Artykuł jest efektem udziału autorki w projekcie proponującym interdyscyplinarne spojrzenia na współczesne rewizje dwudziestolecia międzywojennego, w tym dwudziestolecia w teatrze. Zmianę w sposobie interpretowania kultury tego okresu autorka przedstawiła na przykładzie dwóch przedstawień Sprawy Dantona Stanisławy Przybyszewskiej z 2008 roku, zainscenizowanych przez ważnych reżyserów działających po 1989 roku: Jana Klatę (Teatr Współczesny we Wrocławiu) oraz Pawła Łysaka (Teatr Polski w Bydgoszczy). Prezentowane studium przypadku proponuje ujęcie koncepcji teatru publicznego opowiadanego mikrologiczne; artykuł opiera się na wnioskach Krystyny Duniec i podejmuje idee jej monografii Dwudziestolecie. Przedstawienia z 2017 roku. Pozwala to wysunąć na plan pierwszy nie monumentalny teatr Leona Schillera, budowany na polskim romantyzmie jako kontynuacji tradycji wolnościowej, lecz na programie odrzuconych – zarówno w latach 30. XX wieku, jak i w okresie PRL-u – lewicowych idei, ważnych dla społeczno-kulturowego postępu. Wspomniane inscenizacje XXI wieku zwracają uwagę na nurt zaangażowania estetyczno-politycznego w polskim teatrze międzywojennym, wpisują ten temat w program demontażu wcześniejszych, dwudziestowiecznych hierarchii teatralnych budowanych na koncepcji narodowej wspólnoty scalanej mitem romantycznym. Mimo że Stanisława Przybyszewska nie należała do ruchów feministycznych, odnawianie znaczeń i formy jej dramatu może być dziś związane, po pierwsze, z docenieniem w jej wypowiedziach ważnego głosu świadomej politycznie i społecznie autorki, proponującej teatr w stylu brechtowskim, a po drugie, z rewizją widzianego na nowo dwudziestolecia międzywojennego jako momentu dochodzenia do głosu kobiet przełamujących męskocentryczny porządek życia społecznego.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
2024
Opublikowane: 2024-09-19