Pisarz i protest. Szkic do dysydenckiego portretu Borisa Akunina


Abstrakt

Niniejszy tekst odwołuje się do publicznej biografii ostatnich lat jednego z najpoczytniejszych współczesnych rosyjskich pisarzy — Borysa Akunina. W ramach działalności politycznej Grigorij Czchartiszwili występował pod własnym nazwiskiem, aktywnie wspierając ruch antyputinowski podczas protestów 2011-2012 roku. Zdobyte w tej działalności doświadczenie oraz wydarzenia polityczne ostatnich dziesięciu lat przyniosły mu spore rozczarowanie i zaowocowały losem ekspata. Przy okazji jednak, zmobilizowany przez okoliczności, Akunin otworzył nowy projekt literacki pod tytułem История Российского Государвства (Historia państwa rosyjskiego), który ma być jego autorską próbą odpowiedzi na odwieczne pytania o Rosję. 


Słowa kluczowe

Boris Akunin; protesty; dysydent; Putin; Rosja

Akunin, Boris. “Bokh i Shel’ma.” https://www.youtube.com/watch?v=wIioj0oA4bY. Accessed 10 March 2021 [Борис, Акунин. “Бох и Шельма.” https://www.youtube.com/watch?v=wIioj0oA4bY. Дата обращения: 10 марта 2021].

Akunin, Boris. “F.A.Q.” https://borisakunin.livejournal.com/71491.html. Accessed 10 March 2021 [Акунин, Борис. “F.A.Q.” https://borisakunin.livejournal.com/71491.html. Дата обращения: 10 марта 2021].

Akunin, Boris. “Moya strana okkupirovana vragom.” https://www.bbc.com/russian/society/2015/04/150415_boris_akunin_interview. Accessed 10 March 2021 [Борис, Акунин. “Моя страна оккупирована врагом.” https://www.bbc.com/russian/society/2015/04/150415_boris_akunin_interview. Дата обращения: 10 марта 2021].

Akunin, Boris. “O mesyatse marte i roli lichnosti v istorii.” https://borisakunin.livejournal.com/144058.html. Accessed 10 March 2021 [Акунин, Борис. “О месяце марте и роли личности в истории.” https://borisakunin.livejournal.com/144058.html. Дата обращения: 10 марта 2021].

Akunin, Boris. “Ostorozhno, dveri zakryvayut’sya. Sleduyushchaya ostanovka…(zapiski veterana).” https://borisakunin.livejournal.com/139777.html. Accessed 10 March 2021 [Акунин, Борис. “Осторожно, двери закрываются. Следующая остановка… (записки ветерана).” https://borisakunin.livejournal.com/139777.html. Дата обращения: 10 марта 2021].

Akunin, Boris. “Vo subbotu, den’ nenastnyy. (Otvechayu na voprosy).” https://borisakunin.livejournal.com/135653.html. Accessed 10 March 2021 [Акунин, Борис. “Во субботу, день ненастный. (Отвечаю на вопросы).” https://borisakunin.livejournal.com/135653.html. Дата обращения: 10 марта 2021].

Baryshnikov, Valentin. “Pisatel’ Boris Akunin o tom, kak nazyvayet’sya to, chto proiskhodit seychas v Rossii.” https://www.svoboda.org/a/24426640.html. Accessed 12 March 2021 [Барышников, Валентин. “Писатель Борис Акунин — о том, как называется то, что происходит сейчас в России.” https://www.svoboda.org/a/24426640.html. Дата обращения: 11 марта 2021].

Bennetts, Mark. Dokopać Kremlowi. Walka rosyjskich dysydentów o odsunięcie Putina od władzy. Transl. Wąsiński, Jan, Wolak, Paweł. Warszawa: Muza S.A. 2014.

Chodorkowski, Michaił. Będę walczył o wolność. Transl. Redlich, Jerzy. Warszawa: Wydawnictwo Albatros A. Kuryłowicz, 2011.

