Dysocjacja czy neurodegeneracja. Problemy diagnozy, leczenia i terapii
Abstract
Dissociation or Neurodegeneration. Problems of Diagnosis, Treatment and Therapy
Differentiation of the symptoms of dissociation and neurodegeneration in adolescent patients causes many problems. Diagnostic criteria unequivocally show that dissociative disorders should be diagnosed only after excluding general‑medical and neurological causes and the results of the effect of psychoactive substances. The diagnosis of dissociation is indicated by the occurrence of conversion symptoms or recurrent somatic complaints temporally connected with a stressogenic factor in the dynamism of their clinical picture. The aim of the paper is to determine the psychopathological picture of neurodegeneration in an 18‑year‑old female student who was erroneously diagnosed as having dissociative disorders. The results of extended genetic tests conducted after eight years of ineffective treatment and therapy showed a hereditary form of neurodegeneration. The disease, although with different intensity, also manifested itself in the patient’s grandmother, mother and in sister at different periods of their lives.
Key words: mild cognitive disorders, dementia, dysarthria, conversion, tetraplegia, extrapyramidal syndrome
References
Antonovsky A.: Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. W: Psychologia zdrowia. Red. I. Heszen‑Niejodek, H. Sęk. Warszawa, Wydaw. Naukowe PWN 1997, s. 214.
Antonovsky A.: Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii 1987/1995.
Ariza M. et al.: Influence of APOE polymorphism on cognitive and behavioural outcome in moderate and severe traumatic brain injury. “Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry” 2006, vol. 77, s. 1191–1193.
Bilikiewicz A., Landowski J., Radziwiłowicz P.: Psychiatria. Repetytorium. Warszawa, Wydaw. Lekarskie PZWL 1999.
Boorse C.: Health as a theoretical koncept. “Philosophy of Science” 1977, no. 44, s. 542–573.
Bragdon A., Gamon D.: Kiedy mózg pracuje inaczej. Gdańsk, Gdańskie Wydaw. Psychologiczne 2003.
Brzeziński J. et al.: Skala Inteligencji Wechslera dla Dorosłych WAIS‑R
(PL). Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego 2004.
Czernikiewicz A.: Zaburzenia osobowości i zachowania u dorosłych. W: Psychiatria. Red. M. Jarema. Warszawa, Wydaw. Lekarskie PZWL 2016, s. 371–377.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Fifth Edition: DSM‑5.
Washington, American Psychiatric Association 2013.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Fourth Edition: DSM‑IV. Washington, American Psychiatric Association 1994.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Fourth edition: Text revision: DSM‑IV‑TR. Washington, American Psychiatric Association 2000.
Domaradzki J.: O definicjach zdrowia i choroby. „Folia Medica Lodziensia” 2013, nr 40/1, s. 5–29.
Dubos R.: Miraże zdrowia. Utopie, postęp i zmiany biologiczne. Warszawa, Państwowe Zakłady Wydawnictw Lekarskich 1962.
Feinstein A.: Conversion disorder: advances in our understanding. „CMAJ” 2011, vol. 183, issue 8, s. 915–920.
Gabryelewicz T.: Patogeneza i przebieg zaburzeń poznawczych w podeszłym wieku; łagodne zaburzenia poznawcze i ryzyko konwersji do otępienia. Warszawa, Zakład Badawczo Leczniczy Chorób Zwyrodnieniowych CUN, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego Polskiej Akademii Nauk w Warszawie 2007.
Gelder M. et al.: New Oxford Textbook of Psychiatry. Oxford University Press 2011.
Kotapka‑Minc S.: Czy istnieje potrzeba rozpoznawania zespołów otępiennych pochodzenia czołowego? „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 1996, t. 5, supl. 1 (3), s. 33–40.
Kowalski M., Gaweł A.: Zdrowie – wartość – edukacja. Kraków, Impuls 2007.
Kranick S.M., Gorrindo T., Hallett M.: Psychogenic movement disorders and motor conversion: a roadmap for collaboration between neurology and psychiatry. „Psychosomatics” 2011, 52 (2), s. 109–116.
Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych. Wydanie piąte. DSM‑5. Red. wyd. pol. P. Gałecki et al. [Wrocław], Edra Urban & Partner [2018].
Kulik T.B.: Koncepcje zdrowia w medycynie. W: Zdrowie w medycynie i naukach społecznych. Red. T.B. Kulik, I. Wrońska. Stalowa Wola, Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli 2000, s. 15–38.
Leszek J.: Choroby otępienne. Teoria i praktyka. Wrocław, Continuo 2003.
Marczewska H., Osiejuk E.: Nie tylko afazja… O zaburzeniach językowych w demencji Alzheimera, demencji wielozawałowej i przy uszkodzeniach prawej półkuli mózgu. Warszawa, Energeia 1994.
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta ICD‑10. Kraków, Vesalius 1994.
Panasiuk J.: Afazja a interakcja. Tekst – metatekst – kontekst . Lublin, Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej 2012, s. 703–705.
Panasiuk J.: Postępowanie logopedyczne w przypadkach chorób neurodegeneracyjnych. W: Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak. Lublin, Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej 2015, s. 955–992.
Panasiuk J.: Terapia zaburzeń mowy u chorych neurologicznie a mechanizmy neuroplastyczności. Diagnoza i terapia logopedyczna osób dorosłych i starszych. Red. M. Michalik. W: „Nowa Logopedia”. T. 5. Kraków, Collegium Columbinum 2014, s. 41–65.
Panasiuk J.: Zaburzenia mowy u dzieci chorych neurologicznie. Diagnoza kliniczna a rozpoznanie logopedyczne. W: Diagnoza interdyscyplinarna. Wybrane problemy. Red. J. Skibska. Kraków, Impuls 2017, s. 285–307.
Pawełczyk T., Pawełczyk A., Rabe‑Jabłońska J.: Zanim rozpoznasz u pacjenta zaburzenie konwersyjne, dokładnie zbadaj jego stan somatyczny i neurologiczny. Opis przypadku. „Psychiatria Polska” 2012, t. 46, s. 483–492.
Prusiński A.: Diagnostyka różnicowa zaburzeń czynnościowych i organicznych. Warszawa, Państwowe Zakłady Wydawnictw Lekarskich 1974.
Reber A.S., Reber E.S.: Słownik psychologii. Red. I. Kurcz, K. Skarżyńska. Warszawa, Scholar 2002.
Semple D. et al.: Oxford Handbook of Psychiatry. Oxford University Press 2009.
Sheridan C.L., Radmacher S.A.: Psychologia zdrowia. Warszawa, Instytut Psychologii Zdrowia – Polskie Towarzystwo Psychologiczne 1998.
Urbanek B.: Zdrowie i choroba w ujęciu polskich lekarzy II połowy XIX i początków XX wieku. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2002, nr 47/3, s. 109–122.
Woynarowska B.: Edukacja zdrowotna – podstawy teoretyczne i metodyczne. Zdrowie. W: Edukacja zdrowotna. Red. B. Woynarowska. Warszawa, Wydaw. Naukowe PWN 2007, s. 17–44.
Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego, Uniwersytet Marii Curie‑Skłodowskiej w Lublinie
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.