Wykorzystanie podejścia międzykulturowego w nauczaniu języka polskiego w Chinach na przykładzie kuchni
Abstrakt
W artykule przedstawiono zagadnienia związane z wykorzystaniem podejścia międzykulturowego w nauczaniu języka polskiego jako obcego w Chinach. Rozważania skupiają się wokół kuchni i jedzenia w ogóle. Warunkiem skutecznej komunikacji jest nie tylko opanowanie reguł gramatycznych i słownictwa, ale także znajomość zasad panujących w kraju rozmówcy, uwarunkowań socjolingwistycznych i socjokulturowych. Materiał przykładowy pochodzi ze zbiorów autorki zgromadzony podczas pracy na uniwersytetach azjatyckich. Podejście międzykulturowe w nauczaniu polskich zachowań językowo-kulturowych w Państwie Środka wymaga zastosowania innych praktyk i rozwiązań niż w europejskim kręgu kulturowym.
Słowa kluczowe
polonistyka w Chinach; socjokulturowy; socjolingwistyczny; międzykulturowy
Bibliografia
Choi S‑E., 2018, Znaczenie komunikacji międzykulturowej w nauczaniu języka polskiego w Korei, w: Tambor J., red. całości, Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy, t. V: Achtelik A., Graboń K., red., W kręgu (glotto)dydaktyki, Katowice.
Gębal P.E., 2004a, Realioznawstwo w nauczaniu języka niemieckiego, w: Miodunka W.T., red., Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stan obecny – programy nauczania – pomoce dydaktyczne, Kraków.
Gębal P.E., 2004b, Program nauczania cudzoziemców realiów polskich, w: Miodunka W.T., red., Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stan obecny – programy nauczania – pomoce dydaktyczne, Kraków.
Jacoby M., 2016, Chiny bez makijażu, Warszawa.
Janowska I., Lipińska E., Rabiej A., Seretny A., Turek P., red., 2016, Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C1 (PNJPJO), Kraków.
Jelonkiewicz M., 2004, Wiedza o Polsce jako element nauczania cudzoziemców języka polskiego. Przegląd wybranych materiałów dydaktycznych i pomocniczych, w: Miodunka W.T., red., Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stan obecny – programy nauczania – pomoce dydaktyczne, Kraków.
Li Y., 2012, Po polsku nie tylko się mówi! Metodyka nauczania kultury w dydaktyce polonistycznej w Chinach, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2 (10).
Lisowski T., 2006, Specyfika nauczania języka polskiego na Dalekim Wschodzie. Polonistyka w Hankuk University of Foreign Studies w Seulu, „Postscriptum”, nr 2 (52).
Malejka J., 2008, Potomkowie smoka o sobie samych, czyli o autostereotypie Chińczyków, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 1 (1).
Malejka J., 2010, Na głęboką wodę – o zaletach (i wadach) komunikowania się z Chińczykami wyłącznie po polsku, w: Spotkania Polonistyk Trzech Krajów – Chiny, Korea, Japonia. Międzynarodowa Konferencja Akademicka, rocznik 2009, Tokio.
Małolepsza M., Szymkiewicz A., 2006, Hurra!!! Po polsku 1, Kraków.
Marcjanik M., 2008, Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa.
Miodunka W.T., 2004, Kompetencja socjokulturowa w nauczaniu polskiego jako obcego. Zarys programu nauczania, w: Miodunka W.T., red., Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stan obecny – programy nauczania – pomoce dydaktyczne, Kraków.
Morcinek B., 2010, Tłumaczenie kultur – oswajanie kultur? Kilka uwag o kuchni, w: Spotkania Polonistyk Trzech Krajów – Chiny, Korea, Japonia. Międzynarodowa Konferencja Akademicka, rocznik 2009, Tokio.
Morcinek‑Abramczyk B., 2016, Polski jest prosty! Podręcznik do nauki języka polskiego dla osób japońskojęzycznych, Katowice.
Prizel‑Kania A., Bucko D., Majcher‑Legawiec U., Sowa K., 2016, Po polsku po Polsce. Podręcznik do nauczania języka polskiego jako obcego oraz kultury polskiej dla początkujących, Kraków.
Stempek I., Stelmach A., Dawidek S., Szymkiewicz A., 2013, Polski krok po kroku 1, Kraków.
Tambor J., 2015, Egzotyzmy kulinarne w i na języku Polaków. Rozważania o jedzeniu, mówieniu i pisaniu, w: Spotkania Polonistyk Trzech Krajów – Chiny, Korea, Japonia. Międzynarodowa Konferencja Akademicka, rocznik 2014/2015, Tokio.
Tambor J., 2018, Pierwsze, drugie i…co dalej, w: Spotkania Polonistyk Trzech Krajów – Chiny, Korea, Japonia. Międzynarodowa Konferencja Akademicka, rocznik 2018/2019, Seul.
Wacławek M., Wtorkowska M., 2018a, Powiedz mi, co jesz, a powiem ci, kim jesteś – o kulinariach w Słowenii, w: Grochala B., Dembowska‑Wosik I., red., „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 25.
Wacławek M., Wtorkowska M., 2018b, Przez jedzenie do języka… polskiego – o kulinariach oczami Polaków i Słoweńców, w: Lech‑Kirstein D., red., Bariery i pomosty w języku i kulturze, Opole.
Zarzycka G., 2008, Opis pedagogiki zorientowanej na rozwój kompetencji i wrażliwości interkulturowej, w: Miodunka W.T., Seretny A., red., W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku, Kraków.
Zarzycka G., 2018, Podejście interkulturowe w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Bilans i perspektywy, w: Tambor J., red. całości, Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy, t. V: Achtelik A., Graboń K., red., W kręgu (glotto)dydaktyki, Katowice.
Żydek‑Bednarczuk U., 2015, Spotkanie kultur. Komunikacja i edukacja międzykulturowa w glottodydaktyce, Katowice.
Shanghai International Studies University Chiny
https://orcid.org/0000-0001-6545-7675
Jagna Malejka – dr, Wydział Studiów Rosyjskich i Euroazjatyckich, Szanghajski Uniwersytet Studiów Międzynarodowych (School of Russian i Eurasian Studies, Shanghai International Studies University), Shanghai, Chiny.
Obecnie uczy języka i kultury polskiej na Szanghajskim Uniwersytecie Studiów Międzynarodowych. W Chinach i Japonii przepracowała łącznie ponad 13 lat. Autorka i współautorka artykułów na temat chińskiej grzeczności językowej i form adresatywnych, autostereotypu Chińczyków, zapożyczeń japońskich w polszczyźnie oraz nauczania języka polskiego i kultury polskiej w Azji. Współredagowała wiele publikacji, m.in. tomy pokonferencyjne: Spotkania Polonistyk Trzech Krajów — Chiny, Korea, Japonia (miejsce: Pekin 2011, Tokio 2015), Obrazkowy słownik języka chińskiego (Pekin 2010), Współczesny język chiński. Podręcznik dla studentów polskojęzycznych (Pekin 2010), Polski jest prosty! Podręcznik do nauki języka polskiego dla osób japońskojęzycznych (Katowice 2016).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
