Uczestnictwo stowarzyszeń zajmujących się ochroną przyrody w postępowaniach nawiązujących w świetle judykatury Sądu Konstytucyjnego Republiki Czeskiej
Abstrakt
Artykuł jest poświęcony rozwojowi regulacji prawnej dotyczącej uczestnictwa społeczności, konkretnie stowarzyszeń ekologicznych zajmujących się ochroną przyrody i krajobrazu, w postępowaniach, w których może zostać naruszony interes publiczny polegający na ochronie przyrody i krajobrazu. Typowo chodzi o pozwolenia na zamierzenia budowlane na obszarach cennych krajobrazowo. Autor tekstu pokazuje, że pierwotnie szeroka koncepcja udziału społeczeństwa w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy o ochronie przyrody i krajobrazu oraz innych ustaw z zakresu prawa środowiska stopniowo została ograniczona za sprawą ustawodawców. Ograniczeniem prawa udziału w postępowaniach zajmował się niedawno także Sąd Konstytucyjny, który bardzo małą większością głosów (8 : 7) zaaprobował regulację prawną ograniczającą uczestnictwo społeczności w postępowaniach administracyjnych nawiązujących do postępowania na podstawie ustawy o ochronie przyrody i krajobrazu. Autor artykułu zajmuje się też odmiennymi zapatrywaniami na ten wyrok Sądu Konstytucyjnego. Celem tekstu jest więc przedstawienie rozwiązań dotyczących dostępu organizacji ekologicznych do sprawiedliwości w ochronie środowiska z perspektywy czeskiej na przykładzie tzw. postępowań następczych. Może ono stanowić interesujący wkład do dyskusji na temat wyzwań ogólnounijnych w tym przedmiocie, gdyż opracowanie prezentuje pogłębiony kontekst przydatny do celów prawnoporównawczych.
Słowa kluczowe
uczestnictwo społeczności; postępowanie administracyjne; organizacje pozarządowe; konwencja z Aarhus; ustawa o ochronie przyrody i krajobrazu; Sąd Konstytucyjny
Bibliografia
Akademické stanovisko k vládnimu návrhu zákona, kterým se mění zákon č. 183/2006 Sb., o územním plánování a stavebním řádu (stavebni zákon), ve znění pozdějších předpisů, a další související zákony (k senatnímu tisku č. 108/2017 z 11. funkčniho obdobi Senatu; navazuje na sněmovní tisk č. 927/2017 ze 7. volebního obdobi PS), „České právo životního prostředí” 2017, č. 1, s. 10–21.
Bazylińska-Nagler J., Implementacja Konwencji z Aarhus w prawie UE – środowisko nie ma głosu?, w: Prawo międzynarodowe – idee a rzeczywistość, red. E. Cała-Wacinkiewicz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2018, s. 663–674.
Eliantonio M., Case C-240/09, Lesoochranárske zoskupenie VLK v. Ministerstvo životného prostredia Slovenskej republiky, Judgment of the Court of Justice (Grand Chamber) of 8 March 2011, nyr., and Case C‑115/09, Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland, Landesverband Nordrhein‑Westfalen eV v. Bezirksregierung Arnsberg (intervening party: Trianel Kohlekraftwerk Lünen GmbH & Co. KG), Judgment of the Court of Justice (Fourth Chamber) 12 May 2011, nyr., „Common Market Law Review” 2012, vol. 49, issue 2, s. 767–792, https://doi.org/10.54648/cola2012028.
Habuda A., Radecki W., Ochrona przyrody w systemach prawnych ochrony środowiska Polski, Czech i Słowacji, Difin, Warszawa 2017.
Müller B., Access to the courts of the Member States for NGOs in environmental matters under European Union law: Judgment of the Court of 12 May 2011 – Case C-115/09 Trianel, and Judgment of 8 March 2011 – Case C-240/09 Lesoochranárske Zoskupenie, „Journal of Environmental Law” 2011, vol. 23, issue 3, s. 505–516, https://doi.org/10.1093/jel/eqr028.
Radecki W., Parki narodowe w systemach prawnych ochrony przyrody polskim, czeskim i słowackim. Cz. 1 – historyczna, „Ius Novum” 2014, nr 4 s. 11–33.
Radecki W., Parki narodowe w systemach prawnych ochrony przyrody polskim, czeskim i słowackim. Cz. 2 – prawo obowiązujące, „Ius Novum” 2015, nr 1, s. 11–35.
Radecki W., Prawna ochrona przyrody w Polsce, Czechach i Słowacji. Studium prawnoporównawcze, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
Siwowski M., Zmiany w budowlanym procesie inwestycyjnym po implementacji przez Polskę dyrektywy EIA, „Monitor Prawniczy” 2021, nr 19, s. 1026–1030.
Vicha O., Nová právní úprava národních parků je ústavně konformní, „České právo životního prostředí” 2018, č. 3, s. 56–84.
Vicha O., Právní úprava procesu posouzení vlivů prioritních dopravních záměrů na životní prostředí je ústavně konformní, „České právo životního prostředí” 2019, č. 4, s. 67–81.
Vomáčka V., Židek D., Omezení účastenství ekologických spolků: Pyrrhovo vitězství stavební lobby, „České právo životního prostředí” 2017, č. 3, s. 36–54.
Uniwersytet Karola w Pradze Czechia
https://orcid.org/0000-0002-8783-7190
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
