Opublikowane: 2025-12-18

Tworzenie ram prawnych dla banku węgla glebowego na Słowacji: analiza polityk i rekomendacje w kontekście prawa i polityki Unii Europejskiej

Maroš Pavlovič Logo ORCID , Matúš Michalovič Logo ORCID

Abstrakt

Gleba stanowi największy lądowy rezerwuar węgla w Europie, mający podstawowe znaczenie dla osiągnięcia neutralności klimatycznej, ochrony bioróżnorodności i bezpieczeństwa żywnościowego. Pomimo to jest jedynym ważnym zasobem naturalnym w Unii Europejskiej, którego nie obejmują wiążące ramy prawne. Unijna strategia glebowa do 2030 r. oraz powiązane z nią polityki będące częścią Europejskiego Zielonego Ładu wyznaczają kierunek działań na rzecz odwrócenia procesu degradacji gleb i zwiększenia ich zdolności do pochłaniania węgla, jednak na poziomie zarówno unijnym, jak i krajowym utrzymują się istotne luki prawne i polityczne. W artykule przeanalizowano ewolucję wytycznych unijnych, w tym projekt rozporządzenia w sprawie zdrowia gleby (Soil Health Law) oraz ramy certyfikacji pochłaniania dwutlenku węgla (Carbon Removal Certification Framework). Ocenie poddano również reakcję Słowacji na poziomie krajowym, ze szczególnym uwzględnieniem nowelizacji ustawy o gruntach rolnych planowanej na 2025 r. i nieudanego projektu utworzenia Funduszu Klimatycznego na rzecz Gleb. Pomimo tych inicjatyw w słowackim systemie prawnym wciąż brakuje jednoznacznych przepisów, odpowiednich bodźców finansowych oraz skoordynowanych polityk, które wspierałyby działania polegające na ochronie i odbudowie gleb. W artykule wykazano, że owe braki hamują wdrażanie środków sekwestracji węgla w glebie. Sformułowano też rekomendacje dotyczące przyjęcia kompleksowej ustawy o ochronie gleb, wprowadzenia zachęt finansowych dla rolnictwa węglowego, usprawnienia systemu monitoringu gleb i wzmocnienia integracji polityk sektorowych. Bez tego nie sposób w pełni wykorzystać potencjału klimatycznego gleb ani dostosować Słowacji do unijnych celów w zakresie klimatu i bioróżnorodności.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Pavlovič, M., & Michalovič, M. (2025). Tworzenie ram prawnych dla banku węgla glebowego na Słowacji: analiza polityk i rekomendacje w kontekście prawa i polityki Unii Europejskiej. Prawne Problemy Górnictwa I Ochrony Środowiska, 1–34. https://doi.org/10.31261/PPGOS.2025.02.07

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Domyślna okładka

2025
Opublikowane: 2021-06-25


eISSN: 2451-3431
Ikona DOI 10.31261/PPGOS

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.