Wpływ polskiej szkoły socjologicznej na badania religijności na Słowacji
Abstrakt
Although after the political change in 1989 it is possible to scientifically study the phenomenon of religiosity also in post-communist countries, it should be humbly recognized that the authentic sociology of religion in Slovakia is still in statu nascendi. This is evidenced, for example, by the fact that in the most famous Slovak sociological journal called “Sociology” only one issue has been devoted to the topic of religiosity during last 30 years (“Sociology”, 2001). We can claim, that researching of religiosity in Slovakia is almost like discovering a “virgin land”. At the same time it should be acknowledged that the development of research of religiosity in the Slovak reality was most positively influenced by the Polish school of sociology. The purpose of this study is to describe the outlined impact and emphasize its importance for researching of Slovakian religiosity.
Słowa kluczowe
Poland; religiosity; Slovakia; sociology of religion
Bibliografia
Fel S., Zemło M., red., 2020: Wokół życia i dzieła Księdza Janusza Mariańskiego. Biografia z socjologią w tle (1940—2020). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Gál Ľ., 2013: Náboženské hodnoty v Katechizme Katolíckej cirkvi — substanciálne vymedzenie náboženstva v sociológii. W: Sociálne posolstvo Jána Pavla II. pre dnešný svet 2013. Red. A. Lisník, K. Greňová, M. Ambrózy, I. Franzenová. Ružomberok: Verbum, s. 146—155.
Gál Ľ., 2015a: K sociologickej diferenciácii vplyvov vzdelania. „Mládež a spoločnosť”, nr. 3, s. 26—35.
Gál Ľ., 2015b: Vzdelanie a religiozita. Nitra: Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre.
Gál Ľ., 2021: Życiorys. Archiwum prywatne Ľubora Gála.
Gál Ľ., Kondrla P., Pavlíková M., Pavlovičová P., 2013: Tri aspekty skúmania hodnôt. Ljubljana: KUD Apokaslipsa.
Gál Ľ., Šarvajcová M., 2014a: Chudoba a jej etické aspekty. Košice: UPJŠ.
Gál Ľ., Šarvajcová M., 2014b: Média — hodnoty — spoločnosť. W: (Ko)media. (Ko)munikacja, (Ko)operacja, (Ko)ntestacja. Red. Z. Widera, Ľ. Čábyová. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Unikat 2, s. 151—158.
Kardis K., 2009: Základy sociológie. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove.
Kardis K., 2013a: Náboženstvo v kontexte paradigmy sociálnej zmeny. Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity.
Kardis K., 2013b: Vybrané kapitoly zo sociológie náboženstva I. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove.
Kardis K., 2016: Sociológia náboženstva II. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove.
Kardis K., 2017: Kapitał społeczny a religia w perspektywie społeczeństwa ryzyka. Warszawa: Jedność w Różnorodności.
Kardis K., Nguyen Trong D., 2019: Úvod do kultúrnej a sociálnej antropológie. Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity.
Libiszowska-Żółtkowska M., Mariański J., red., 2004: Leksykon socjologii religii. Warszawa: Verbinum.
Marczewski M., 2018: Mariański Janusz. W: Encyklopedia 100-lecia KUL. T. II. Red. A. Dębiński. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 17—18.
Mariański J., 2001: Kryzys moralny czy transformacja wartości? Studium socjologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Mariański J., 2004a: Piwowarski Władysław. W: Leksykon socjologii religii. Red. M. Libiszowska-Żółtkowska, J. Mariański. Warszawa: Verbinum, s. 291—292.
Mariański J., 2004b: Religijność społeczeństwa polskiego w perspektywie europejskiej. Próba syntezy socjologicznej. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Mariański J., 2006a: Sekularyzacja i desekularyzacja w nowoczesnym świecie. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Mariański J., 2006b: Socjologia moralności. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Mariański J., 2008: Emigracja z Kościoła. Religijność młodzieży polskiej w warunkach zmian społecznych. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Mariański J., 2010: Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Mariański J., 2011: Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994—2009. Studium socjologiczne. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Mariański J., 2014: Kontrowersje wokół relacji religii i moralności. Tożsamość czy rozbieżność? Studium socjologiczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Mariański J., 2017: Godność ludzka w kontekście społecznym. Szkice ze społecznego nauczania Kościoła katolickiego. Lublin: Gaudium.
Mariański J., 2018: Kondycja religijna i moralna młodzieży szkół średnich w latach 1988—1998—2005—2017. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Mariański J., red., 2015: Leksykon socjologii moralności. Podstawy, teorie, badania, perspektywy. Red. Idem. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Piwowarski W., 1971: Religijność wiejska w warunkach urbanizacji. Studium socjologiczne. Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
Piwowarski W., 1977: Religijność miejska w rejonie uprzemysłowionym. Studium socjologiczne. Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
Piwowarski W., 1993: ABC katolickiej nauki społecznej. Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne.
