O możliwości kooficjalizacji języka polskiego na terenie brazylijskich municypiów
Abstrakt
The article aim is in presenting the possibilities that the latest Brazilian language policy creates for Polish as well as other minority languages. The most important seems to be the idea of co-oficialization [cooficialização] of minority languages at the Brazilian municipalities. It has been compared with the Polish Ethnic and National Minorities and Regional Languages Act. Such comparison enables emphasising the specificity of Brazilian legislation. The article also contains basic information concerning the presence of the Polish language in Brazilian public space.
Słowa kluczowe
Polish language in Brazil; language policy; co-official language
Bibliografia
Bagno M., 2015, Preconceito linguístico, São Paulo.
Constituição da República Federativa do Brasil, 1998, Brasília http://www.planalto.gov.br/ccivil_03/constituicao/constituicao.htm [dostęp: 29.09.2017].
Foerste E., Peres E.P., Küster S., 2016 Política linguísticas e o ensino bilíngue português-pomerano em Santa Maria de Jetibá, Espírito Santo, “matraga”, nr 38 http://www.epublicacoes.uerj.br/index.php/matraga/article/download/20780/18155 [dostęp: 29.09.2017].
Guia de Pesquisa e Documentação para o Inventário Nacional da Diversidade Linguística. Vol. 1: Patrimônio cultural e diversidade linguística, 2014, Brasília.
Klidzio N., 2016, Język polski i kultura polska w Brazylii: kiedyś i teraz, w: Miodunka W., Seretny A., red., Język, literatura i kultura polska w świecie, Kraków.
Kula M., 2012, Polono-brazylijczycy i parę kwestii im bliskich, Warszawa.
Lei N° 10.436 de 25 de abril de 2002 (Lei da Língua Brasileira de Sinais). Diário Oficial da União – Seção 1–25/04.2002, s. 23.
Lipińska E., Seretny A., 2009, O polszczyźnie literackiej na obczyźnie, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2 (4).
Malczewski Z., 2016, Nauczanie języka polskiego w Brazylii. Od szkół polskich osadników do polonistyki na brazylijskich uczelniach federalnych, w: Miodunka W., Seretny A., red., Język, literatura i kultura polska w świecie, Kraków.
Mazurek J., 2006, Kraj a emigracja: ruch ludowy wobec wychodźstwa chłopskiego do krajów Ameryki Łacińskiej (do 1939), Warszawa.
Miodunka W., 2003, Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii. W stronę lingwistyki humanistycznej, Kraków.
Morello R., red., 2015, Leis e línguas no Brasil. O processo de cooficialização e suas potencialidades, Florianópolis. O Brasil Indígena, 2013, Brasília http://www.funai.gov.br/arquivos/conteudo/ascom/2013/img/12-Dez/pdf-brasil-ind.pdf [dostęp 29.09.2017].
Oliveira G., 2008, Pluriliguismo no Brasil, Brasília http://www.lacult.unesco.org/docc/Plurilinguismo_no_Brasil.pdf [dostęp 29.09.2017].
Oliveira G., 2015, A cooficialização de línguas em nível municipal no Brasil: direitos linguísticos, inclusãoe cidadania, w: Morello R., red., Leis e línguas no Brasil. O processo de cooficialização e suas potencialidades, Florianópolis.
Orzeł-Dereń K., 2013, Śladami polskich kolonistów w Brazylii. Historia osadnictwa na terenach Santana, Kraków.
Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Dz.U. z 2005 r. Nr 17, poz. 141; Dz.U. Nr 62, poz. 550.
Ustawa z dnia 7 września 1999 r. o systemie oświaty, Dz.U. z 1991 r. Nr 95, poz. 425.
Wachowicz R., 1970, As escolas da colonização polonesa no Brasil, w: Anais da Comunidade Brasileiro-Polonesa, t. 2, Curitiba.
mgr, Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0003-3896-211X
Lektor języka portugalskiego. Zajmuje się historią i obecną sytuacją języka polskiego w Brazylii oraz polityką językową w Europie i Ameryce Południowej. Opublikował teksty: Pogranicze w twórczości Ádáma Bodora (2010), Conceptualização da actividade mental na língua portuguesa (współautor, 2011), Rumantsch grischun – ponaddialektalny język retoromański w Szwajcarii (2012).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).