https://doi.org/10.31261/TPDJP.1999.15.10
Czynniki metatekstowe w dyskusji edukacyjnej można podzielić na kilka typów. Zgodnie z kryterium tekstowym wyróżnia się dwa główne rodzaje jednostek biorących udział w organizacji tekstu i dyskursu. Do pierwszego typu należą wszystkie elementy dyskursu, które porządkują i organizują wypowiedzi uczniów, takie jak: „powiedz to jeszcze raz”, „zbuduj z tego całe zdanie”, „popraw to” (co właśnie powiedziałeś lub napisałeś), „powiedz to inaczej” lub „popraw to ładnie”, „ale przecież nie umiesz pisać” itp. — odnoszą się one głównie do językowego aspektu procesu przekazywania wiedzy. Drugi typ wyrażeń metatekstowych obejmuje krótkie wypowiedzi słowne, spójniki, wyrażenia dodatkowe oraz operatory metatekstowe, czyli słowa, których funkcją jest nadawanie spójności tekstowi. Można tu wyróżnić: 1) wyrażenia potwierdzające tekst — takie jak: dobrze, świetnie, ładnie, kiepsko, bardzo dobrze (np. „ładnie mówisz”, „ładne pismo”), i podobne; 2) wyrażenia organizujące tekst: więc, ale, ponieważ, no, wreszcie, z powodu, na pewno, tylko, prawdopodobnie — które wprowadzają tekst, wypełniają luki lub odnoszą się do tego, co już zostało powiedziane, napisane lub przeczytane. Typowym słowem wzmacniającym spójność dyskursu dydaktycznego jest „no...” w języku polskim, które można mniej lub bardziej trafnie oddać angielskim „well...”. Pojawia się ono w tych momentach lekcji, gdy komunikacja nauczyciel–uczeń nabiera tempa, wymiana informacji staje się żywa, bądź nauczyciel dąży do aktywizacji językowej uczniów. Wyrażenie „No...” może także przybrać formę ekspresywną — tzw. „przyspieszone no” w kontekście wypowiedzi typu: no, zrób to!; no, powiedz!; no, napisz to teraz!; no, przeczytaj!; no, pomyśl!; no, szybciej, dobrze? Jednak częste używanie takich „no” w języku nauczyciela nie sprzyja ogólnie procesowi dydaktycznemu ani nie zwiększa aktywności uczniów — ani poznawczej, ani werbalnej.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 15 (1999)
Opublikowane: 1999-12-31
10.31261/TPDJP

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.