Fan Communities in the Age of the Internet, eds. K. Hellekson, K. Busse, McFarland, Jefferson, NC, s. 79–96.
Fathallah J.M., 2017, Fanfiction and the Author: How Fanfic Changes Popular Cultural Texts, Amsterdam University Press, Amsterdam.
Goldmann J.E., 2022, Fan Fiction Genres: Gender, Sexuality, Relationships and Family in the Fandoms of “Star Trek” and “Supernatural”, Transcript, Bielefeld.
Hills M., 2002, Fan Cultures, Routledge, New York.
Jamison A., 2013, Fic: Why Fanfiction Is Taking Over the World, BenBella Books, Dallas.
Jenkins H., 1992, Textual Poachers: Television Fans and Participatory Culture, Routledge, New York–London.
Klaus E., 2014, Von « ganze Kerlen » « nuen Männern » und « betrogenen Vätern ». Mediale Inszenierungen von Männlichkeiten, in: Männer une Männlichkeiten. Disziplinäre Perspektiven, ed. N. Jakoby, B. Liebing, M. Peitz, T. Schmid, I.V. Zinn, vdf Hochschulverlag, Zurich, s. 93–115.
Kobus A., 2018, Fandom. Fanowskie modele odbioru, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Lamerichs N., 2018, Productive Fandom: Intermediality and Affective Reception in Fan Cultures, Amsterdam University Press, Amsterdam.
Lenz Ch., 2016, Geographies of Love: The Cultural Spaces of Romance in Chick- and Ladlit, Transcript, Bielefeld.
Lisowska-Magdziarz M., 2017, Fandom dla początkujących. Część I: Społeczność i wiedza, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej UJ, Kraków.
Lisowska-Magdziarz M., 2018, Fandom dla początkujących. Część II: Tożsamość i twórczość, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej UJ, Kraków.
Pugh S., 2005, The Democratic Genre: Fan Fiction in a Literary Context, Seren, Glasgow.
Radway J.A., 1985, Reading the Romance: Women, Patriarchy, and Popular Literature, University of North Carolina Press, Chapel Hill–London.
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0002-5402-6308
DOROTA PUDO - dr, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska. Jej zainteresowania naukowe dotyczą następującej problematyki: literatura średniowiecza, glottodydaktyka, motywacja uczących się języków obcych, literatura amatorska, fan studies, fan fiction. Najważniejsze publikacje: De la chanson de geste au roman chevaleresque (Kraków 2015), Représentations du français et d’autres langues étrangères chez les étudiants de philologie romane („Romanica Cracoviensia” 2016), Subiektywne teorie na temat uczenia się języka obcego studentów romanistyki („Neofilolog” 2017), Różnice indywidualne w uczeniu się i nauczaniu języków obcych: uczeń („Neofilolog” 2017), La dimension subjective du «soi lié à la L2» (L2 self) : enjeux théoriques et méthodologiques (w: „Travaux de Didactique du Français Langue Étrangère (En Ligne)” 2019), Désir de langues, subjectivité et rapports au savoir : les langues n’ont-elles pour vocation que d’être utiles ? n° 1), Taboo and transgression in “Star Trek” fanfiction (w: Taboo in language, literature and culture, Kraków 2021).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
