https://doi.org/10.31261/GSS_SN.2010.01.04
W tym artykule autor próbuje oszacować szanse dla pogranicza Górnego Śląska wykreowanego przez współczesną europejską politykę regionalną. Z historycznego punktu widzenia można powiedzieć, że istnieją dwa rodzaje terytoriów, tj. te odgrywające centralną rolę w konsolidacji sąsiednich ziem (wielkie narody i duże państwa powstawały z takich terytoriów). Drugie to tzw. pogranicza, gdzie mamy do czynienia z brakiem zarówno jednolitości, jak i centralizacji. Wiadomo, że tworzą one mieszankę różnych elementów i wpływów kulturowych. Współczesne województwo śląskie należy do drugiej kategorii, w której problem integracji jest obecnie postrzegany z perspektywy dziedzictwa historycznego. Bezmyślne dążenie do integracji za wszelką cenę doprowadzi do niepotrzebnych konfliktów społecznych i sporów w elitach władzy, ale co najważniejsze zuboży region. Ze względu na znaczną różnorodność regionalną i transfer idei pogranicze postrzegane jest jako atrakcyjne kulturowo, z dynamiczną gospodarką i kreatywnością w przyjmowaniu nowych wzorców zachowań, a także wizji politycznych. Obecne województwo śląskie jest właśnie takim terytorium. Z jednej strony jest to ciekawa mieszanka narodowego modelu państwa, z drugiej strony czerpie z doświadczeń historycznego dziedzictwa wzorców, idei, tradycji, które powinny tworzyć naturalną więź między mieszkańcami wspólnej Europy. Choć dziś mówimy o szansach dla pogranicza, w XX wieku region ten był uważany za problematyczny. W stosunkach międzynarodowych region ten był kontrowersyjnym problemem, znanym jako „krwawiąca granica”. Jeśli chodzi o politykę wewnętrzną Niemiec (Kulturkampf) i późniejszej Polski (autonomia, rozliczenia z przeszłością po II wojnie światowej), pogranicze było również postrzegane jako trudny temat. Obecnie różnorodność tradycji europejskiego pogranicza nie powinna być traktowana jako ciężar. Rozwój tych regionów zależy od umiejętności odpowiedzi na przestarzałe pytanie: Czy istnieje rozpaczliwa potrzeba integracji (tj. zjednoczenia) tych regionów w jednorodne państwo narodowe? Województwo śląskie wykorzysta tę szansę, jeśli przeszłość będzie postrzegana jako bogate dziedzictwo wielokulturowe, a nie jako ciężar „tragedii śląskiej”.
Скачать файлы
Правила цитирования
Цитируется в / Поделиться
Лицензия
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-ShareAlike» («Атрибуция — На тех же условиях») 4.0 Всемирная.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Том 1 (2010)
Опубликовано: 2025-04-25
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-ShareAlike» («Атрибуция — На тех же условиях») 4.0 Всемирная.
English
Język Polski
Русский