Syntax in the stories by children with the fetal alcohol syndrome
Abstract
When a pregnant woman consumes alcohol, the child may end up having physical, mental, cognitive, and social problems. The most dangerous among these problems is known as the fetal alcohol syndrome (FAS). An important indicator of the level of functioning of people with FAS is provided by the syntactic system, the structure of utterances being an exponent of sentence-forming skills. This article presents the results of a study of the syntactic skills of FAS children. An analysis
of the utterances of six- and ten-year-olds suffering from FAS has shown differences in the scope of the application of syntactic formulas and rules in comparison to their peers from control groups. The reduced level of syntactic competence in children with FAS is indicated by the limited number of syntactic constructions used to make a story, the low average sentence length, the more frequent use of single rather than compound utterances, and the low variation in syntactic constructions in texts produced by FAS children.
Keywords
fetal alcohol syndrome (FAS); syntax; syntactic competence; language and communication difficulties; syntactic disorders
References
Aase, J.M. (1998). Kliniczne rozpoznawanie Alkoholowego Zespołu Płodowego (FAS). Trudności w wykrywaniu i diagnostyce. W: M. Ślósarska (red.), Uszkodzenia płodu wywołane alkoholem. Alkohol a zdrowie (s. 1–11). Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Aitchison, J. (1976). Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Burd, L., Cotsonas-Hassler, T.M., Martsolf, J.T., Kerbeshian, J. (2003). Recognition and management of fetal alcohol syndrome. Neurotoxicology and Teratology, 25, 681–688. https://doi.org/10.1016/j.ntt.2003.07.020.
Chomsky, N. (1982). Zagadnienia teorii składni. Tłum. I. Jakubczak. Wrocław: Ossolineum.
Church, M.W., Gerkin, K.P. (1988). Hearing disorders in children with fetal alcohol syndrome: findings from case reports. Pediatrics, 82(2), 147–154.
Edwards, W.J., Greenspan, S. (2010). Adaptive behavior and Fetal Alcohol Spectrum Disorders. Journal of Psychiatry & Law, 38, 419–447. https://doi.org/10.1177/009318531003800404.
Eliot, L. (2003). Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Poznań: Media Rodzina.
Filipiak, E. (2002). Konteksty aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Bydgoszcz: Akademia Bydgoska.
Gleason, J.B., Ratner, N.B. (2005). Psycholingwistyka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Gopnik, A., Meltzoff, A.N., Kuhl, P.K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.
Grabias, S., Kurkowski, Z.M., Woźniak, T. (2002). Logopedyczny test przesiewowy dla dzieci w wieku szkolnym. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego, Polskie Towarzystwo Logopedyczne.
Gray, D.D. (2010). Adopcja i przywiązanie. Praktyczny poradnik dla rodziców. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Green, J.H. (2007). Fetal alcohol spectrum disorders: understanding the effects of prenatal alcohol exposure and supporting students. Journal of School Health, 77(3), 103–108. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2007.00178.x.
Horecka-Lewitowicz, A., Lewitowicz, P., Adamczyk-Gruszka, O., Skawiński, D., Szpringer, M. (2013). Objawy, przebieg i postępowanie w alkoholowym zespole płodowym. Studia Medyczne, 29(2), 195–198.
Hoyme, H.E., et al. (2005). A practical clinical approach to diagnosis of fetal alcohol spectrum disorders: Clarification of the 1996 Institute of Medicine criteria. Pediatrics, 115(1), 39–47. https://doi.org/10.1542/peds.2004-0259.
Hryniewicz, D. (2007). Specyfika pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom z FAS. Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA.
Jadczak-Szumiło, T. (2009). Neuropsychologiczny profil dziecka z FASD. Studium przypadku. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA.
Janzen, L.A., Nanson, J.L., Block, G.W. (1995). Neuropsychological evaluation of preschoolers with fetal alcohol syndrome. Neurotoxicology and Teratology, 17(3), 273–279. https://doi.org/10.1016/0892-0362(94)00063-J.
Kaczmarek, L. (1953). Kształtowanie się mowy dziecka. Poznań: Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Kaczyńska, L. (2008). FAS – płodowy zespół alkoholowy – zagrożenia wynikające z działania alkoholu na płód. W: A. Steciwko, M. Wojtal, D. Żurawicka (red.), Pielęgnacyjne i kliniczne aspekty opieki nad chorymi. Wybrane zagadnienia (t. 1, s. 44–50). Wrocław: Continuo.
Klecka, M. (2004). Alkoholowy Zespół Płodowy FAS. Zaburzenia pierwotne i wtórne. Bliżej Przedszkola. Wychowanie i edukacja, 4(31), 26–27.
