Myślenie (z) gąszczem. O relacyjnych narracjach w czasach antropocenu na przykładzie epigenetyki. Perspektywa feministycznego nowego materializmu

Monika Rogowska-Stangret

doi:10.31261/PS_P.2023.32.14

Published: 2023-12-15

Vol. 32 No. 2 (2023)

Thinking (with) the Thicket. On Relational Thinking in Times of the Anthropocene on the Example of Epigenetics. Feminist New Materialist Perspective

Monika Rogowska-Stangret

Section: GEologos. In search of new alliances

https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.32.14

Abstract

In her article, Monika Rogowska-Stangret reflects on the kind of humanities that might be adequate for the epoch of the Anthropocene, when both the conditions of living on the planet Earth and traditional modes of thinking have been destabilized. Drawing inspiration mainly from two trends in contemporary philosophy, critical posthumanism and feminist new materialisms, the author suggests relational thinking as a response to the Anthropocene. She characterizes relational thinking (sometimes referred to as thinking (with) the thicket) with reference to one example, epigenetics. She defines thinking (with) the thicket and explains the notion of epigenetics and its concerns. Finally, she addresses three challenges that humanities are faced with in the Anthropocene, thinking with “unruly edges” (thinking outside dualism and “modern constitution”), thinking (with) scales, and, finally, thinking the human being outside the poisoner-savior logic.

Keywords:

the Anthropocene , critical posthumanism , feminist new materialisms , relational thinking

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Rogowska-Stangret, M. (2023). Thinking (with) the Thicket. On Relational Thinking in Times of the Anthropocene on the Example of Epigenetics. Feminist New Materialist Perspective. Postscriptum Polonistyczne, 32(2), 1–21. https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.32.14

Cited by / Share

References

Alaimo S., 2008, Trans-Corporeal Feminisms and the Ethical Space of Nature, in: Material Feminisms, eds. S. Alaimo, S. Hekman, Indiana University Press, Bloomington, Indianapolis, s. 237–264.
Google Scholar

Åsberg C., Cielemęcka O., 2020, Myślenie planetarne i nowa humanistyka. Rozmowa Olgi Cielemęckiej z Cecilią Åsberg, „Czas Kultury”, nr 2, 30.07.2020, https://czaskultury.pl/czytanki/myslenie-planetarne-i-nowa-humanistyka/ [dostęp: 30.11.2022].
Google Scholar

Barad K., 2007, Meeting the Universe Halfway: Quantum Physics and the Entanglement of Matter and Meaning, Duke University Press, Durham.
Google Scholar

Bauman Z., 2012, Etyka ponowoczesna, przeł. J. Bauman, J. Tokarska-Bakir, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Bednarek J., 2018, „Nie nasze dzieci”. Naturalizm, reprodukcyjny futuryzm i potworne macierzyństwo, „Etyka”, t. 57, s. 101–119, https://doi.org/10.14394/41.
Google Scholar

Bińczyk E., 2018, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Braidotti R., 2014, Po człowieku, przeł. J. Bednarek, A. Kowalczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Braidotti R., 2019, Cztery tezy na temat feminizmu po człowieku, przeł. A. Derra, „Avant”, t. 10, nr 3, s. 1–25, https://doi.org/10.26913/avant.2020.03.03.
Google Scholar

Budziszewska M., Kardaś A., Bohdanowicz Z., red., 2021, Klimatyczne ABC. Interdyscyplinarne podstawy współczesnej wiedzy o zmianie klimatu, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar

Churchland P.S., 2013, Moralność mózgu. Co neuronauka mówi o moralności, przeł. M. Hohol, N. Marek, Copernicus Center Press, Kraków.
Google Scholar

Cielemęcka O., Rogowska-Stangret M., red., 2018, Feministyczne nowe materializmy: usytuowane kartografie, E-naukowiec, Lublin.
Google Scholar

Davis N., 2017, Material Culture: Epigenetics and the Molecularisation of the Social, in: What if Culture was Nature all Along?, ed. V. Kirby, Edinburgh University Press, Edinburgh, s. 110–133.
Google Scholar

Deleuze G., Guattari F., 2015, Tysiąc plateau, przekł. zbiorowy, red. merytoryczna J. Bednarek, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa.
Google Scholar

Despret V., 2021, Wszystko dla naszych zmarłych. Opowieści tych, co zostają, przeł. U. Kropiwiec, Karakter, Kraków.
Google Scholar

Dolphijn R., van der Tuin I., 2018, Nowy materializm. Wywiady i kartografie, przeł. J. Czajka i in., Fundacja Machina Myśli, Gdańsk–Poznań–Warszawa.
Google Scholar

Grusin R., ed., 2017, Anthropocene Feminism, University of Minnesota Press, Minneapolis–London.
Google Scholar

