Obowiązek przedłożenia przez posiadacza odpadów zaświadczenia lub oświadczenia o niekaralności wspólnika w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w kontekście konstytucyjnej zasady proporcjonalności
Abstrakt
Cel niniejszego artykułu stanowi analiza rozwiązań normatywnych nakładających na posiadacza odpadów obowiązek dołączenia do określonych wniosków zaświadczenia o niekaralności wspólnika, gdy jest nim osoba prawna. Rozwiązania te, zawarte w ustawie o odpadach i ustawie nowelizującej, naruszają zasadę proporcjonalności. Rozumiejąc ideę, by nie dopuszczać do działalności w zakresie gospodarki i gospodarowania odpadami podmiotów, które popełniły czyny zabronione przeciwko środowisku, należy jednak zdecydowanie sprzeciwić się wyciąganiu negatywnych konsekwencji wobec podmiotu wnioskującego w sytuacji, gdy takiego czynu dopuścił się tylko wspólnik. Oczekiwanie dotyczące przedłożenia stosownego zaświadczenia o niekaralności wspólnika trzeba uznać za niekonstytucyjne, jeśli skutkiem jego nieprzedłożenia jest odmowa przyznania decyzji niezbędnej do prowadzenia działalności gospodarczej. Podobny skutek wystąpi, jeśli wspólnik był karany za czyn zabroniony przeciwko środowisku. Wątpliwości konstytucyjne budzi również ograniczenie regulacji jedynie do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, z pominięciem spółki akcyjnej.
Słowa kluczowe
zasada proporcjonalności; wolność działalności gospodarczej; odpadami
Bibliografia
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. 2, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2012.
Bukowski Z., Prawo gospodarki odpadami, Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych. Oddział Wielkopolski, Poznań 2014.
Bukowski Z., Zrównoważony rozwój w systemie prawa, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2009.
Complak K., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, LexisNexis, Warszawa 2014.
Garlicki L., Komentarz do art. 31 Konstytucji, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, T. 3, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, T. 1, Komentarz do art. 1–300, wyd. 16, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.
Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, red. J. Boć, Kolonia, Wrocław 1998.
Korzeniowski P., Model prawny systemu gospodarki odpadami. Studium administracyjno-prawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
Krawczyk M., Istota władztwa administracyjnego a obszar wolności jednostki, w: Wolność w prawie administracyjnym, red. J. Zimmermann, Wolters Kluwer, Warszawa 2017, s. 97–120.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2010.
Płeszka K., Wykładnia rozszerzająca, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
Prawo o odpadach. Wybrane problemy, red. B. Rakoczy, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
Prawo przedsiębiorców, red. B. Rakoczy, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.
Rachwał A., w: System prawa handlowego, T. 2, Prawo spółek handlowych, red. S. Włodyka, wyd. 2, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2012, s. 723–754.
Radecki W., Danecka D., Ustawa o odpadach. Komentarz, wyd. 5, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.
Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2006.
Rakoczy B., Karpus K., Ustawa o odpadach. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2013.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. 7, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
Szajkowski A., Tarska M., w: System prawa prywatnego, T. 17a, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, wyd. 2, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2015, s. 123–167.
Szydło M., w: Konstytucja RP, T. 1, Komentarz. Art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2016.
Tuleja P., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
Ustawa o odpadach. Komentarz, red. A. Mostowska, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2014.
Walczuk K., w: M. Bożek, M. Karpiuk, J. Kostrubiec, K. Walczuk, Zasady ustroju politycznego państwa, Polskie Wydawnictwo Prawnicze „Iuris”, Poznań 2012.
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., wyd. 2, Liber, Warszawa 2008.
Wiśniewski L., Zakres ochrony prawnej wolności człowieka i warunki jej dopuszczalnych ograniczeń w praktyce, w: Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, red. L. Wiśniewski, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006, s. 28–44.
Witosz J., w: Meritum. Prawo spółek, red. A. Kidyba, T. 2, Wolters Kluwer, Warszawa 2020, s. 1311–1372.
Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Zakamycze, Kraków 1999.
Wojtyczek K., Zasada proporcjonalności, w: Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2002, s. 652–683.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, wyd. 7, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
radca prawny; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-8790-2407
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
