Opublikowane: 2024-11-04

Narracja sztuki i tożsamości. Zdzisław Beksiński i Jerzy Grotowski

Klaudia Węgrzyn Logo ORCID

Website: https://klaudiakwegrzyn.wixsite.com/portfolio

Abstrakt

Zdzisław Beksiński od lat mianowany jest samozwańczo przez fanów i wielbicieli Mistrzem – jednak ten pozornie dowartościowujący komplement zaczyna pożerać w końcu własny ogon, konsumpcyjnie spłycając sedno jego sztuki i tożsamości. Fenomen ten nie występuje wszak w próżni i wydaje się wpasowywać w dynamikę innych osobowości twórczych, takich jak Jerzy Grotowski czy Witold Gombrowicz. Proponowana analiza komparatystyczna dotyczy Grotowskiego i Beksińskiego – wykorzystując modus tworzenia się / pisania o Gombrowiczu. Gombrowicz jako artysta nieustannie odtwarzający i dekonstruujący siebie i swoją sztukę, kreuje spoiwo między wspomnianymi artystami i dostarcza quazi-scenariusza autonarracji tożsamościotwórczych. Wspólny mianownik Grotowskiego i Beksińskiego wskazuje na bliskość historii Bildungsroman, ale również na ich pracę z tożsamością, cielesnością i transgresją. Biografie pisane przez artystów i o artystach podkreślają wielokrotność, rozproszenie, niesamowitość i intencjonalne (de)konstruowanie podmiotowości. Grotowski i Beksiński w podobny sposób sięgają także po reżyserowanie i montaż (siebie i świata) oraz korzystają z mowy/gestów pozornie zależnych. Stając się jednak popularnymi / popularyzatorskimi ikonami / mistrzami – z osobowości pełno- i ponad-wymiarowych (wychodzących poza formę) – zamieniani są w płytkie echa mitu o wielkości.

Słowa kluczowe:

autonarracja , tożsamość , artysta , sztuka

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Węgrzyn, K. (2024). Narracja sztuki i tożsamości. Zdzisław Beksiński i Jerzy Grotowski. Postscriptum Polonistyczne, 1–17. https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.34.01

Cited by / Share

Domyślna okładka

2024
Opublikowane: 2024-09-19


ISSN: 1898-1593
eISSN: 2353-9844
Ikona DOI 10.31261/PS_P

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.