Zoo Jana Brzechwy a uczenie dzieci języka polskiego jako odziedziczonego
Abstrakt
Literary texts presented to children during Polish as a foreign language classes must be suitable for the purposes of the lesson as well as the learners’ language competence, interests and intellectual and cognitive abilities. Brzechwa’s poems about animals are of great educational and didactic value. The animals represent different features reflected in certain idiomatic expressions that create the linguistic image of the world. Brzechwa’s poems can be used for various linguistic exercises; they can also inspire children to create their own texts.
Słowa kluczowe
inherited language; teaching children; Jan Brzechwa
Bibliografia
Achtelik A., Niesporek-Szamburska B., 2012, Bawimy się w polski 1. Podręcznik do nauki języka polskiego dla dzieci, Katowice.
Achtelik A., Smereczniak M., 2005, Formy teatralne a glottodydaktyka, w: Garncarek P., red., Nauczanie języka polskiego jako obcego i polskiej kultury w nowej rzeczywistości europejskiej, Warszawa.
Bandura E., 2007, Nauczyciel jako mediator kulturowy, Kraków.
Baran M., 2015, Podejście skierowane na działanie w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Telus M., Zinserling A., Henning R.U., red., „Polski w Niemczech. Pismo Federalnego Związku Nauczycieli Języka Polskiego”, nr 3.
Białek M., 2009, Kształcenie międzykulturowe w edukacji językowej, Wrocław.
Brzechwa J., 2013, Brzechwa dzieciom, Poznań.
Brzechwa J., 1981, Wiersze wybrane, oprac. i wstęp Matuszyński R., Warszawa.
Czeniek A., 2014, Aby polski nie stał się językiem obcym – o potrzebie zmian w kształceniu dzieci i młodzieży poza granicami kraju, w: Biedrzycki K., Bobiński W., Janus-Sitarz A., Przybylska R., red., Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, t. 3, Kraków.
Czerkies T., 2012, Tekst literacki w nauczaniu języka polskiego jako obcego (z elementami pedagogiki dyskursywnej), Kraków.
Dawidziak-Kładoczna M., 2008, Wiersze i piosenki w nauczaniu dzieci języka polskiego jako obcego, w: Witkowska-Gutkowska M., Grochala B., red., Teksty i podteksty w nauczaniu języka polskiego jako obcego, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 16, Łódź.
Dunin-Dudkowska A., Trębska-Kerntopf A., 1998, Teksty prymarne, adaptowane i sekundarne w nauczaniu języka polskiego jako obcego na poziomie średnim – problemy i postulaty, w: Ostromęcka-Frączak B., red., Polonistyczna edukacja językowa i kulturowa cudzoziemców. Poziom średni. Stan obecny – problemy – postulaty, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 10, Łódź.
Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, 2003, Warszawa. (ESOKJ)
Fastyn K., 2010, „W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie”, czyli wykorzystanie wierszy Jana Brzechwy w nauczaniu języka polskiego jako obcego na poziomie A2, w: Zarzycka G., Rudziński G., red., Teksty i podteksty w nauczaniu języka polskiego jako obcego – 2, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 17, Łódź.
Garncarek P., 1997, Świat języka polskiego oczami cudzoziemców, Warszawa.
Hajduk-Gawron W., 2013, Arcydzieła literatury polskiej w praktyce glottodydaktycznej. Zaadaptować czytelnika i tekst, w: Hajduk-Gawron W., Madeja A., red., Adaptacje I. Język – Literatura –Sztuka, „Biblioteka Postscriptum Polonistycznego”, nr 3, Katowice.
Komorowska H., 2005, Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa.
Kowalski M., 2005, Między nami graczami. Gry dydaktyczne na motywach lektur szkolnych, Gdańsk. Kozłowski A., 1991, Literatura piękna w nauczaniu języków obcych, Warszawa.
Krupa Z., 1999, Nauczanie polskiego jako obcego dzieci (6–10 lat) i młodzieży (10–14 lat) w okręgu Nord-Pas-de-Calais w północnej Francji, w: Michalewska M.T., red., Problemy edukacji lingwistycznej, Katowice.
KSV, 2014: Kaj sončece vidi. Poljske otroške pesmi v prevodu študentov ljubljanske polonistike, wybór i tłum. Balažic K. i in., oprac. Nowakowska M.M., Lublana.
Lewiński P., 2001, Oto polska mowa, Wrocław.
Lipińska E., Pukas-Palimąka D., 2009, Literatura polska w szkołach polonijnych, w: Cudak R., red., Literatura polska w świecie, t. 1, Zagadnienia recepcji i odbioru, Katowice.
Lipińska E., Seretny A., 2012, Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego na przykładzie chicagowskiej diaspory polonijnej, Kraków.
Lipińska E., Seretny A., 2011, Nowoczesne nauczanie języka odziedziczonego w szkołach polonijnych, w: http://dziennikzwiazkowy.com/sprawy-polonijne/nowoczesne-nauczanie-jzyka-odziedziczonego-w-szkoach-polonijnych/ [dostęp: 22.09.2017].
Madeja A., Morcinek B., 2007, Polski mniej obcy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla średnio zaawansowanych, Katowice.
Markowski G., 2001, Funkcje stymulacyjne technik zabawowych w procesie akwizycji języków obcych dzieci na przykładzie języka francuskiego, w: Arabski J., red., Teoria i praktyka dydaktyki języków obcych dzieci w młodszym wieku szkolnym, Katowice.
Miodunka W., 2004, Kompetencja socjokulturowa w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Zarys programu nauczania, w: tegoż, red., Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Kraków.
Podgórska A., 2005, Wielka księga zgadywanek, Kraków.
Siek-Piskozub T., 2001, Uczyć się, bawiąc. Strategia ludyczna na lekcji języka obcego, Warszawa.
Skorek E.M., 1999, Księga zagadek. 3880 zagadek dla młodszych i starszych dzieci, Kraków.
Torenc M., 2007, Nauczanie międzykulturowe – implikacje glottodydaktyczne, Wrocław.
Wacławski A., 2017, Rysowane wierszyki, Poznań.
Yeatman R., 1993, Księga gier i zabaw. Ponad 1000 gier opowiedzianych w wielobarwnych obrazkach dla różnych grup dziecięcych, w domu i na podwórku, przeł. Kachel M., Racibórz.
Zarzycka G., 2010, „Teatr czytelników” jako dialog z tekstem literackim (na przykładzie inscenizacji wiersza Wisławy Szymborskiej »Pogrzeb«, w: Zarzycka G., Rudziński G., red., Teksty i podteksty w nauczaniu języka polskiego jako obcego – 2, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 17, Łódź.
dr, Katedra polonistyki, Uniwersytet w Lublanie, Słowenia. Słowenia
https://orcid.org/0000-0002-3307-5338
Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół JOS i stereotypów, a także reklamy, frazeologii, reguł poprawnej wymowy oraz glottodydaktyki. Autorka wielu publikacji naukowych, m.in. rozdziału Czas na... stereotyp chłopaka i jego modyfikacje (na przykładzie wypowiedzi młodzieży) we współautorskiej książce: Czas na... Język i dydaktyka w badaniach młodych naukowców (Katowice 2015, współautorki: A. Guzy, D. Jagodzińska, A. Zok-Smoła), a także artykułów: Samogłoskowe problemy polszczyzny (emisja głosu, prawidła wymowy w świetle nauczania JPjO) (Katowice 2007), Frazeologia w reklamie – łakomy kąsek dla edukacji szkolnej (Katowice 2005).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
