Język edukacji szkolnej w integracyjnym modelu wsparcia ucznia z doświadczeniem migracji w rodzinie
Abstrakt
The number of students with migrant experiences at Polish schools is increasing. This group includes both foreign students and Polish students coming back from emigration together with their parents. They receive educational support in order to facilitate their adaptation and integration. Those students are taught how to communicate at school and study in Polish, which means that they are taught the language of school education. Teaching the language of school education can be located in between foreign language didactics and native language didactics. The article describes the relation between teaching Polish as a language of school education and teaching Polish as a foreign language. The most important aspect of teaching a foreign language is to prepare a learner to communicate in everyday life and professional life situations. Efficiency is essential here; language correctness is of secondary importance. The most important element in the process of teaching the language of education is to develop the language skills that will enable a student to communicate at school, gain new knowledge and use it effectively. It requires different educational content, teaching methodology and requirements. The article presents the reflection on teaching the language of education with reference to the Polish educational system.
Bibliografia
Baumann K., 2014, Psychologia dziecka migrującego w kontekście wielokulturowości – przykład Szwecji, „Języki Obce w Szkole”, nr 3.
Beacco Jean-Claude et al., 2015, Guide pour le développement et la mise en œuvre de curriculums pour une éducation plurilingue et interculturelle, Council of Europe.
Błeszyńska K.M, 2010, Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych – perspektywa szkoły. Raport z badań, Warszawa.
Bernacka-Langier A. et al., 2010, Ku wielokulturowej szkole w Polsce. Pakiet edukacyjny z programem nauczania języka polskiego jako drugiego dla I, II i III etapu kształcenia (w szkołach m. st. Warszawy), Warszawa.
Butarewicz-Głowacka A., 2015, Nie(równość) szans edukacyjnych uczniów cudzoziemskich w polskiej szkole – komunikat z badań, „Parezja”, nr 2(4).
Cummins J., 2008, BICS and CALP: Empirical and Theoretical Status of the Distinction, in: Street B. & Hornberger N.H., eds, Encyclopedia of Language and Education, 2nd ed., vol. 2: Literacy, New York.
Grzymała-Moszczyńska H. i in., 2015, (Nie)łatwe powroty do domu? Badanie funkcjonowania dzieci i młodzieży powracających z emigracji, Warszawa, http://nielatwepowroty.pl/wp-content/uploads/2015/12/nielatwe-powroty-raport.pdf [dostęp: 10.05.2017].
Harte J., 2016, Education of migrant children: Education policy responses for the inclusion of migrant chil- dren in Europe, Santa Monica. https://www.rand.org/pubs/research_reports/RR1655.html [dostęp: 30.05.2017].
Kubin K., Świerszcz J., 2011, Wyzwania dla szkoły różnorodnej. Wstępna analiza mechanizmów wykluczania dzieci i rodzin migranckich w strukturach szkoły w Polsce, w: Paszko A., red., Edukacja międzykulturowa w Polsce wobec nowych wyzwań, Kraków.
Lesaux N.K. et al., 2006, Development of literacy of language minority learners, in: August D.L. & Shanahan T., eds, Developing literacy in a second language: Report of the National Literacy Panel, Mahwah, NJ.
Lipińska E, Seretny A., 2013, Nie swój lecz i nie obcy – język odziedziczony w perspektywie glottodydaktycznej, materiały pokonferencyjne, w: Młoda polska emigracja w UE jako przedmiot badań psychologicznych, socjologicznych i kulturowych EuroEmigranci.PL, Kraków, http://www.euroemigranci.pl/dokumenty/pokonferencyjna/Seretny_Lipinska.pdf [dostęp: 12.06.2017].
Luciak M., 2006, Minority Schooling and Intercultural Education: A Comparison of Recent Developments in the Old and New EU Member States, “Intercultural Education”, vol. 17, no. 1.
Miodunka W., 2013, Podejście zorientowane na działanie w nauczaniu języków obcych: od (małych) zadań do (dużych) projektów, „Języki Obce w Szkole”, nr 2.
MEN, 2016, Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem, http://new.ore.edu.pl/index.php/ppko/ [dostęp: 14.06.2017].
Ministerstwo Opieki Społecznej, 2008, Dz.U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 – tekst jednolity (z późniejszymi zmianami), Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dział II, Rozdział 5 Integracja cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, https://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/File/Departament%20Pomocy%20Spolecznej/cudzoziemcy%20uchodzcy/ustawa_o_pomocy _spolecznej_12.03.04.pdf [dostęp: 15.06.2017].
Nikitorowicz J., 2011, „My i Oni”, w: Paszko A., red., Edukacja międzykulturowa w Polsce wobec nowych wyzwań, Kraków.
OECD, 2017, International Migration Outlook 2017, Paris.
OECD, 2010, 2010 International Migration Outlook: Migration key to longterm economic growth, Paris. OECD, 2006, Where Immigrant Students Succeed – A Comparative Review of Performance and Engagement in PISA 2003, Paris.
Pamuła-Behrens M., Szymańska M., 2017, Uczenie uczniów z doświadczeniem migracji. Analiza potrzeb, http://filpolska.up.krakow.pl/wp-content/uploads/2018/03/raport.pdf
Reiss J., 2005, Teaching Content to English Language Learners, Pearson Education ESL, NY. Schleppegrell M.J., 2012, Academic Language in Teaching and Learning Introduction to the Special Issue, „The Elementary School Journal”, vol. 112, no. 3, Chicago, http://www.jstor.org/stable/10.1086/663297 [dostęp: 06.07.2012].
Skaczkowska B., 2016, Kształcenie dzieci przybywających z zagranicy w polskim systemie oświaty – oddziały przygotowawcze, Warszawa.
Snow C.E., Burns S. & Griffin P., eds, 1998, Preventing reading difficulties in young children, Washington.
Świętek A. i in., 2014, Jak edukować dzieci romskie? Propozycje dla nauczycieli w zakresie kształcenia romskiej mniejszości etniczne, Kraków, http://geografia.up.krakow.pl/wp-content/uploads/2015/03/Swietek_Kurek_Osuch_Rachwal_2014_Jak_edukowac1.pdf [dostęp: 10.04.2017].
Wiszejko-Wierzbicka D., 2012, Specjalne potrzeby ucznia czy szkoły? Przewodnik po edukacji włączającej pomocą w rozwijaniu kształcenia i uczestnictwa w życiu szkoły, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, nr 3(4).
dr hab. prof. UP, Centrum Badań nad Edukacją i Integracją Migrantów, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0002-4809-7185
Kierowniczka Pracowni Dydaktyki Języka Polskiego jako Obcego i Drugiego oraz Centrum Badań nad Edukacją i Integracją Migrantów. Specjalistka w zakresie wczesnego nauczania języków obcych, nauczania języka edukacji szkolnej uczniów z doświadczeniem migracji, autonomii nauczania, indywidualizacji, a także uczenia zdalnego i doskonalenia zawodowego nauczycieli języków obcych. Koordynatorka polskich wersji Europejskiego Portfolio Językowego dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, współautorka podstawy programowej wychowania przedszkolnego w zakresie przygotowania dzieci do posługiwania się językiem obcym. Autorka i redaktorka licznych publikacji z zakresu glottodydaktyki i metodyki nauczania języków obcych – są to m.in.: Metodyka nauczania języków obcych w kształceniu zintegrowanym (Warszawa 2003 i n.), Nauka czytania w języku obcym w okresie wczesnoszkolnym. Teoria i praktyka (Kraków 2012).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