Piwowarski W., 2000: Socjologia religii. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Piwowarski W., red., 1983: Religijność ludowa — ciągłość i zmiana. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
„Sociológia”, 2001, nr 1.
Skrzyniarz R., 2018a: Kardis Kamil. W: Encyklopedia 100-lecia KUL. T. I. Red. A. Dębiński. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 461.
Skrzyniarz R., 2018b: Štefaňak Ondrej. W: Encyklopedia 100-lecia KUL. T. II. Red. A. Dębiński. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 461.
Smyczek L., 2015a: Mariański Janusz. W: Leksykon socjologii moralności. Podstawy, teorie, badania, perspektywy. Red. J. Mariański. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, s. 385—386.
Smyczek L., 2015b: Štefaňak Ondrej. W: Leksykon socjologii moralności. Podstawy, teorie, badania, perspektywy. Red. J. Mariański. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, s. 814—815.
Štefaňak O., 2009a: Religijność młodzieży słowackiej. Na przykładzie diecezji spiskiej. Ružomberok: Pedagogická fakulta Katolíckej univerzity v Ružomberku.
Štefaňak O., 2009b: Úvod do sociológie. Ružomberok: Pedagogická fakulta Katolíckej univerzity v Ružomberku.
Štefaňak O., 2013a: Úvod do katolíckej sociálnej náuky. Ružomberok: Verbum.
Štefaňak O., 2013b: Wartości moralne maturzystów słowackich. Na przykładzie diecezji spiskiej. Lublin: Norbertinum.
Štefaňak O., 2014a: Moralność młodzieży w opinii nauczycieli. Lublin: Norbertinum.
Štefaňak O., 2014b: Religijni i moralni? Lublin: Norbertinum.
Štefaňak O., 2018a: Globalny stosunek do wiary młodzieży słowackiej w procesie przemian. Katowice: Studio Noa.
Štefaňak O., 2018b: Hodnoty, túžby a obavy mládeže. Nitra: Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre.
Štefaňak O., 2019: Religiozita mládeže v procese premien. Nitra: Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre.
Štefaňak O., 2020: Manželstvo a rodina v ponímaní mládeže. Nitra: Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre.
Štefaňak O., 2021a: Prace dyplomowe. Archiwum prywatne Ondreja Štefaňaka.
Štefaňak O., 2021b: Úvod do sociológie náboženstva. Nitra: Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre.
Świątkiewicz W., 1987: Integracja kulturowa i jej społeczne uwarunkowania. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Świątkiewicz W., 1997: Tradycja i wybór. Socjologiczne studium religijności na Górnym Śląsku. Katowice—Wrocław: Societas Scientiis Favendis Silesiae Superioris.
Świątkiewicz W., 2010: Między sekularyzacją i deprywatyzacją. Socjologiczne refleksje wokół polskiej religijności w kontekście europejskim. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ślaskiego.
Świątkiewicz W., Górny A., Juszczyk-Frelkiewicz K., 2017: Religiousness and Lifestyles. A Sociological Study of Slovak Families. Katowice: University of Silesia.
Świątkiewicz W., red., 2009: Rodzina w sercu Europy. Rybnik — Nitra — Hradec Králové — Szeged. Socjologiczne studium rodziny współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Świątkiewicz W., red., 2019: Janusz Mariański. Doctor Honoris Causa Universitatis Silesiensis. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Święs K., 2018: Piwowarski Władysław. W: Encyklopedia 100-lecia KUL. T. II. Red. A. Dębiński. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 187—188.
Zemło M., 2009: Recenzja. O. Štefaňak: Religijność młodzieży słowackiej. Na przykładzie diecezji spiskiej. Lublin: Norbertinum.
Źródła internetowe
http://www.pulib.sk/web/kniznica/epc/autor/Kardis+Kamil+%281976%29 [dostęp: 28.01.2021].
https://kis.ukf.sk/opacXE?fn=resultform&rankfield=true&prequelF=4 [dostęp: 28.01.2021].
https://kzp.pulib.sk/#/library/kzp?supervisor=Kardis%20Kamil [dostęp: 28.01.2021].
https://nauka-polska.pl/#/profile/scientist?id=68697&_k=tahsxo [dostęp: 28.01.2021].
https://publons.com/researcher/3579072/wojciech-swiatkiewicz/publications/ [dostęp: 28.01.2021].
https://silesia.edu.pl/index.php/%C5%9Awi%C4%85tkiewicz_Wojciech [dostęp: 28.01.2021].
https://www.ukf.sk/univerzita/kontakt/adresar-osob [dostęp: 28.01.2021].
https://www.unipo.sk/greckokatolicka-teologicka-fakulta/katedry/kfr/7/kkardis/op/ [dostęp: 28.01.2021].
Uniwersytet Konstantyna Filozofa w Nitrze Słowacja
https://orcid.org/0000-0001-9362-993X
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).