Opublikowane: 2011-12-30

Świat przedstawiony Górnego Śląska od (soc)realizmu do realizmu magicznego — reprezentacje symboliczne regionu w obrazach

Paweł Ćwikła , Krzysztof Łęcki

Abstrakt

Niniejszy artykuł powstał na podstawie badań przeprowadzonych w ramach Siódmego Programu Ramowego Unii Europejskiej SPHERE finansowanego przez Unię Europejską. Polską grupą badawczą kieruje prof. dr hab. Kazimiera Wódz. Praca ta odnosi się do szeregu założeń istotnych dla części projektu poświęconej głównie tożsamości kulturowej wyrażanej i doświadczanej za pomocą strategii narracyjnych. Konsekwencje kulturowe tych procesów transformacji są również interesujące dla artystów. Istnieje wiele osiągnięć artystycznych i kulturalnych oraz dzieł, w których artyści wyrażają swój bliski związek z regionem. Dlatego w niniejszym artykule postanowiliśmy skupić się tylko na jednym segmencie działalności artystycznej: na sposobie, w jaki artyści tworzą i odzwierciedlają obrazy i wyobrażenia regionu. Indywidualność i unikatowość kulturowa regionu jest postrzegana i promowana przez reżyserów filmowych pomimo (a może właśnie z powodu) dynamicznej zmiany. Restrukturyzacja polityczna i gospodarcza miała wpływ na krajobraz aglomeracji śląskiej, a także na umysły jej mieszkańców. Jednak zawsze, gdy twórcy chcą uchwycić w swoich filmach specyfikę kulturową, podkreślają wartości, zwyczaje, zasady i przekonania, które służą do ukazania indywidualności regionu. Mamy tu filmy, które zaczynały się od poetyki realizmu, a nawet socrealizmu. Najbardziej rozwinięty przemysłowo region czasów Polski Ludowej, jakim był Górny Śląsk, najlepiej nadawał się do pokazania jako arena konfliktu „nowego” ze „starym”. Następnie skutki stopniowej deindustrializacji i powolnego rozkładu ustroju socjalistycznego doprowadziły do ​​ewolucyjnego przejścia do poetyki tzw. „magicznego realizmu”; od śląskich filmów cyklicznych Kazimierza Kutza, poprzez komedie (często opowiadające o minionych czasach) aż po filmy współczesne. To, co tu widzimy, jest swego rodzaju symboliczną ucieczką od ginącego świata hut i kopalń, do nie do końca jeszcze rozpoznanego świata późnej nowoczesności.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Ćwikła, P., & Łęcki, K. (2011). Świat przedstawiony Górnego Śląska od (soc)realizmu do realizmu magicznego — reprezentacje symboliczne regionu w obrazach. Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa, 2, 113–127. https://doi.org/10.31261/GSS_SN.2011.02.08

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Tom 2 (2011)
Opublikowane: 2020-11-20


eISSN: 2353-9658

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.