Możliwość udziału organizacji społecznej w postępowaniu administracyjnym wypełnia zasadę wolności zrzeszania się zawartą w Konstytucji RP. Tematem artykułu jest przedstawienie zagadnień związanych z ogólnymi zasadami udziału zrzeszeń, zwłaszcza organizacji ekologicznych, w postępowaniu administracyjnym oraz charakterystyka regulacji szczególnych wprowadzonych w tym zakresie przez ustawodawcę.

Regulacja prawna stacjonarnych źródeł zanieczyszczeń jest ważnym elementem prawnej ochrony powietrza. Artykuł niniejszy skupiony jest na wybranych zagadnieniach dotyczących umiejscowienia i użytkowania wszelkich stacjonarnych źródeł zanieczyszczeń powietrza w Republice Czeskiej, od tych mniejszych (umiejscowionych w domach) po większe. Prawna regulacja dokonuje się w tym zakresie głównie za pomocą wydawania wiążących opinii, pozwoleń na użytkowanie i przez określanie konkretnych limitów emisji. Na operatorów stacjonarnych źródeł nakładane są również szczegółowe zobowiązania, takie jak dostosowanie się do wymogów rozporządzenia dotyczącego użytkowania, a w wypadku niektórych źródeł zanieczyszczeń – także obowiązek uiszczania odszkodowań kompensacyjnych. W tekście niniejszego artykułu omówione zostały najważniejsze wątki prawne dotyczące stacjonarnych źródeł zanieczyszczeń powietrza.

Przedmiotem artykułu jest w pierwszej kolejności przedstawienie aktów prawnych przyjętych przez społeczność międzynarodową w ramach walki z degradacją środowiska z poświęceniem szczególnej uwagi dyrektywie PE i Rady 2008/99/WE w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne. Poddane analizie zostały najważniejsze regulacje tych aktów prawnych ze wskazaniem na proponowane przez prawodawcę międzynarodowego środki penalne mające na celu ochronę dobra prawnego jakim jest środowisko naturalne. Przedstawiona zostanie również ewolucja prawodawstwa w omawianym zakresie. W dalszej części przedstawiony katalog narzędzi prawnokarnych wynikających z ww. aktów, został zestawiony z występującymi w polskim prawie karnym środkami penalnymi stosowanymi w reakcji na przestępstwa przeciwko środowisku, ze wskazaniem perspektyw rozwoju prawodawstwa w omawianym zakresie.

Jedną z podstawowych zasad polskiego postępowania administracyjnego jest zasada trwałości decyzji administracyjnych. Rodzajem owych decyzji są pozwolenia na korzystanie ze środowiska oraz zezwolenia na wykonywanie działalności związanej z jego ochroną. Ustawodawca wprowadził wiele rozwiązań procesowych dotyczących ich wydawania i wygaszania, dlatego w niniejszym opracowaniu podjęto próbę usystematyzowania rozwiązań stanowiących przesłanki wygaszenia wspomnianych pozwoleń i zezwoleń. W rezultacie postawiono tezę, że zgodnie z regułami wynikającymi z aktów prawnych, które są podstawą wydawania omawianego rodzaju decyzji, takich jak Prawo ochrony środowiska, co do zasady powinno się wydawać decyzje wygaszające, o ile przepisy szczególne nie przewidują innych rozwiązań. Za taką koniecznością przemawiają także zasada domniemania uczciwości przedsiębiorcy oraz zasada przyjaznej interpretacji przepisów prawa, zawarte w ustawie Prawo przedsiębiorców. W podsumowaniu wskazano jednak, że w celu poprawy bezpieczeństwa obrotu prawnego de lege ferenda warto byłoby uporządkować rozwiązania w tej dziedzinie.

Przedmiotem opracowania jest ocena monografii Kontrola przestrzegania przepisów o ochronie środowiska w Czechach, Polsce i Słowacji, pod redakcją Z. Bukowskiego i T. Bojar-Fijałkowskiego, która ukazała się w Wydawnictwie Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy w 2021 r. Zawiera ona 26 rozdziałów opracowanych przez międzynarodowy zespół badawczy i koncentrujących się wokół prawnych zagadnień kontroli podmiotów korzystających ze środowiska. Książka tym bardziej zasługuje na uwagę, że w polskiej literaturze przedmiotu problematyka kontroli – czy szerzej: nadzoru – nad podmiotami korzystającymi ze środowiska jest raczej pomijana. Praca zawiera istotne elementy komparatystyki prawniczej, która współcześnie stanowi integralną część badań naukowych. Z uwagi na walory poznawcze monografia będzie przydatna badaczom zajmującym się zagadnieniami prawnej ochrony środowiska.

Cel niniejszego artykułu stanowi analiza rozwiązań normatywnych nakładających na posiadacza odpadów obowiązek dołączenia do określonych wniosków zaświadczenia o niekaralności wspólnika, gdy jest nim osoba prawna. Rozwiązania te, zawarte w ustawie o odpadach i ustawie nowelizującej, naruszają zasadę proporcjonalności. Rozumiejąc ideę, by nie dopuszczać do działalności w zakresie gospodarki i gospodarowania odpadami podmiotów, które popełniły czyny zabronione przeciwko środowisku, należy jednak zdecydowanie sprzeciwić się wyciąganiu negatywnych konsekwencji wobec podmiotu wnioskującego w sytuacji, gdy takiego czynu dopuścił się tylko wspólnik. Oczekiwanie dotyczące przedłożenia stosownego zaświadczenia o niekaralności wspólnika trzeba uznać za niekonstytucyjne, jeśli skutkiem jego nieprzedłożenia jest odmowa przyznania decyzji niezbędnej do prowadzenia działalności gospodarczej. Podobny skutek wystąpi, jeśli wspólnik był karany za czyn zabroniony przeciwko środowisku. Wątpliwości konstytucyjne budzi również ograniczenie regulacji jedynie do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, z pominięciem spółki akcyjnej.