Mental Mapping Method in Anthropological Studies on Cultural Landscape
Abstract
This paper presents the method of mental mapping, adapted for the purposes of anthropological research on perception and assessment of urbanised spaces. Its application is also discussed in the evaluation of cultural landscape, taking into account the aspect of human experience. The method allows for examination of the inhabited environment’s perceptions and their externalisation in the form of mental maps constructed on the basis of residents’ relations of examined locations. The analysis of mental maps allows both for identification and description of elements
that create the structure of the space and the evaluation of their role in the life of the community and in the formation of a harmonious landscape. The source basis of the article, apart from works referred to in the bibliography, are ethnographic field studies conducted between 2014 and 2017 in ten villages in the Kielce Voivodeship and in Kielce.
Keywords
space; place; cultural landscape; sign; mental map; anthropology of culture
References
Assman J.: Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Trans. A. Kryczyńska-Pham. Warszawa 2008.
Banaszczyk T.: Studia o przedstawieniach zbiorowych czasu i przestrzeni w durkheimowskiej szkole socjologicznej. Wrocław–Warszawa–Kraków 1989.
Bartnicka M.: Wyobrażenie przestrzeni i ich badanie. “Etnografia Polska” 1985, t. 29, z. 2, pp. 25–35.
Bogatyriew P.: Semiotyka kultury ludowej. Warszawa 1979.
Bogdanowski J.: Czytanie krajobrazu. “Krajobrazy Dziedzictwa Narodowego” 2000, No. 1, pp. 7–19.
Dames M.: Merlin and Wales. A Magician’s Landscape. London 2004.
Derungs K.: Mitologische Landschaft Schweiz. Mythos und Kult im Alpenland. Neuausgabe 2010.
Durkheim E., Mauss M.: O niektórych pierwotnych formach klasyfikacji. Przyczynek do badań nad wyobrażeniami zbiorowymi. In: M. Mauss: Socjologia i antropologia. Warszawa 1993, pp. 703–870.
Eliade M.: Sacrum, mit, historia. Warszawa 1993.
Frampton K.: Towards a Critical Regionalism: Six Points of an Architecture of Resistance. In: The Anti-Aesthetic. Ed. Hal Foster. Port Townsend, Bay Press 1983.
Gądecki J.: Architektura i tożsamość, rzecz o antropologii architektury. Złotoryja 2005.
Halbwachs M.: Społeczne ramy pamięci. Trans. M. Król. Warszawa 1969.
Hastrup K.: Przedstawianie przeszłości. Uwagi na temat mitu i historii. “Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1982, No. 1–2, pp. 22–28.
Jałowiecki B.: Przestrzeń jako pamięć. “Studia Socjologiczne” 1985, nr 2 (97).
Jałowiecki B., Szczepański M.: Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Warszawa 2009.
Lévy-Bruhl L.: Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych. Warszawa 1992.
Lynch K.: The Image of the City. Cambridge, MA, 1960.
Łotman J., Uspieński B.: O semiotycznym mechanizmie kultury. In: Semiotyka kultury. Selection and edition E. Janus, M.R. Mayenowa. Warszawa 1977.
Serafin E., Serafin E.: Vicenza wtajemniczenie w naturę – w poszukiwaniu człowieka ekologicznego. “Literatura ludowa” 1998, nr 1 (42), pp. 37–54.
Simmel G.: Filozofia krajobrazu. In: Most i drzwi. Warszawa 2006, pp. 165–179.
Szot-Radziszewska E.: Emocjonalny wymiar przestrzeni. In: Kielce – kształtowanie przestrzeni współczesnego miasta z zachowaniem historycznych obrazów. Ed. E. Szot-Radziszewska.
Kielce 2016 (Seria Monografie Politechniki Świętokrzyskiej. Architektura 5), pp. 17–27.
Szot-Radziszewska E.: Obraz wsi w wyobrażeniach mieszkańców. Miejsca i ludzie. Kielce 2013 (Monografie, Studia, Rozprawy).
Tilley C.: A Phenomenology of Landscape: Places, Paths and Monuments. Oxford 1994.
Tuan Y.F.: Przestrzeń i miejsce. Warszawa 1987.
Wydział Budownictwa i Architektury Politechnika Świętokrzyska Poland
https://orcid.org/0000-0002-9039-9486
Elżbieta Szot-Radziszewska, dr hab. prof. PŚk, absolwentka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, stopień doktora i doktora habilitowanego w zakresie etnologii uzyskała na Wydziale Historycznym UW. Przez wiele lat pracowała w skansenie w Muzeum Wsi Kieleckiej. Zajmowała się ochroną dziedzictwa kulturowego, historią i ochroną architektury drewnianej, translokacjami obiektów zabytkowych, badaniem, dokumentacją, popularyzacją dziedzictwa wsi polskiej. Od kilkunastu lat profesor
w Katedrze Architektury i Urbanistyki Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach. Autorka książek (m.in. Sekrety ziół. Wiedza ludowa, magia, obrzędy leczenie, 2005; Obraz wsi w wyobrażeniach mieszkańców. Miejsca i ludzie, 2013) i artykułów naukowych, twórczyni wielu wystaw, inicjatorka działań popularyzujących dziedzictwo kulturowe.
Zakład Socjologii Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Poland
https://orcid.org/0000-0001-9588-3093
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