Happe K.E., 2017, Genetics and Epigenetics, in: Matter, ed. S. Alaimo, Macmillan Interdisciplinary Handbooks, Macmillan Reference USA, Farmington Hills, Michigan, s. 347–359.
Google Scholar

Haraway D., 2008, Wiedze usytuowane. Kwestia nauki w feminizmie i przywilej ograniczonej/częściowej perspektywy, przeł. A. Czarnacka, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0062haraway1988.pdf [dostęp: 23.07.2018].
Google Scholar

Haraway D., 2012, Manifest gatunków stowarzyszonych, przeł. J. Bednarek, w: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, s. 241–260.
Google Scholar

Haraway D., 2016, Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene, Duke University Press, Durham.
Google Scholar

Keller E.F., 2000, The Century of the Gene, Harvard University Press, Cambridge–London.
Google Scholar

Kirby V., 2011, Quantum Anthropologies: Life at Large, Duke University Press, Durham–London.
Google Scholar

Latour B., 2011, Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium z antropologii symetrycznej, przeł. M. Gdula, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Latour B., 2015, Telling Friends from Foes in the Time of the Anthropocene, in: The Anthropocene and the Global Environmental Crisis: Rethinking Modernity in a New Epoch, eds. C. Hamilton, C. Bonneuil, F. Gemenne, Routledge, New York, s. 145–155.
Google Scholar

Lloyd G., 1984, The Man of Reason: ‘Male’ & ‘Female’ in Western Philosophy, Methuen, London.
Google Scholar

Lucchesi J.C., 2021, Epigenetyka, przeł. F. Fierek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Magnason A.S., 2020, O czasie i wodzie, przeł. J. Godek, Karakter, Kraków.
Google Scholar

Manifest ekomodernistyczny, 2015, https://thebreakthrough.org/manifesto/manifest-ekomodernistyczny-j%C4%99zyk-polski [dostęp: 5.10.2023].
Google Scholar

Moore J.W., red., 2021, Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, przeł. K. Hoffmann, P. Szaj, W. Szwebs, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar

Morton T., 2010, The Ecological Thought, Harvard University Press, Cambridge–London.
Google Scholar

Nixon R., 2013, Slow Violence and the Environmentalism of the Poor, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.
Google Scholar

O’Connell M., 2020, Być maszyną. Przygody wśród cyborgów, utopistów, hakerów i futurystów w ich skromnych staraniach, by rozwiązać problem śmierci, przeł. A. Małecka, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Google Scholar

Rogowska-Stangret M., 2019, Think We Must! (Otherwise), „Philosophy Today”, vol. 63, no. 4, s. 823–844, https://doi.org/10.5840/philtoday20191218294.
Google Scholar

Rogowska-Stangret M., 2021, Być ze świata. Cztery eseje o etyce posthumanistycznej, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Rogowska-Stangret M., 2023, Międzyskalowe języki antropocenu, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica”, t. 11, s. 32–46, https://doi.org/10.24917/23534583.11.3.
Google Scholar

Tsing A., 2018, Krnąbrne krawędzie: grzyby jako gatunki towarzyszące, przeł. M. Rogowska-Stangret, w: Feministyczne nowe materializmy: usytuowane kartografie, red. O. Cielemęcka, M. Rogowska-Stangret, E-naukowiec, Lublin, s. 71–87.
Google Scholar

van der Tuin I., Verhoeff N., 2022, Critical Concepts for the Creative Humanities, Rowman & Littlefield, Lanham–Boulder–New York–London.
Google Scholar

Żylińska J., 2014, Minimal Ethics for the Anthropocene, Open Humanities Press, Ann Arbor.
Google Scholar

Monika Rogowska-Stangret

m.rogowska-stangret@uwb.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-8317-8562

Affiliation:

University of Bialystok Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

MONIKA ROGOWSKA-STANGRET – PhD, Department of Philosophy, University of Białystok, Białystok, Poland.
Philosopher conducting research at the intersection of feminist philosophy, environmental humanities and posthumanism, translator. Currently, she is the head of the OPUS 23 research project funded by the National Science Centre entitled “Anthropocene Ethics. Redefining the Concept of the Human in Posthuman Philosophy” (no. 2022/45/B/HS1/00849). Her publications include two books: Ciało – poza innością i tożsamością. Trzy figury ciała w filozofii współczesnej [The Body – Beyond Otherness and Sameness. Three Figures of the Body in Contemporary Philosophy] (Gdańsk 2016, 2019) and Być z e świata. Cztery eseje o etyce posthumanistycznej [To Be o f the World. Four Essays on Posthumanist Ethics] (Gdańsk 2021); she is the editor in chief of “Matter: Journal of New Materialist Research”

Vol. 32 No. 2 (2023)
Published: 2023-03-29

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit

Thinking (with) the Thicket. On Relational Thinking in Times of the Anthropocene on the Example of Epigenetics. Feminist New Materialist Perspective

Abstract

Keywords:

Monika Rogowska-Stangret

Information