Chodorkowski Michaił, Gieworkian, Natalia. Więzień Putina. Transl. Sowińska, Agnieszka. Warszawa: Agora Wydawnictwo Czarne, 2012.

“Deyateli kul’tury Rossii — v podderzhku pozitsii Prezidenta po Ukraine i Krymu.” https://iz.ru/news/567299. Accessed 10 March 2021 [“Деятели культуры России — в поддержку позиции Президента по Украине и Крыму.” https://iz.ru/news/567299. Дата обращения: 10 марта 2021].

“Dmitriy Peskov: otkaz Borisa Akunina ot uchastiya v litsobranii — ‘obshchestvennyy nigilizm’.” https://www.kommersant.ru/doc/2348322. Accessed 10 March 2021 [“Дмитрий Песков: отказ Бориса Акунина от участия в литсобрании — ‘общественный нигилизм’.” https://www.kommersant.ru/doc/2348322. Дата обращения: 10 марта 2021].

Gessen, Masha. Będzie to, co było. Jak totalitaryzm odradza się w Rosji. Transl. Iwińska, Magdalena, Faryna-Paszkiewicz, Hanna. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2018.

Gołąbek, Bartosz. Anatomia “Runetu.” Rosyjskojęzyczny internet jako extra territrorium byłego ZSRR. Krosno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie, 2014.

“Interv’yu s Borisom Akuninym — BBC Russian.” https://www.youtube.com/watch?v=g3PAJXEiSN8. Accessed 10 March 2021 [“Интервью с Борисом Акуниным — BBC Russian.” https://www.youtube.com/watchv=g3PAJXEiSN8. Дата обращения: 10 марта 2021].

Jerofiejew, Wiktor, Przebinda, Grzegorz. “W Rosji jest jak w Afryce.” Plus Minus, 23–24 Aug. 2014.

“Khodorkovskiy. Bandit Putin, Kuchma s nozhom, tyur’ma, zagovor oligarkhov, Naval’nyy. V gostyakh u Gordona.” https://www.youtube.com/watch?v=hqkRgYuaMsg&t=403s. Accessed 8 March 2021 [“Ходорковский. Бандит Путин, Кучма с ножом, тюрьма, заговор олигархов, Навальный. В гостях у Гордона.” https://www.youtube.com/watch?v=hqkRgYuaMsg&t=403s. Дата обращения: 8 марта 2021].

Kostiuczenko, Jelena. Przyszło nam tu żyć. Reportaże z Rosji. Transl. Kwiatkowska-Moskalewicz, Katarzyna. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2020.

Millot, Lorraine. “Avec la Géorgie, ‘Poutine agit comme l’empereur Caligula’.” https://www.liberation.fr/planete/2006/10/06/avec-la-georgie-poutine-agitcomme-l-empereur-caligula_6429/. Accessed 8 March 2021.

Millot, Lorraine. “Boris Akunin: ‘C Gruziyey Putin postupayet, kak imperator Kaligula’.” https://inosmi.ru/world/20061009/230352.html. Accessed 8 March 2021 [Лоррен, Мийо. “Борис Акунин: ‘C Грузией Путин поступает, как император Калигула’.” https://inosmi.ru/world/20061009/230352.html. Дата обращения: 8 марта 2021].

“Ne progibat’sya. Ne poddavat’sya lzhi.” https://www.facebook.com/penrussia/photos/a.1431614800407784/1449876145248316. Accessed 10 March 2021 [“Не прогибаться. Не поддаваться лжи.” https://www.facebook.com/penrussia/photos/a.1431614800407784/1449876145248316. Дата обращения: 10 марта 2021].

“Nyneshnyaya vlast’ vedet moyu stranu k gibeli — Boris Akunin v ‘Nemtsova. Interv’yu’.” Deutsche Welle na russkom, https://www.youtube.com/watch?v=YPtnAjW2J8Y. Accessed 10 March 2021 [“Нынешняя власть ведет мою страну к гибели — Борис Акунин в ‘Немцова. Интервью’.” Deutsche Welle на русском, https://www.youtube.com/watch?v=YPtnAjW2J8Y. Дата обращения: 10 марта 2021].

