Kaśka Kariatyda już tu nie mieszka. Temat niechcianej ciąży i aborcji w nowej prozie kobiet
Abstrakt
The article discusses the literary representations of the experience of unwanted pregnancy and abortion in new women’s prose. The author of the article refers to the novels published between 2003 and 2016. He considers the previously conducted research on the same subject (especially that of Agnieszka Mrozik). However, he concentrates mainly on the prose created in the last few years. He is above all interested in changes regarding the problem of unwanted pregnancy and abortion that occurred after 1989. When writing about this aspect of female experience has appeared in new prose, it is usually about the past and used to question the morality of the Polish People’s Republic. Recently the problem of unwanted pregnancy seems to be non‑existent as all issues pertaining to maternity are solved in a similar way: despite initial hesitations the heroines of the novels decide to have babies and never regret their choice. In this context Aleksandra Zielińska’s novel Przypadek Alicji (The case of Alice) seems to be especially interesting. Considerations concerning this novel appear in the final part of the article.
Słowa kluczowe
unwanted pregnancy; abortion; woman's prose; novel
Bibliografia
Badinter E., 2010, Konflikt: kobieta i matka, przeł. Jedliński J., Warszawa.
Bargielska J., 2010, Obsoletki, Wołowiec.
Bator J., 2009, Piaskowa Góra, Warszawa.
Dzido M., 2006, Ślad po mamie, Kraków.
Języki aborcji, 2006, dyskusja z udziałem Bratkowskiej K., Dunin K., Dzido M., Graff A., Szczuki K., „Ha!art”, nr 25.
Krenz K., 2008, W ogrodzie Mirandy, Kraków.
Mrozik A., 2012, Akuszerki transformacji. Kobiety, literatura i władza w Polsce po 1989 roku, Warszawa.
Nowacki D., 2011, Kto im dał skrzydła. Uwagi o prozie, dramacie i krytyce (2001–2010), Katowice.
Nowakowska A.M., 2013, Dziunia, Warszawa.
Nowakowska A.M., 2015, Dziunia na uniwersytetach, Warszawa.
Plebanek G., 2005, Dziewczyny z Portofino, Warszawa.
Plebanek G., 2006, Pudełko ze szpilkami, Warszawa.
Plebanek G., 2016, Pani Furia, Kraków.
Rogińska N., 2016, Pokalane poczęcia, Warszawa.
Stachula M., 2015, Idealna, Kraków.
Szczuka K., 2004, Milczenie owieczek. Rzecz o aborcji, Warszawa.
Szwaja M., 2004, Zapiski stanu poważnego, Warszawa.
Szybowicz E., 2016, Wstyd czy duma? Niechciana ciąża i aborcja w peerelowskich i współczesnych powieściach dla dziewcząt, „Teksty Drugie”, nr 4.
Terakowska D., 2005, Ono, Kraków.
Zielińska A., 2014, Przypadek Alicji, Warszawa.
dr hab., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego, Katowice, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0001-8274-8845
Zajmuje się polską prozą i krytyką literacką przełomu XX i XXI wieku. W ostatnich latach opublikował m.in. książki Kto im dał skrzydła. Uwagi o prozie, dramacie i krytyce (2001–2010) (2011) oraz Ukosem. Szkice o prozie (2013).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
