Opublikowane: 2000-12-30

Dzieje Żor przedlokacyjnych

Idzi Panic

Abstrakt

Artykuł przedstawia analizę genezy Żor jako osady przedlokacyjnej i dowodzi, że ich początki sięgają co najmniej przełomu XII i XIII wieku, a być może jeszcze głębiej. Autor, opierając się na dokumentach książęcych, zwłaszcza dyplomie Władysława opolskiego z 1272 roku oraz wpisach w „Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis”, rekonstruuje strukturę własności i charakter osadnictwa na obszarze Żor przed nadaniem im praw miejskich. Szczególną uwagę poświęca analizie powierzchni użytkowanej ziemi (około 600 ha), co świadczy o znacznym potencjale gospodarczym miejscowości. Artykuł wskazuje, że Żory miały rozbudowaną strukturę osadniczą i były wsią stabilną, dobrze zagospodarowaną, która mogła funkcjonować jako centrum parafialne oraz zaplecze organizacyjne dla klasztoru cystersów. Potwierdza to m.in. fakt zobowiązania mieszkańców do świadczeń wobec klasztoru w Rudach jeszcze przed 1272 rokiem. Autor argumentuje również, że darowizna księcia Mieszka II Otyłego dla cystersów miała charakter pierwotny, a relacje majątkowe z Żorami należy wiązać z nieudaną próbą lokalizacji opactwa w pobliskich Woszczycach. Podjęte w pracy badania retrospektywne ukazują, iż lokacja miasta Żory była świadomym aktem wykorzystania istniejącego potencjału osadniczego, a nie wynikiem przypadkowej decyzji książęcej.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Panic, I. (2000). Dzieje Żor przedlokacyjnych. Wieki Stare I Nowe, 1, 55–64. https://doi.org/10.31261/WSN.2000.00.04

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Tom 1 (2000)
Opublikowane: 2020-03-05


ISSN: 1899-1556
eISSN: 2353-9739

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.