The Situation of Unemployed People Aged Over 50 in the Polish Job Market: Analysis of the Phenomenon From 2000 to 2020

Rafał Muster

doi:10.31261/GSS_SN.2024.15.03

Opublikowane: 2024-12-31

Sytuacja osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia na polskim rynku pracy: Analiza zjawiska w latach 2000-2020

Rafał Muster

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31261/GSS_SN.2024.15.03

Abstrakt

Artykuł analizuje zmiany w populacji bezrobotnych na polskim rynku pracy w latach 2000-2020, koncentrując się na osobach w wieku powyżej 50 lat. Analiza została oparta na dwóch istniejących źródłach danych: GUS i Eurostat. Dane empiryczne zostały zagregowane według płci, aby pokazać zróżnicowanie tego problemu społecznego między bezrobotnymi kobietami i bezrobotnymi mężczyznami. Dane statystyczne wyraźnie wskazują, że udział osób powyżej 50 roku życia znacząco wzrósł w populacji bezrobotnych. Uzasadnione wydaje się twierdzenie, że osoby te znajdują się w gorszej sytuacji na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy. Ta grupa bezrobotnych przegrywa rywalizację o wolne miejsca pracy z osobami młodszymi, które są lepiej przystosowane do szybkich zmian na rynku pracy. W artykule dokonano również przeglądu przepisów zakazujących dyskryminacji ze względu na wiek na rynku pracy. Przedstawiono rekomendacje, jak poprawić sytuację bezrobotnych w wieku powyżej 50 lat na rynku pracy, zwłaszcza w obliczu zachodzących zmian technologicznych.

Słowa kluczowe:

bezrobotni , osoby powyżej 50 roku życia , bezrobocie , rynek pracy , dyskryminacja , GUS , Eurostat

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Muster, R. (2024). Sytuacja osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia na polskim rynku pracy: Analiza zjawiska w latach 2000-2020. Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa, 1–12. https://doi.org/10.31261/GSS_SN.2024.15.03

Cited by / Share

Bibliografia

Bibliography
Google Scholar

Arendt, Ł. (2021). Zmiana technologiczna na polskim rynku pracy w kontekście pandemii Covid-19. Polityka Społeczna, 4, 8—15. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.2408.
Google Scholar

Bieszk-Stolorz, B., & Markowicz, I. (2013). Płeć, wiek i wykształcenie osób bezrobotnych jako determinanty czasu poszukiwania pracy. Ekonometria, 2(40), 74—86.
Google Scholar

Burek, W., & Klaus, W. (2013). Definiowanie dyskryminacji w prawie polskim w świetle prawa Unii Europejskiej oraz prawa międzynarodowego. Problemy współczesnego prawa międzynarodowego, europejskiego i porównawczego, vol. XI, A.D. MMXIII, 72—90.
Google Scholar

Chirkowska-Smolak, T. (2000). Aktywność bezrobotnych w świetle psychologicznych modeli poszukiwania pracy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 4, 147—166.
Google Scholar

Czarnik, S., & Turek, K. (2014). Aktywność zawodowa i wykształcenie Polaków. Edukacja a rynek pracy (Vol. II). PARP.
Google Scholar

Domańska, M. (2019). Zakaz dyskryminacji ze względu na więcej niż jedno zabronione kryterium. Wolters Kluwer.
Google Scholar

Grześkowiak, A. (2012). Analiza wybranych aspektów zjawiska ageizmu w Europie z wykorzystaniem wykresów typu biplot. Ekonometria, 3(37), 70—82.
Google Scholar

GUS 2023. Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo (wyniki wstępne „Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności”). Informacja sygnalna, 23 February 2023.
Google Scholar

Hązła, M. (2022). Historyczne uwarunkowania oraz perspektywy europejskiego rynku pracy wobec przemysłu 4.0. Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne, 42, 13—31. https://doi.org/10.19195/1733-5779.42.2
Google Scholar

Hysa, B. (2016). Zarządzanie różnorodnością pokoleniową. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, 97, 385‒398.
Google Scholar

Kawka, T. (2018). Determinanty zmian na rynku pracy w czasach nowej gospodarki. Zarządzanie i Finanse. Journal of Management and Finance, 16(1/2), 117‒131.
Google Scholar

Kłos, B. (2011). Dyskryminacja ze względu na wiek osób starszych na polskim rynku pracy. Studia Biura Analiz Sejmowych, 2(26), 183—209.
Google Scholar

Kośmicki, E., & Malinowska, S. (2015). Bezrobocie we współczesnym świecie. Czy istnieją możliwości pełnego zatrudnienia? Optimum: Studia Ekonomiczne, 4(76), 3—24. https://doi.org/10.15290/ose.2015.04.76.01
Google Scholar

Lewandowski, P., & Hardy, W. (2018). Jak technologia zmienia charakter pracy? Polska na tle UE. Instytut Badań Strukturalnych, IBS Policy Paper 2/2018.
Google Scholar

Liwiński, J., & Sztanderska, U. (2010). Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwach. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Liwiński, J., & Sztanderska, U. (2013). Standardy zarządzania wiekiem w organizacjach. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Maksim, M., Wiśniewski, Z., & Wojdyło, M. (2018). Strategie aktywizacji zawodowej bezrobotnych w wieku 50+ dla publicznych służb zatrudnienia. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Google Scholar