“Pryamaya rech’: glavnyy redaktor Esquire Filipp Bakhtin.” http://www.lookatme.ru/mag/archive/experienceinterview/106931-filipp-bahtin-2010-10-03. Accessed 10 March 2021 [“Прямая речь: главный редактор Esquire Филипп Бахтин.” http://www.lookatme.ru/mag/archive/experience-interview/106931-filipp-bahtin–2010–10-03. Дата обращения: 10 марта 2021].

“Razgovor pisatelya Grigoriya Chkhartishvili (B. Akunin) s Mikhailom Khodorkovskim.” https://old.khodorkovsky.ru/media/8737__Esquire_Interview_MBK-Rus.pdf. Accessed 8 March 2021 [“Разговор писателя Григория Чхартишвили (Б. Акунин) с Михаилом Ходорковским.” https://old.khodorkovsky.ru/media/8737__Esquire_Interview_MBK-Rus.pdf. Дата обращения: 8 марта 2021].

“Soderzhaniye Khodorkovskogo v SIZO Chity prodleno do 2 fevralya 2009 goda.” https://www.newsru.com/russia/08Oct2008/mike.html. Accessed 10 March 2021 [“Содержание Ходорковского в СИЗО Читы продлено до 2 февраля 2009 года.” https://www.newsru.com/russia/08Oct2008/mike.html. Дата обращения: 10 марта 2021].

Sokolov, Mikhail. “Boris Nemtsov: ‘Lozungi momenta: ‘Vor ne dolzhen sidet’ v Kremle’; ‘Ni odnogo golosa Vladimiru Putinu 4 marta!’; ‘Ne pustim Putina vovtoroy tur vyborov!’.” https://www.svoboda.org/a/24435229.html. Accessed 8 March 2021 [Соколов, Михаил. “Борис Немцов: ‘Лозунги момента: ‘Вор не должен сидеть в Кремле’; ‘Ни одного голоса Владимиру Путину 4 марта!’; ‘Не пустим Путина во второй тур выборов!’.” https://www.svoboda.org/a/24435229.html. Дата обращения: 8 марта 2021].

“V Moskve proshla ‘kontrol’naya progulka’ s pisatelyami.” https://www.bbc.com/russian/russia/2012/05/120513_moscow_progulka. Accessed 10 March 2021 [“В Москве прошла ‘контрольная прогулка’ с писателями.” https://www.bbc.com/russian/russia/2012/05/120513_moscow_progulka. Дата обращения: 10 марта 2021].

Vinogradov, Yegor. “Protesty na Bolotnoy: miting zavershen, chto dal’she?” https://p.dw.com/p/13QVM. Accessed 12 March 2021 [Виноградов, Егор. “Протесты на Болотной: митинг завершен, что дальше?” https://p.dw.com/p/13QVM. Дата обращения: 12 марта 2021].

“Vystupleniye Borisa Akunina na Bolotnoy.” https://www.youtube.com/watch?v=Md8G3pSX91E. Accessed 11 March 2021 [“Выступление Бориса Акунина на Болотной.” https://www.youtube.com/watch?v=Md8G3pSX91E. Дата обращения: 11 марта 2021].

Yavlinskiy, Grigoriy. “Bez putinizma i populizma. O smyslakh tekushchey polityki.” https://www.yavlinsky.ru/article/bez-putinizma-i-populizma/. Accessed 10 March 2021 [Явлинский, Григорий. “Без путинизма и популизма. О смыслах текущей политики.” https://www.yavlinsky.ru/article/bez-putinizma-i-populizma/. Дата обращения: 10 марта 2021].

Pobierz

Opublikowane : 2021-12-09


GołąbekB. (2021). Pisarz i protest. Szkic do dysydenckiego portretu Borisa Akunina. Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze, 31, 1-21. https://doi.org/10.31261/RSL.2021.31.05

Bartosz Gołąbek 
Uniwersytet Jagielloński  Polska
https://orcid.org/0000-0001-5679-9761




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).