Od zabawy słowem do czytania poezji. Holistyczne* podejście do nauki języka polskiego jako odziedziczonego/drugiego wśród dzieci w wieku 5–9 lat
Abstrakt
The article author presents her own project of teaching Polish as an inherited or second language to children aged 5 to 9. It is based on the constructivist theory of teaching, Ingarden’s theory of literary work cognition and Polish literary texts. The essential part of this project is education through various games that systematize the material presented during each lesson. The author highlights the importance of enactive text cognition, passing from an object recognized through various senses to its symbolic representation, from literality to metaphor. The literary text becomes yet another source of language experience for children.
Słowa kluczowe
games; literary text; educational situation; learning to read
Bibliografia
Bruner J.S., 2006, Kultura edukacji, przeł. Brzostowska-Tereszkiewicz T., Kraków.
Bruner J.S., 1974, W poszukiwaniu teorii nauczania, przeł. Krasińska E., Warszawa.
Dylak S., 2000, Konstruktywizm jako obiecująca perspektywa w kształceniu nauczycieli, w: Kwiatkowska H., Lewowicki T., Dylak S., red., Współczesność a kształcenie nauczycieli, Warszawa. Dziamska D., 2016, Materiały do kursu „Edukacja przez ruch na języku polskim poza Polską”, Lublin.
Garlej B., 2014, Koncepcja warstwowości dzieła literackiego Romana Ingardena ujęta w perspektywie ontologii egzystencjalnej i jej konsekwencja, „Estetyka i Krytyka” 33 (2/2014).
Hebenstreit A., 2000, Rozumienie metafor językowych przez osoby o cechach neurotycznych i potencjalnych twórców, „Przegląd Psychologiczny”, t. 43, nr 4.
Ingarden R., 1988, O dziele literackim, przeł. Turowicz M., Warszawa.
Ingarden R., 1936, Formy poznawania dzieła literackiego, „Pamiętnik Literacki”, 33/1/4.
Krasoń K., 2005, Dziecięce odkrywanie tekstu literackiego. Kinestetyczne interpretacje liryki, Katowice. Małyska M., 2016a, Figlarna kredka, cz. 1. cyklu „Przyjaciele z piórnika”, Londyn – Kraków. Małyska M., 2016b, Lekcje z Kredką, cz. 1, Londyn.
Piaget J., Inhelder B., 1993, Psychologia dziecka, przeł. Zakrzewska Z., Wrocław.
Ricoeur P., 1993, Język, tekst, interpretacja, przeł. Graff P., Warszawa.
Szyszko-Bogusz A., 1989, Pedagogika holistyczna, Kraków.
Wadsworth B.J., 1998, Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka, przeł. Babiuch M., Warszawa.
Więckowski R., 1995, Pedagogika wczesnoszkolna, Warszawa.
Wróblewska M., 2010, Konstruktywistyczne podejście w nauczaniu/uczeniu się języka polskiego poza Polską. Materiały do kursu „Efektywne metody nauczania/uczenia się języka polskiego poza Polską, Lublin.
Wygotski L.S., 2006, Narzędzie i znak w rozwoju dziecka, przeł. Grell B., Warszawa.
mgr, Fundacja dla Edukacji „POLIS”, Nałęczów, Polska. Polska
Prezes „Fundacji dla Edukacji „POLIS”, wieloletni nauczyciel konsultant ds. edukacji wczesnoszkolnej w Polonijnym Centrum Nauczycielskim w Lublinie. Absolwentka Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS w Lublinie i podyplomowych studiów w zakresie pracy edukatorskiej, szkolenia na odległość, emisji głosu. Autorka programów nauczania, materiałów metodycznych dla nauczycieli i podręczników do nauczania języka polskiego dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Jej zainteresowania zawodowe koncentrują się wokół literatury dla dzieci oraz elementarnej nauki czytania i pisania.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