Klemensiewicz, Z. (1981). Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Klimczak, J. (2011). Fetal Alcohol Syndrome – czyli skutki oddziaływania alkoholu na płód. W: M. Banach (red.), Alkoholowy zespół płodu. Teoria– diagnoza – praktyka (s. 147–156). Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Kodituwakku, P.W. (2009). Neurocognitive profile in children with fetal alcohol spectrum disorders. Developmental Disabilities Research Reviews, 15(3), 218–224. https://doi.org/10.1002/ddrr.73.
Kołodziejczyk, A. (2011). Późne dzieciństwo – młodszy wiek szkolny. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki (s. 234–258). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kowalski, S. (1962). Rozwój mowy i myślenia dziecka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Krakowiak, M. (2019). Umiejętność analizy fonemowej dzieci z alkoholowym zespołem płodowym. Logopedia Silesiana, 8, 206–235. https://doi.org/10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2019.08.10.
Kurcz, I. (2005). Psychologia języka i komunikacji. Warszawa: Scholar.
Lewicka, M. (2015). O składni wypracowań gimnazjalistów (na podstawie wybranych prac pisemnych). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 22(2), 183–198. https://doi.org/10.14746/pspsj.2015.22.2.10.
Lis, M. (2011). Zdążyć przed FAS. Wychowawca, 9, 5–6.
Liszcz, K. (2010a). Jestem nauczycielem dziecka z FAS. Toruń: Fundacja „Daj Szansę”.
Liszcz, K. (2010b). Rozpoznaję Alkoholowy Zespół Płodowy – FAS. Materiały informacyjne dla lekarzy. Toruń: Fundacja „Daj Szansę”.
Łuczyński, E. (2010). Akwizycja gramatyki języka polskiego. Psychologia Rozwojowa, 15(1), 9–18.
Mazurkiewicz-Sokołowska, J. (2006). Transformacje i strategie wiązania w lingwistycznych badaniach eksperymentalnych. Kraków: Universitas.
Michaelis, E.K., Michaelis, M.L. (1998). Komórkowe i molekularne podstawy teratogennych właściwości alkoholu. W: M. Ślósarska (red.), Uszkodzenia płodu wywołane alkoholem. Alkohol a zdrowie (s. 25–34). Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Musiołek, K. (1978). Równoważnik zdania we współczesnym języku polskim. Wrocław: Ossolineum.
Michalik, M. (2011). Kompetencja składniowa w normie i w zaburzeniach. Ujęcie integrujące. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Mystkowska, H. (1970). Właściwości mowy dziecka sześcio–siedmioletniego. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Niccols, A. (2007). Fetal alcohol syndrome and the developing socio-emotional brain. Brain and Cognition, 65, 135–142. https://doi.org/10.1016/j.bandc.2007.02.009.
Pawłowska-Jaroń, H. (2011). Sfery zaburzonego rozwoju dziecka z FAS. W: M. Michalik (red.), Biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy (t. 2, s. 123–140). Kraków: Collegium Columbinum.
Pirogowicz, I., Hoffmann, K., Gwiazda, E. (2008). Alkoholowy zespół płodowy (FAS) jako przyczyna wcześniactwa i hipotrofii wewnętrznej. W: I. Pirogowicz, A. Steciwko (red.), Dziecko i jego środowisko. Noworodek przedwcześnie urodzony – trudności i satysfakcje (s. 58–65). Wrocław: Continuo.
Porayski-Pomsta, J. (2011). Zagadnienie periodyzacji rozwoju mowy dziecka. Studia Pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne, 20, 173–198.
Rittel, T. (1994). Podstawy lingwistyki edukacyjnej. Nabywanie i kształcenie języka. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
Siudzińska, N., Brzeszkiewicz, K. (2020). Kompetencje składniowe dzieci w wieku 6,5–7,5 (na przykładzie wypowiedzi z czasownikami ruchu). Slavistica Vilnensis, 65(1), 103–117. https://doi.org/10.15388/SlavViln.2020.65(1).39.
Smoczyński, P. (1955). Przyswajanie przez dziecko podstaw systemu językowego. Wrocław: Ossolineum.
Sokol, R.J., Clarren, S.K. (1989). Guidelines for use of terminology describing the impact of prenatal alcohol on the offspring. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 13(4), 578–598. https://doi.org/10.1111/j.1530-0277.1989.tb00384.x.
Święcicka, M. (1991). Środowiskowe uwarunkowania składni dzieci sześcio- i siedmioletnich. W: J. Porayski-Pomsta (red.), Zagadnienia komunikacji językowej dzieci i młodzieży (s. 63–69). Warszawa: Elipsa.
Święcicka, M. (1997). Umiejętności zdaniotwórcze dzieci w wieku przedszkolnym. W: J. Ożdżyński, T. Rittel (red.), Sprawności językowe (s. 237–243). Kraków: Edukacja.
Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A. (2004). Psychologia dziecka. [Tłum. M. Babiuch et al.]. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
University of Natural Sciences and Humanities in Siedlce Poland
https://orcid.org/0000-0002-6404-0832
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.