Męcina, J. (2012). Wspieranie aktywności zawodowej osób 50+ — pierwsze efekty programu „Solidarność pokoleń” i rekomendacje. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 17, 77—90.
Google Scholar

Michajłow, K. (2016). Szczególny status osób bezrobotnych powyżej 50. roku życia (zarys problematyki). Studia Iuridica Lublinensia, vol. XXV (2), 145—159.
Google Scholar

Muster, R. (2010). Szanse bezrobotnych w szczególnej sytuacji na rynku pracy na podjęcie zatrudnienia. Diagnoza grup defaworyzownych przez pracodawców. In M. Gagacka & K. Głąbicka (Eds.), Lokalne sieci wsparcia (pp. 248—263). Wydawnictwo Politechniki Radomskiej.
Google Scholar

Muster, R. (2019a). Generational differentiation of the unemployed and their civilisational competences level in Ruda Śląska. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 43 (3), 81—102.
Google Scholar

Muster, R. (2019b). Wiek bezrobotnych jako czynnik różnicujący gotowość do podjęcia pracy i uczestnictwa w działaniach z zakresu aktywizacji zawodowej. Polityka Społeczna, 5—6, 29—34.
Google Scholar

Muster, R. (2020). Generationally Diversified Job Groups in Contemporary Job Market. A Chance or a Threat for Organizations? Polish Political Science Yearbook, 49(2), 170—188.
Google Scholar

Omyła-Rudzka, M. (2016). Czy osoby starsze są w naszym społeczeństwie dyskryminowane? Komunikat z badań, CBOS, no. 164.
Google Scholar

Rogozińska-Pawełczyk, A. (2014). Zarządzanie kapitałem ludzkim w różnym wieku jako wyzwanie dla rynku pracy. In A. Rogozińska-Pawełczyk (Ed.), Pokolenia na rynku pracy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Sewastianowicz, M. (2004). Współczesne teorie bezrobocia. Rynek Pracy, 6, 11—26. Słownik języka polskiego. (1978). PWN.
Google Scholar

Srebrna gospodarka na wielkopolskim rynku pracy — aktywność zawodowa osób 50+ i osób 60+. Raport pełny z badania. (2019). Prepared by IBC GROUP Central Europe Holding S.A. and Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu.
Google Scholar

Sygid, K. M., & Cipora, E. (2020). Sytuacja osób powyżej 50. roku życia na rynku pracy oraz działalność przedsiębiorstw w zakresie ochrony ich zdrowia. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 26 (4), 322—328. https://doi.org/10.26444/monz/128242
Google Scholar

Szukalski, P. (2006). Zagrożenie czy wyzwanie — proces starzenia się ludności. Polityka Społeczna, 9, 6—10.
Google Scholar

Turczak, A. (2016). Zależność między wiekiem a czasem pozostawania bez pracy bezrobotnych w Polsce. Roczniki Ekonomii i Zarządzania, 8(44), no. 2, 207—224. http://dx.doi.org/10.18290/reiz.2016.8(44).2-12
Google Scholar

Wieczorek, P. (2018). Czwarta rewolucja przemysłowa — wizja przemysłu nowej generacji — perspektywa dla Polski. Kontrola Państwowa, 3(380), 89—115.
Google Scholar

Wiktorowicz, J. (2014). Wydłużenie aktywności zawodowej czy przejście na emeryturę? Studium mikroekonomiczne. Studia Demograficzne, 2(166), 7—36.
Google Scholar

Wiktorowicz, J., & Warwas, I. (2016). Pokolenia na rynku pracy. In J. Wiktorowicz, I. Warwas, M. Kuba, E. Staszewska, P. Woszczyk, A. Stankiewicz & J. Kliombka-Jarzyna, (Eds.), Pokolenia — co się zmienia? Kompendium zarządzania międzygeneracyjnego. Wolters Kluwer, 19—37.
Google Scholar

Winiarska, A. & Klaus, W. (2011). Dyskryminacja i nierówne traktowanie jako zjawisko społeczno‑kulturowe. Studia Biura Analiz Sejmowych, 2(26), 9—39
Google Scholar

Witkowska, J. (2000). Rynek technologii w Unii Europejskiej. Studia Europejskie, 4, 25—44.
Google Scholar

Legal acts:
Google Scholar

Konstytucja RP (Dz. U. 1997, no. 78, poz. 483).
Google Scholar

Kodeks pracy (Dz. U. 1974 No. 24 poz. 141 z późn. zm.).
Google Scholar

Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2011 r., poz. 1100, z późn. zm.).
Google Scholar

Online sources:
Google Scholar

https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do [accessed on 2 February 2022].
Google Scholar

www.psz.praca.gov.pl [accessed on 4 February 2022].
Google Scholar

stat.gov.pl [accessed on 1 September 2023].
Google Scholar

https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/zasady-metodyczne-rocznik-pracy/jak-liczymy-bezrobocie,2,1.html [accessed on 1 September 2023].
Google Scholar